Бугюнлерде грипден, свиной грипден, ОРВИ-ден авруйгъанлар кёп демеге ярай. Оланы уьстевюне, коронавирус да къошулгъанда, бирин-биринден айырмагъа къыйын. Тюзю, гьарисини белгилери де бир-бирине бек къыйышывлу геле. Къайсы да – оьтесиз хатирсиз, тезликде югъуп, чалт яйылагъан, адамны къаркъарасын гьалсыз этип къоягъан намарт аврувлар.
Алдагъы гюнлер Россияны савлукъ сакълав министерлигини штатда тюгюл югъагъан аврувлардан баш касбучу Владимир Чуланов оьзюню баянлыгъында, грип – инг къоркъунчлу аврувланы бири, шону бирдокъда аякъ уьстде оьтгермеге ярамайгъанны гьакъында айтды. Ол да билдирген кюйде, азмаз белгилери билинме башлагъанда, артгъа салмайлы, заманында врачгъа бармагъа герек. Авруйгъан адам оьзю оьзюн сав этмеге къарамай, медицина тергевлерден сонг гьалына гёре врач гёрсетген тийишли дарманланы къолламагъа тарыкъ.
В. Чуланов англатгъан кюйде, авруйгъанлар уьюнде ятып, аврувуну гьайын этип, мекенли кюйде бакъмагъа герек. Турагъан уьюгюзню терезесини къырыйын ачып, ожагъыгъызгъа таза гьава гийирме, заман-заман кампот, чай ичмеге тарыкъ, енгил, исси ашлар ашамагъа тюше. Гьакъылыгъызгъа, къаркъарагъызгъа гюч этип ишлемекни де гери ура. Спирти булангъы ичкилени къоллама ярамай. Шулай таклифлеге къулакъасып, агьамият берип янашсагъыз, грип аврув дёртюнчю гюнге бир ёрукъгъа тюшежек.
Сиз савлугъугъузгъа зарал гелтирмеге болагъанбир нече затны эсигизде сакълама къарагъыз. Эгер де сиз, уьйде къалмай, ятмай, авруйгъан кююгюзде аякъ уьстде турсагъыз, аврув оьрчюп, къаркъарагъызны бузукъ этмеге бола. Мисал учун, инфекция бактерияланы (пневмония, бронхит, отит, гайморит) санларына яйылыву гючлене, теренлеше. Шо заман антибиотиклер къолламаса, аврувну эбин тапмагъа оьтесиз къыйын. Аврув дазулардан чыгъып къыйынлашгъанда, адамны оьлюден къутгъармагъа бажарылмай.
Ондан къайры да, авруй туруп ишлесегиз, юрегигизге де бек гюч этмеге имканлы. Шону натижасында аритмия, кардиомиопатия, миокардит болмакъ бар. Сонг да, къаркъарагъыз агъуланагъандан къайры, тийишли даражада пайдалы кампотланы, чайланы, сувну ичмесегиз, бюйреклеригиз, бавуругъуз заралланып, гепатит, пиелонефрит, гломерулонефрит аврувлагъа тарыта. Олай да, менингит, менингоэнцефалит бола, башмайы шише. Уьстевюне, авруй туруп халкъ арада айланса, адамлар булан къатнаса, оьзгелеге де юкъдура. Къаркъарагъызерине гелмей туруп, гючкъуват алмай туруп, иссилигигиз тёбен тюшгендокъ, алгъасап ишге чыкъмагъа къарамагъыз.
.