«Яхшы китапхана — оьтесиз уллу байлыкъ»

В. Г. Белинский.

Гьар кимни де яш чагъындан тутуп гёнгюллю кюйде этме сюеген бир иши, гьаракаты болагъаны белгили. Оьзюню гьакъында тюпде сёз юрюлежек къарабудагъгентли Азинат ПАШАЕВА да школа чагъындан берли чебер китапланы охума, оланы къыйматлама, жыйма муштарлы болуп оьсе. Загьмат ёлун да Къарабудагъгентдеги уллу китапхана бирлигине (ЦБС) ишге тюшюп башлай.

Ол ишге тюшгенден берли 38 йыл оьтген. Аз заман тюгюл. Гьали де ол китапхананы бёлюгюнде баш китапханачы болуп ишин узата. Китапханаланы Бютюнроссия гюнюню алдында биз охувчуланы Азинат Муратовнаны иш гьаракаты булан таныш этме токъташдыкъ.

«Дагъыстан – мени топурагъым»

А.Пашаева шулай чакъырыв булан оьтгерген маъналы ёлугъув­да бир номерли школаны охувчу яшлары ортакъчылыкъ этген. Ёлугъувну ача туруп, районну маданият бёлюгюню ёлбашчысы Найида Мурзаева яшлагъа бизин ата-бабаларыбыз варисликге къоюп гетген адатланы, къылыкъланы гьакъында хабарлагъан. Кёп миллетли Дагъыстанны халкълары эжелден берли дослукъда, бирликде яшайгъанын эсгерген. Районну тамазаларыны советини председатели Абдулгьамит Мамагишиев де Дагъыстанны тарихини гьакъында хабарлай туруп, оланы элин сюйме, уллулагъа абур, халкъ учун пайдалы гьаракатларда ортакъчылыкъ этме чакъыргъан. Охувчу яшлар элини, Ватанны гьакъында йырлар йырлагъан, шиърулар охугъан.

«Районумну белгили адамлары»

Китапханада А.Пашаева «Ону яшаву–халкъгъа къуллукъ этивню уьлгюсю» деген ат булан Къарабудагъгентде район исполкомну председатели болуп ишлеп тургъан Шагьманай Жалалович Шагьманаевни эсделигине багъыш­лап ёлугъув оьтгерген. Мунда район­ну жаваплы къуллукъчулары, Ш.Шагьманаевни дос-къардашы, охувчу яшлар ортакъчылыкъ этген.

Азинат Пашаева ва чакъырылгъан къонакълар юртлусуну, ону ишини, халкъына янашывуну гьакъында генг кюйде хабарлагъан,­ оьсюп гелеген яш нас­луну юртлусуну гьаракаты, яшаву булан таныш этген.

«Юрегиме аявлу ана тил»

Шулай маънада районну китапханасында А.Пашаева оьтгерген уллу жыйында юртдагъы гимназияны, уьч номерли школаны охувчулары булан бирче ДР-ни билим беривюню отличниги, яшёрюмлени насигьатчысы Умсалимат Бутаева, районну жамият палатасыны, китапхананы, юрт музейни къуллукъчулары ортакъчылыкъ этген. Айрокъда ана тилин уьйренеген охувчулар учун бу ёлугъув пайдалы оьтген.

Сонг да, баш китапханачыны къасты булан оьтгерилген «Дагъыс­танны алтын тавушу» деген гьаракат РСФСР-ни халкъ артисткасы Бурлият Ибрагьимова тувгъанлы 90 йыл битегенликге багъышланып юрюлген. Мунда А.Къаплановну атындагъы эргишилени хору да ортакъчылыкъ этген.

Китапханада «Йырчы Къазакъ къумукъ адабиятны кюрчюсюн салгъан» деп юрюлген гьаракатда да юртдагъы школаланы охувчулары ортакъчылыкъ этген. А.Пашаева ва чакъырылып гелген къонакълар машгъур шаирибизни яшаву, яратывчулугъу, ону къыйын­лы къысматы гьакъда яшлагъа таъсир этеген кюйде маълуматлар берген. Охувчулар шаирибизни шиъруларын чебер кюйде охугъан.

Дагъыстанны халкъ язывчусу Магьаммат-Солтан Ягьияевни эсделигине деп юрюлген ёлугъувда да школаланы охувчулары, муаллимлер, районну жамият палатасыны ёлбашчысы А.Мамагишиев ва оьзгелер ортакъчылыкъ этген. Районну маданият бёлюгюню ёлбашчысы Н.Мурзаева халкъ язывчубузну яшаву ва яратывчулугъу гьакъында хабарлагъан. Къумукъну эревюллю уланы Жалалутдин Къоркъмасовну гьакъында язып адабият тармакъда уллу иш этгенини гьакъында айтгъан.
Азинат Пашаева йылны ичинде гьар тюрлю байрамлагъа байлавлу да оьзюню сиптечилиги булан оьтгереген ишлени яза турса, газетни сагьифаларына сыймай, китап болур эди. Ол Украина бойдагъы хас гьаракатларда ортакъчылыкъ этип гелген районлулар булан да ёлугъув­лар оьтгере. Шолай, игит­лени гюнюне ол дав гьаракатлардан уьйлерине заманлыкъгъа къайтгъан Мугьаррам Измутдинов, Руслан Рустамов, Умалат Ильясов булан да охувчу яшланы ёлугъувун оьтгерген.

Районну башчысыны заместители И.Абдулмежитов, полицияны майору Н.Мурзаев, ветеранланы советини председатели Т. Алиев, 2 номерли школаны директору Гь. Гьа­румова, Къарабудагъгент район­ну гьюрметли ватандашы И. Ибадуллаев ортакъчылыкъ этген ва сёйлеген. Къоччакъ уланлагъа оьзлени насигьатларын берген, ёравларын айтгъан, ери гелгенде эр намусун кютме белсенип айланагъан бу уланлагъа баракалла билдирген.

