Арт вакътилерде бизин уьлкебизни ва шолай да республикабызны башчыларыны тапшурувуна гёре савлай Россияда йимик къазанч этмеге харлылар учун иш ерлени болдурувгъа берилеген тергев къолайлаша. Билими, сынаву, бажарывлулугъу бар, ишге уста адамланы загьматгъа къуршамакъ учун гьар тюрлю конкурслар, ярмакю-выставкалар оьтгерилегени гьюрметге лайыкълы мердешге айлангъан.

Бу гезик Магьачкъалада  «Россияда загьмат. Имканлыкъланы девюрю» деген  Бютюнроссия ярмакю Магьачкъалада «Россия – мени тарихим» деген паркда оьтгерилди.

 

2024-нчю  йылны апрель айыны 5-нчи гюнюнде оьтгерилген агьамиятлы чарагъа байлавлу болуп, ДР-ни загьмат ва яшавлукъ масъалалары булан машгъул болагъан министерлигини башчысы Мурат Къазиев республикабызны ва уьлкебизни маълумат къуралларыны вакиллерине къысгъаракъ баянлыкъ берди. Эсгерилген ярмакюге байлавлу гьазирленген баянлыкъ тёбенде «Ёлдашны» охувчуларыны тергевюне бериле.

– Белгили болгъаны йимик, бу йылны башына таба бизин министерликде ва ону ерлердеги къурумларында гьисапгъа алынгъанланы умуми санаву 15 мингге ювукъ болгъан, –  деди Мурат Къазиев оьзюню баянында. –  Шону учун бизин минис-терликни къуллукъчуларыны умуми гьаракаты булан агьамиятлы масъаланы  тергевден тюшюрмейли, ишге гючю чатагъан тайпаланы талапларын гьисапгъа алып, гьар йыл  башгъа-башгъа оьлчевде конкурслар, ярмакюлер оьтгермеге имканлыкълар ахтарыла ва пайдаландырыла. Шолайлыкъда, ярмакюде ортакъчылыкъ этегенлени арасындан бар имканлыкълагъа гёре, ишсизлер Дагъыстанда ва ондан тышдагъы регионларда касбу усталы­гъына, бажарывлулугъуна гёре пайдалы загьматгъа къуршала.

–  Мурат Низамиевич, ярмакюлени барышында ишсизлени загьматгъа къуршамакъ муратда не йимик  имканлыкълар пайдаландырыла, агьамиятлы чаралар оьтгериле?

– Ярмакюню оьлчевюнде ишсизлени талап­ларына гёре айры-айры гюплеге бёлюнюп,  ярмакюню ортакъчыларын къуршап, гьар тюрлю конкурслар юрюлегени мердешге айлангъан. Иш бермеге разилигин алданокъ билдиргенлени янындан утуш ярышлар,  мастер-класлар ва шолай да айрыча лакъырлашывлар оьтгериле.  Оьз пайдаларын гьисапгъа алып  ишлемеге муштарлылагъа  бар имканлыкълагъа  гёре  тийишли даражада англатывлар ва таклифлер бериле.

– 2023-нчю йылда оьтгерилген ярмакюлени натижаларына байлавлу    айтмагъа бажарыламы?

– Озокъда бажарыла. Оьтген йыл бизин минис­терликни сиптечилиги булан ярмакюлер эки гезикде оьтгерилди. Ярмакюлерде ортакъчылыкъ этген 6 мингден къолай адамдан 666 адамгъа иш булан таъмин этмеге кёмек этилди.

– Ишсизлени талапларын гьисапгъа алып, далапчылыкъ булан машгъул болагъан тайпалар булан юрюлеген байлавлукъ рази къалдырамы?

