ГЕРТИ СЁЗНЮ АГЬАМИЯТЫ УЛЛУ

Сочи шагьарда «Вся Россия – 2022» деп ат тагъылгъан гьалиги журналистиканы XXVI форуму оьтгерилди. Форумда савлай Россиядан, шолай да Донецк республикадан ва Херсон областдан, Индиядан ва Сербиядан гелген газетлерде, интернет маълумат къуралларда, теле-радио компанияларда ишлейген мингден де артыкъ къуллукъчулар ортакъчылыкъ этди.

Бизин республикадан шо форумда башында Дагъыс­танны маълумат ва печат агентлигини ёлбашчысы Абдуразакъ Жамалутдинов да булан телевидениени ва газетлени-журналланы баш редакторлары ортакъчылыкъ этди. Шолай да, форумгъа Дагъыстанны журналистлерини союзуну ёлбашчысы Али Камалов, Дагъыстанны Халкъ Жыйыныны депутаты Илман Алипулатов, ДГУ-ну кафедрасыны заведующийи Гьамит Магьамматов да гелген эдилер.

Россияны журналистлерини союзуну председатели Владимир Соловьёв форумну ача туруп, бу йылгъы чара бары да секцияларда ортакъчылыкъ этип болардай онгайлы этилгенни айтды.

– Йыл сайын форумну ортакъчыларыны санаву артагъаны сююндюре, – дей В.Соловьёв. – Бу йыл бизин санавубуз мингден де артыкъ. Шолай болгъанда, биз савлай уьлкени оьлчевюнде ортакъ масъалаланы чечме ва ерлеге баргъанда шоланы яшавгъа чыгъарма бажаражакъбыз. Мен форумгъа биринчилей Донецк, Херсон ва Беларус республикалардан, шолай да Сербия ва Индиядан гелген журналистлеге де баракалла билдирме сюемен. Мунда ачыкъ лакъыр болажакъ, ортакъ масъалалар чечилежек.

Форумну ачылыву Сочини къышлыкъ театрында оьтгерилди. Чараны башында Президентни Къыбла федерал округуну вакилини орунбасары Вероника ­Милинчук Россияны Президенти Владимир Путинни Ча­къырывун охуду. Шонда шулай сёзлер язылгъан:

«Вся Россия – 2022» деген гьалиги журналистиканы форуму сынав алышдырма ва иш аралыкъланы беклешдирме кёмек этежек. Шо форумда Донбасны маълумат къурумлары ортакъчылыкъ этегени де сююндюре. Олар гьали юрюлюп турагъан хас асгер гьаракатны ичинден таба герти кюйде юрютюп, оьзлени ватандаш борчларын намуслу кюте. Шу форум да янгы проектлени яшавгъа чыгъарма журналистлени бирлешивюне уллу кёмек этежек. Ишигизде оьрлюклер ёрайман».

Форумда ортакъчылыкъ этген «Общественное телевидение России» деген жамиятны генеральный директору Виталий Игнатенко да бугюнлерде гьар журналист оьзюнден болагъан ишни намуслу этме герекни гьакъында айтды.
– Мен журналистикада ишлейгенли кёп бола, – дей В.Игнатенко. –Гьакъ юрекден айтылгъан сёзню гёрмекли бюртюкню йимик пайдасы бола. Журналистни сёзюню бугюнлерде уллу агьамияты бар. Тюз затны, асил болма ва адамланы ругьун гётереген асарлар язма герек. Шолай затлар буса бирликде тува. Шо буса уьлкебизге ва ватандашлагъа къыйынлы гюнлеринде тарыкълы бола.

– Форум уьлкебизни ал сыдралардагъы ва бажарывлу маълумат къуралларын жыйгъан, – дей, жыйылгъанланы алдында сёйлей туруп, Краснодар крайны губернатору Вениамин Кондратьев. – Бугюнлерде федерал ва ерли маълумат къурумлар юрюлеген гьалланы герти кюйде суратлама герек. Жамиятны мекенлешдирмек, аманлыгъын сакъламакъ учун журналистлени бажарывлугъу, пагьмусу бек тарыкълы. Янгыз гертиликни яза туруп, сиз Россияны тутгъан ёлу тюз ва герти экенни гёрсетме болажакъсыз. Сизден кёп зат гьасил бола.

Жыйында йылны ичинде оьтгерилген тюрлю-тюрлю конкурсланы утгъанлагъа савгъатлар тапшурулду ва къужурлу концерт программа гёрсетилди. Аслу чаралар буса журналистлер ерлешген «Жемчужина» деген къонакъюйню экинчи къабатында юрюлдю. Мунда гьар ерден гелгенлеге оьзлени бё­люклерин ачма имканлыкълар берилген. Озокъда, Да­гъыстанны гёрмекли стенди кёплени тергевюн тарта эди. Жыйылгъанланы гьариси 14 тилде чыгъагъан газетлеге-журналлагъа къара­гъандан къайры да, инчесаниятны малларына, китапларына къарай, милли опуракъланы гийип суратлар алдыра.

Форумда Россияны тюрлю-тюрлю ерлеринден гелгенлер 30 тюрлю презентацияларын гёрсетди. Шолай да, бажарывлу журналистлер булангъы ёлугъувлар, мастер-класлар, «дёгерек столлар» оьтгерилди. Зал айланып бу йыл конкурсларда савгъатлы ерлеге ес болгъан ма­къалалар, сурат гёрюнюшлер булан безендирилген. Милли тиллердеги китаплар-журналлар гьар регионну милли гьалын суратлай.

Форумгъа гелгенлер тюрлю-тюрлю республикаланы презентацияларында ортакъчылыкъ этди. Биринчи гюн бизин делегация Ставрополь крайны чарасында ортакъчылыкъ этдилер.

