Китапгъа «Юлдузлу ёллар» деген ат негьакъ къоюлмагъан. Узлипат Ибрагьимова гьажгъа дёрт керен баргъан. Артдагъы гьажындан сонг буса ол, топлангъан ойланы, тувулунгъан терен гьислени денгизине чомулуп, толумлашдырып дегенлей, янгы китап чыгъара. Узлипат шо сапарларын, оьтген ёлларын ярыкъ береген юлдузлу ёллагъа тенг эте.
У.Ибрагьимова «Юлдузлу ёлларда» оьзю болгъан арап уьлкелени ич яшавун, халкъыны касбуларын, адатларын, пачалыкъланы гьар тюрлю ишлери гьакъда маълуматлар бере. Ол Магьаммат пайхаммардан (алайгьиссалам) башлап, ислам динни гьакъындагъы агьвалатланы, Каабаны, гьаж къылмакъны, Зам-замны, Сафа-Марфаны тамурлары къайдан баш алагъаныны гьакъында хабарлай. Дурус далиллер берилсин учун ол о якъланы яшавун ахтара туруп, тезги арап китапланы да къоллагъанын ва арап илмуланы алимлерини кёмеклиги де тийгенин ачыкъдан яза.
Узлипат Ибрагьимова Уьзбекистандагъы сыйлы шайыхланы, Самаркантдагъы тарихи ерлеге, Азербайжандагъы, Дагъыстандагъы онлар булангъы оьзге белгили ва сыйлы шайыхланы зияратларына баргъан. Оланы халкъ арада абурун, сыйлылыгъын арив суратлай. Савлай дюньягъа танывлу Шалбуздагъ тавну аламатларына да гьайранлыкъ эте. Сонг да автор башгъа тюрлю къужурлу баянлыкълар, агьвалатлар булан да охувчуну таныш эте юрюй.
Ислам динни юрегине, къанына гиччилей терен кюйде сингдирген, яшавда гьакъ герти ёлда хыйлы чалышгъан, Али гьажи устазны мюрити де болгъан оьзюню атасы Абдулкъадырны (ол 103 йыллыкъ оьмюрюнде яшавдан гетген) гючлю таъсири болгъанны автор алгъыш сёзлер булан эсгере. «Адамлагъа рагьмулу бол, къолунгдан гелегенни биревден де къысма», – деген атасыны-анасыны (гюнагьларындан Аллагь гечсин) насигьатлы сёзлерин, олар герти дюньягъа гёчсе де, Узлипат бир де эсден тайдырмай. Неге тюгюл де, шо вакътилерде гьажгъа барма ёл болмагъан. Сав заманында олар нечакъы гьасирет къалса да, оьз заманында олагъа гьажгъа барма буюрмагъан. Шогъар гючю чатмагъан атасы-анасы саялы гьаж къылгъанына да Узлипат бек шат.
Китапны тизими гьакъда айтсакъ, о бир нече бёлюклеге бёлюнген. Биринчи бёлюгюнде У.Ибрагьимова «Аллагьны уьюнде къонакълыкъда» деген баш булан аслу гьалда башлапгъы сапарлары гьакъда хабарлай. Уьчюнчю сапары «Макканы ярыкълары» деген бёлюгюнде ачыкъ суратлана.
«Гьаж – Аллагьгъа элтеген кёпюр» деген бёлюгюнде буса авторну гезикли гьажгъа барыву охувчуда къайнар гьислер тувдурагъанына шеклик этмейбиз.
Узлипат гьажи къатынны «Дагъыстан – ислам динни шавласы», «Шайыхланы уьстюнде – Бухарада», «Аллагь ёлдагъы аламатлар» деген сонггъу бёлюклери де охувчугъа, озокъда, таъсир этмей къоймажакъ.
Китапны ахырында автор Къурандан калималар, Аллагьны сыйлы атлары, сонг да къоллама сюегенлеге бек сыйлы ва пайдалы бир нече дуаланы охувчуну тергевюне бере.
«Юлдузлу ёлланы» ичине салынгъан суратлар китапны ичин безей ва маънасын гючлендире. Тили бай, агъагъан таза сувну агъымы йимик, кимге де англашылагъан кюйде сёзлер тагъылып геле.
Китапны У.Ибрагьимова «Гьар макътавлар Аллагьгъа» деген шиърусу булан тамамлай. Аллагьгъа макътав эте, гележекде яшларын, яшларыны яшларын да Огъар аманатлай туруп, ол булай яза:
Яратгъаным, тилеймен,
Рагьмунгну уьзме бизден.
Сакъла кюллю аламны
Балагьдан, яман гёзден!
*
Авлетлер сагъа аманат,
Сен тюзлегин ишлерин.
