Бугюнлерде Москвада уьлкебизни юрт хозяйство производство кооперативлерини Х съезди оьтгерилди. Шонда Россияны юрт хозяйство министрини биринчи заместители Иван Лебедев, РФ-ни Федерация Советини аграр-сурсат политикагъа ва шолай да табиат байлыкъларын пайдаландырывну масъалаларына къарайгъан комитетини башчысы Александр Двойных, аграр тармакъны регионлардагъы федерал къурумларыны, юрт хозяйство кооперативлерини башчылары ва шолай да агропромышленный тармакъда чалышагъан алимлер ортакъчылыкъ этди.

Съездни ачгъан ва юрютген Иван Лебедев залда жыйылгъанлагъа РФ-ни Президенти Владимир Путинни къутлав кагъызын ва ёравларын охуду. Арадан оьтген вакътини ичинде етишилген уьстюнлюклеге разилигин билдире туруп, йиберилген кемчиликлени гьакъында да эсгерди. Юрт хозяйство производство кооперативлени гезикли съездинде ДР-ни юрт хозяйство ва сурсат министрини биринчи заместители Шарип Шарипов ва республикабызны кооператив тармагъыны лайыкълы вакиллери де ортакъчылыкъ этди. Олар да оьз пикруларын регионда тувулунгъан лап да агьамиятлы масъалалагъа асасланып арагъа чыгъарды.

Белгили болгъан кюйде, Дагъыстанда оьсдюрюлеген юрт хозяйство малланы 73 процентин аграр тармакъда увакъ ва орта далапчылыкъ булан машгъул болагъан­ хозяйстволар болдура. Савлай Россияда буса шо натижа 22 процентден оьтмей.

– Дагъыстанда иш гёрген юрт хозяйство производство коопера­тивлени санаву, артдагъы маълуматлар аянлашдырагъаны йимик, 182 бар, – деди оьзюню сёйлевюнде Шарип Исмайылович. – «Аграр тармакъны оьсдюрювню гьакъында» деген федерал оьлчевдеги милли борчну яшавгъа чыгъарывда бизин республикабызны юрт хозяйство къуллукъчулары аслам къошумун болдура. Дагъысын айтмагъанда, 2022-нчи йылда Дагъыстанда 190 миллиард манатны къадарында гьар тюрлю юрт хозяйство маллар болдурулгъан. Шо да – пачалыкъны ва халкъны сурсат аманлыгъы учун этилинеген лайыкълы къошум.

Озокъда, гележекге белгиленген борчланы гьисапгъа алып, топуракъ байлыкъларыбызны асувлу кюйде пайдаландырывгъа тергевню артдырмаса бажарылмай. Гьалиги заманда бизин республикабызда аграр тармакъда увакъ ва орта далапчылыкъ булан машгъул болагъан­ 400 минг абзар агьлюлер ва 4 мингден къолай сабанчы-фермер хозяйстволар бар.

Тек не этерсен, увакъ мадары булангъы агьлюлени юрт хозяйство производство кооперативлеге къуршавда районланы натижалары башгъа-башгъа. Бирлешивню айланасында юрюлеген гьакълашывда, пикру алышдырывларда да шо гьакъда ачыкъдан эсгерилди.

Дагъыстандагъы Къарабудагъгент, Буйнакск, Лаваша, Къызлар районларда юрт хозяйство кооперативлени къурувгъа, загьмат тёгювню ва гьакъ тёлевню асувлу къайдаларын пайдаландырывгъа тергев оьзге муниципал къурулувларындан эсе бир къадар артыкъ. Муна шо саялы да, гележекде республикабызны юрт хозяйство тармагъыны натижаларын дагъы да къолайлашдырмакъ учун аграр тармакъны къуллукъчуларыны талапларын тергевсюз къоймай, ерлерде онгайлы шартланы ва къуллукъланы яратыв агьамиятлы.
Кооперативлеге бирлешив пачалыкъ субсидияланы алмагъа ва асувлу кюйде къолламагъа имканлыкълар яратыла. Ломайлап алынагъан юрт хозяйство техника, кюйлевючлер, урлукълар, дарманлар ва оьзге тарыкъ-герекли алатлар къоллавчулар учун учуз токътай.

Увакъ ва орта далапчылыкъ булан машгъул болагъанланы толу кюй­де кооперативлеге къуршамагъа четим. Шону гьисапгъа алып, четим тиеген масъалаланы ёрукълашдырмакъ учун съездде болгъан гьакълашывлагъа, сынав алышдырывлагъа гёре пайдалы таклифлер ва шоланы яшавгъа чыгъарывуну ёллары токъташдырылды.