– Бизин регионну далапчылыкъ булан машгъул болагъан лап да лайыкълы тайпалары ярмакюде ортакъчылыкъ эте ва къурум масъалаланы чечивде, конкурсланы оьтгеривде харж булан да кёмеклеше. Айырып айтгъанда, далапчылыкъ булан машгъул болагъанлар йимик, ярмакюлерде янгы ачылагъан промышленный предприятиелеге де ортакъчылыкъ этмеге имканлыкълар болдурула. Шолайлыкъда, беклешген производствосу-экономикасы булан белгили болгъан предприятиелерде касбучуланы билимлерин, усталыгъын камиллешдиривге де айрыча тергев бакъдырыла. Озокъда, биз далапчылыкъны имканлыкълары-кёмеги булан дазуланып къалмайбыз. Айтмагъа сюегеним, пачалыкъ, жамият ва шолай да яшёрюм къурумланы, ерли гьакимлик къурулувларыны вакиллери де ортакъчылыгъын болдура.

– Мурат Низамиевич, биз ёлугъагъаныкъ бу биринчи гезик тюгюл. Эсигизде бар буса, Каспийни Къарабудагъгент район булан дазулашагъан боюнда ерлешген сакъатланы «Язбаш» деген ял алыв базасында да оланы ишге къуршавгъа байлавлу гьакълашгъан эдик. Сакъатланы талаплары ярмакюлени оьтгерегенде некъадар гьисапгъа алына?

– Артдагъы йылларда, савлай уьлкебизде йимик, сакъатланы талапларын гьисапгъа алып, оланы ишге къуршамакъ учун айрыча чаралар гёрюле. Гетген ёыл 22 сакъат ишге къуршалды. Айтмагъа сюегеним, уьйде туруп ишлемеге ва предприя­тиелерде олагъа загьмат тёкмеге онгайлыкълар-енгилликлер болдурула. Россияны экономикасында йимик, регионну халкъ хозяйствосуну тармакъларында да сакъатлар  производство ишлерде ортакъчылыкъ эте ва борчларына бажарывлу кюйде янаша демеге ярай. Шону учун бизден де олагъа рагьмулу янашыв булан кёмек болдурула.

– Ишге муштарлыланы талапларын гьисапгъа алып къойгъан булан иш битмей. Оланы къуллукъларын кютмек учун не йимик асувлу ёллар ахтарыла?

– Ишсизлени гьисапгъа алып къойгъан булан болмай. Озокъда, оланы ишге къуршамакъ учун бар имканлыкълар пайдаландырыла. Гьалиги заманда кёплер иш ёкъ деген кантгъа бойсынып къалмагъа муштарлы болагъаны ичингбушдура. Савлай Россия оьлчевюнде алып къойсакъ да, далапчылыкъ булан машгъул болагъан компанияланы 90 проценти касбучулар етишмейгени саялы билдиривлер этип тура. Олар гьатта оьзлени харжына билмейгенлени касбу бажарывлулугъун камиллеш-дирмеге де къайырмай.

– Ахтарывлар юрютюп гьасил чыгъарагъан къурумланы далиллерине гёре, гъалиги заманда адамлар ишге къайсы тармакъларда айрокъда  талап этилине?

– Къайсын-бирин айтайыкъ, промышленный тармакъларда транспорт-логистика компанияларда, къоллавчуланы гьар тюрлю къуллукъларын кютюв булан машгъул болагъан къурумларда ва шолай оьзгелеринде бажарывлулугъуна гёре иш ерлер бар.

– Мурат Низамиевич, Магьачкъалада оьтгерилеген Бютюнроссия  ярмакюде ортакъчылыкъ этмеге сюегенлер учун не йимик онгайлыкълар болдурулгъан эди?

– Бютюнроссия оьлчевюнде ярмакюлер Дагъыс­танны 13 шагьарында ва районларында да оьтгерилди…

– Оьтген йыл оьтгерилген ярмакюден пайдаланып 700-ге ювукъ ортакъчысына ишге тюшмеге имканлыкъ болгъан эди. Бу гезик?..

– Озокъда, ахырынчы натижаланы гьакъында толу кюйде баян бермеге гьали де эрте. Бу гезик регионубузну адамларына 287 иш береген тайпалар-компаниялар, предприятиелер, далапчылар ишге муштарлылар учун 3 698 иш ерлени аян этди. Бу йыл Бютюнроссия ярмакюде 10 минг адам ортакъчылыкъ этди. Шоланы 900-ге ювугъуна ишге тюшмек учун шо гюн так­лифлер де берилди.

 

Къ. КЪАРАЕВ.