Гьар мурадына етдир
Яшларымны яшларын.
У.Ибрагьимова «Юлдузлу ёлларда» оьзю болгъан арап уьлкелени ич яшавун, халкъыны касбуларын, адатларын, пачалыкъланы гьар тюрлю ишлери гьакъда маълуматлар бере. Ол Магьаммат пайхаммардан (алайгьиссалам) башлап, ислам динни гьакъындагъы агьвалатланы, Каабаны, гьаж къылмакъны, Зам-замны, Сафа-Марфаны тамурлары къайдан баш алагъаныны гьакъында хабарлай. Дурус далиллер берилсин учун ол о якъланы яшавун ахтара туруп, тезги арап китапланы да къоллагъанын ва арап илмуланы алимлерини кёмеклиги де тийгенин ачыкъдан яза.
Узлипат Ибрагьимова Уьзбекистандагъы сыйлы шайыхланы, Самаркантдагъы тарихи ерлеге, Азербайжандагъы, Дагъыстандагъы онлар булангъы оьзге белгили ва сыйлы шайыхланы зияратларына баргъан. Оланы халкъ арада абурун, сыйлылыгъын арив суратлай. Савлай дюньягъа танывлу Шалбуздагъ тавну аламатларына да гьайранлыкъ эте. Сонг да автор башгъа тюрлю къужурлу баянлыкълар, агьвалатлар булан да охувчуну таныш эте юрюй.
Ислам динни юрегине, къанына гиччилей терен кюйде сингдирген, яшавда гьакъ герти ёлда хыйлы чалышгъан, Али гьажи устазны мюрити де болгъан оьзюню атасы Абдулкъадырны (ол 103 йыллыкъ оьмюрюнде яшавдан гетген) гючлю таъсири болгъанны автор алгъыш сёзлер булан эсгере. «Адамлагъа рагьмулу бол, къолунгдан гелегенни биревден де къысма», – деген атасыны-анасыны (гюнагьларындан Аллагь гечсин) насигьатлы сёзлерин, олар герти дюньягъа гёчсе де, Узлипат бир де эсден тайдырмай. Неге тюгюл де, шо вакътилерде гьажгъа барма ёл болмагъан. Сав заманында олар нечакъы гьасирет къалса да, оьз заманында олагъа гьажгъа барма буюрмагъан. Шогъар гючю чатмагъан атасы-анасы саялы гьаж къылгъанына да Узлипат бек шат.
Китапны тизими гьакъда айтсакъ, о бир нече бёлюклеге бёлюнген. Биринчи бёлюгюнде У.Ибрагьимова «Аллагьны уьюнде къонакълыкъда» деген баш булан аслу гьалда башлапгъы сапарлары гьакъда хабарлай. Уьчюнчю сапары «Макканы ярыкълары» деген бёлюгюнде ачыкъ суратлана.
«Гьаж – Аллагьгъа элтеген кёпюр» деген бёлюгюнде буса авторну гезикли гьажгъа барыву охувчуда къайнар гьислер тувдурагъанына шеклик этмейбиз.
Узлипат гьажи къатынны «Дагъыстан – ислам динни шавласы», «Шайыхланы уьстюнде – Бухарада», «Аллагь ёлдагъы аламатлар» деген сонггъу бёлюклери де охувчугъа, озокъда, таъсир этмей къоймажакъ.
Китапны ахырында автор Къурандан калималар, Аллагьны сыйлы атлары, сонг да къоллама сюегенлеге бек сыйлы ва пайдалы бир нече дуаланы охувчуну тергевюне бере.
«Юлдузлу ёлланы» ичине салынгъан суратлар китапны ичин безей ва маънасын гючлендире. Тили бай, агъагъан таза сувну агъымы йимик, кимге де англашылагъан кюйде сёзлер тагъылып геле.
Китапны У.Ибрагьимова «Гьар макътавлар Аллагьгъа» деген шиърусу булан тамамлай. Аллагьгъа макътав эте, гележекде яшларын, яшларыны яшларын да Огъар аманатлай туруп, ол булай яза:
Яратгъаным, тилеймен,
Рагьмунгну уьзме бизден.
Сакъла кюллю аламны
Балагьдан, яман гёзден!
*
Авлетлер сагъа аманат,
Сен тюзлегин ишлерин.
Гьар мурадына етдир
Яшларымны яшларын.
Макка–Мадинаны тарих ёллары таъсир этип, олай да, бары да оьзюню сапарларыны кюрчюсюнде тувгъан «Юлдузлу ёллар» деген китап охувчулагъа уллу савгъат болур деп гьисап этемен.
Хадижат Жанболатова.