Экинчи гюн Мариупольну халкъыны къысматы гьакъда хабарлайгъан «Мирные» деген киногъа къаралды ва «Российская газета» деген маълумат къуралны военкорру Владимир Аносов Донбасда болгъаныны гьакъындагъы ёлугъувда ва ону сурат выставкасында болдукъ.

Расул Гьамзатовну 100 йыллыгъына

Форумну барышында Дагъыстанны халкъ шаири Расул Гьамзатовну гелеген йыл оьтгерилежек 100 йыллыгъына багъышлангъан «дёгерек стол» оьтгерилди. Шонда бары да дегенлей регионланы вакиллери ортакъчылыкъ этди.
Шо чараны юрютеген «РГВК «Дагестан» деген телекомпанияны ёлбашчысы Камила Гьамзатова уллу шаирни яшав ва яратывчулукъ ёлун толу кюйде гёрсетмекни маънасы ва агьамияты уллу экенни айтды. «Дёгерек столну» башында жыйылгъанлагъа Расул Гьамзатовну къызы Салигьат форумну ортакъчыларына этген чакъырыву гёрсетилди. Сёйлевюню артында ол атасыны яратывчулугъуна этилеген гьюрмет учун баракалла билдирди.

Дагъыстанны маълумат ва печат агентлигини ёлбашчысы Абдуразакъ Жамалутдинов «дёгерек столну» ишин ачды.
– Биз, дагъыстанлылар, Расул Гьамзатовични гёргенбиз, таныгъанбыз, ону юрекге балгьам болагъан гьакъыллы ойлары, сёзлери ва шиърулары булан танышбыз, – дей А.Жамалутдинов. – Ону Ватанны, ананы, сюювню, аминликни, намусну ва дослукъну гьакъында язгъан шиърулары бугюнлеге бек къыйыша. Оланы пагьмулу адам язгъаны гёрюне, арадан йыллар гетсе де, тюгенмес байлыгъыбыз болуп туражакъ. Бизин борчубуз – ону шиъруларындагъы гьислени варислик гьисап этип халкъгъа етишдирмек ва эсделик маданиятыбызны тёрюне салмакъ.

Шондан сонг Дагъыстанны журналистлерини союзуну ёлбашчысы Али Камалов, Дагъыстанны Халкъ Жыйыныны депутаты Илман Алипулатов, «Дагестанская правда» газетни баш редактору Бурлият Токъболатова уллу шаирни юбилей йылында этме гёз алгъа тутулгъан ишлери гьакъында хабарладылар.

– Расул Гьамзатовну асарлары кёп санавдагъы уьлкелерде чыкъгъан ва бугюнлерде де агьамиятын тас этмей, ол дюнья оьлчевдеги шаир, – дей Журналистлени халкъара союзуну члени Алишер Хожаев.

Россиялы белгили язывчу Юрий Поляков милли адабиятны гёчюрювню янгыртма герекни айта туруп, гьалиги язывчулар охувчулагъа генг кюйде таныш тюгюлню талчыгъып айтды.

Россияны журналистлерини союзуну ёлбашчысы Владимир Соловьёв да Расул Гьамзатовну 100 йыллыгъына багъышлангъан йылда гьар маълумат къурал бир тюрлю янгылыкъ ойлашса яхшы болажагъын айтды. Шо яндан алгъанда «Дагестанская правда» деген маълумат къуралны баш редактору Бурлият Токъболатова уллу шаирни таны­гъанланы эсделиклерин жыйма башлагъанны ва шолар булан охувчуланы 2023-нчю йылда таныш этежекни эсгерди.
Шолай да, «дёгерек столну» айланасында шиърулар охулду. Магьачкъаладагъы 39 номерли лицейни охувчу яшы Камалдин Салаватов шаирни балтатып охугъан шиърулары харс урувлар булан къаршыланды.

Дагъыстанны делегациясы «Башкъыртстанны маълумат къураллары – Донбасны яшларына» деген проектни презентациясында ортакъчылыкъ этди. Республикада чыгъа­гъан «Акъбузат» деген яшлар учунгъу журналны гезикли номери Донбасны яшларына багъышлангъан эди. Шогъар багъышлангъан жыйынны Башкъыртстанны журналистлерини союзуну ёлбашчысы Вадут Исхаков ва журналны баш редактору Лариса Абдуллина къужурлу юрютдюлер.

Артындагъы гюн оьтгерилген Татарстанны «Татмедиа» деген маълумат агентлигини «Милли маданиятны ва тиллени сакълавда ва оьсдюрювде маълумат къуралланы маънасы» деген «дёгерек столда» Дагъыс­танны маълумат ва печат агентлигини ёлбашчысы Абдуразакъ Жамалутдинов, «Дагъыстанлы къатын» деген журналны баш редактору Найида Керимова ва «Ёлдаш», «Лезги газет», «Замана» газетлени баш редакторлары Гебек Къонакъбиев, Магьаммат Ибрагьимов, Арсен Юсупов, «Районну яшаву» деген газетни баш редактору Асадулла Гьажиев ортакъчылыкъ этдилер. Олар Дагъыстанда ерли маълумат къуралланы янындан тиллени сакълавда этилеген ишлени гьакъында толу кюйде хабарлады.

Дагъыстанны делегациясы Якъутияны, Архангельск, Калуга, Курск областланы, Краснодар крайны маълумат къуралларыны вакиллерини жыйынларында ва «Маълумат къураллар ва гьакимлик», «Экинчи дюнья маълумат дав», «Дазуларсыз журналистика», «Интернетни яшавлукъ сетлериндеги гьаракат» ва шолай башгъаларында ортакъчылыкъ этди.

Ахырынчы гюн форумну ортакъчылары барысы да эсделик сурат чыгъардылар.