Азинат Пашаева Къарабудагъгентде тувгъан. Ата юртундагъы бир номерли школаны битдирген сонг Магьачкъалада маданият-ярыкъландырыв училищеге охума тюше. 1984-нчю йылда бу охув ожакъны уьстюнлю кюйде битдирип юртуна къайта. Районну китапханасына ишге тюше. Къуллугъу болуп китапханагъа китап алма, охума гелегенлеге чебер, гьар тюрлю илмулагъа, техникагъа багъышлангъан китапланы гьакъында маълуматлар бере. Библиография материалланы, пособиелени, методика документлени онгарывда ортакъчылыкъ эте. Чебер адабият китапланы ва янгы гелген китапланы гьакъында охувчулагъа англатывлар бере. Гелегенлеге гьайлы янашыву булан ол юртлуларыны разилигин ала.

Арадан заман оьтюп, А.Пашаева китапхананы бёлюгюню ёлбашчысы этип белгилене. Гелгенлеге тарыкъ болагъан гьар тюрлю илмулагъа байлавлу китапланы танглап бере. Чебер китапланы гьакъын­да маълуматлар гьазирлей. Методика пособиелени онгара, янгы гелген китапланы гьакъын­да англатывлар бере.

Оьзюню ишине берилген Азинат Муратовнаны район китапхананы бёлюгюню баш китапханачысы этип белгилейлер. Ол янгы касбусунда да гьакъ юрекден берилип ишлей. Районда, республикада болагъан конкурсларда, байрам гьаракатларда актив кюйде ортакъчылыкъ эте. Артдагъы уьч йылны ичинде ол районну оьлчевюнде отуздан да кёп маданият-ярыкъландырывчу гьаракатланы оьтгерип тура. Къарабудагъгент районну администрациясы ону гьаракатын бир башлап баракалла билдирив булан белгилеген. «Мен китапханачыман» деген район оьлчевде юрюлеген конкурсда да ортакъчылыкъ этип, алдынлы ерни алгъан.
Китапхананы фондунда 14 минг­ге ювукъ китап сакълана. Шолардан 3400 китап элни уьйренивге багъыш­лана.

1800 китап – милли тиллерде чыгъарылгъан китап­лар. Баш китапханачы гьисапда А.Пашаева фондун толумлашдырывну гьайын да эте. Оьтген йылны гьасиллерине гёре районну китапханасындан юртлардан гелип де охумагъа, башгъа тюрлю ахтарыв муратлары учун да 31900 китап алынгъан. Шо яхшы натижа гьисаплана. Азинат Муратовна касбу билимлерин артдырмакъ учун маданиятны Санкт-Петербургдагъы пачалыкъ институтуна бир нече керен баргъан. Артдагъы гезик шонда «Китапхананы гьаракатыны ва этилежек ишлерини гьакъында электрон къайдада маълумат берив» деген темагъа байлавлу уллу генгеш оьтгерилген. Гьалиги къайдаланы къоллай туруп, А.Пашаева язывчулар, юртну белгили адамлары, давну ветеранлары булан болгъан ёлугъувланы электрон къайдада сакълай, район газет булан байлавлукъ юрюте, ёлугъувланы гьакъында маълуматлар чыгъара, оланы Интернетни торуна сала. Оьзюню гьаракаты учун ол юртлуларыны арасында ва районну гьакимлерини янындан абур къазангъан.

Узакъ йыллар маданият тармакъда пайдалы кюйде чалышгъаны учун А. Пашаева 2012-нчи йылда РФ-ни Жамият палатасыны Баракалла кагъызына лайыкълы болгъан. 2018-нчи йыл Дагъыстанны маданият министерлигини гьюрметлев грамотасын алгъан. Россияны яшлар учунгъу пачалыкъ китапханасыны ва Бютюнроссия жамиятны баракалла кагъызлары да Азинат Муратовнаны оьзгелеге уьлгю гёрсетип ишлемеге ругьландыргъан. Халкъны къуллугъун кютмек– ону учун сыйлы борч.

«Кавказ учун ябушув. 442 гюн», «Уллу Ватан давну солдатлары», «Биз халкъланы дослугъу булан гючлюбюз», «Бизин эсибизде», «Бизин заманны игитлери», «Мен уьлкени гележегимен», «Игитлени аналары» деген ва башгъа темалагъа гёре А.Пашаева онгарып, районну китапханасында кёп санавда ёлугъувлар оьтгериле. Ол язывчуланы, шаирлени юбилейлерине багъышлап китап выставкалар да оьтгере. Районда ва юртларда оьзлени загьматы, гьаракаты булан белгили болгъан, оланы гьакъында язылгъан китапланы оьзю оьтгереген ёлугъувларда, жыйынларда арагъа салып, юртну, районну оьлчевюнде малим эте. А.Пашаеваны гьаракатына, охувчу яшланы, юртну, районну танывлу адамларын, администрацияны вакиллерин къуршап оьтгереген ёлугъувларына районну маданиятгъа ва туризмге къарайгъан бёлюгюню ёлбашчысы Найида Мурзаева да яхшы багьа бере.

 Оьзюню бажарывлугъуна, юрютеген ишине гёре ол Дагъыс-танны маданиятыны ат къазангъан къуллукъчусу деген оьр атгъа тийишли экенин эсгере. Биз де касбу байрамыны алдында Азинат Муратовнаны къутлай туруп, гележекде де халкъ учун тарыкълы ишинде уьстюнлюклер ёрайбыз.