«Илмуну оьсювюне шартлар яратылажакъ»
«Россияны Президенти Владимир Путин РФ-ни Федерал Жыйынына Чакъырыв кагъызында уьлкебизни гележегин гёз алгъа тутуп, бары да тармакъланы къуршайгъан кюйде кёп тюрлю масъалалагъа тергев берди.
Мен гьисап этеген кюйде, шоланы арасында уьлкени ёлбашчысы бизин жамиятны асувлу оьсювюн болдурагъан инг агьамиятлыларындан бириси гьисапда илму-ахтарыв тармакъны эсгергени тергевюбюзню тартмай къоймагъа болмай.
Ону сёзлерине гёре, ватандашлыкъ ва мугькам илму ахтарывланы юрютювге 2024-нчю йылгъа ерли 1 миллиард 630 миллион манат гёрсетилежек.
Озокъда, уьлкени ёлбашчысы шолай билдиргени бизде разиликни тувдурмай къоймагъа болмай. Неге тюгюл, илму адамланы яшавуна таъсир этип, гьар къайсы тармакъда да оьзюню оьсювюн узата. Бир-бирде гьис этмей къойсакъ да, айланабызны бизин замандашларыбыз яратгъан яда яшавну агъымын оьз заманында бюс-бютюнлей алышдыргъан янгылыкълар къуршай.
Бугюнлерде илму-ахтарыв тармакъда мекенли оьрлюклеге къолда этмек учун муратгъа къыйышывлу гьаракат юрютегенден къайры да, янгы хыялланы яшавгъа чыгъарывгъа жагьил адамланы къуршамагъа тюше. Тек инг алда бизин уьлкеде илму-ахтарывланы юрютювге иштагьландырардай шартлар яратмаса бажарылмай. Шо якъдан алгъанда, бизин уьлкеде аслам акъча маялар да гёрсетип, илму-ахтарыв тармакъгъа мекенли тергев берилмеге башлай турагъаны юрекде разиликни тувдура. Шо гьакъда айта туруп, ораву гелгенде айтгъанда, апрель айны 15-нде, Владимир Путин илму-техника оьсювюне байлавлу пикру алышдырыв гюпню къурувгъа байлавлу хас къараргъа къол салгъанын шу ерде эсгермеге сюемен.
Илмугъа ва билим беривге къарайгъан советини ювукъда оьтгерилген генгешинде де бизин уьлкени ёлбашчысы билдиргени йимик, технологияланы тармагъында ва билим алывда мекенли оьрлюклеге етишгенлер дюнья оьлчевюнде алдынлыкъны алма умут этмеге бола. Ону шо пикрусу булан рази къала туруп, илму-ахтарывну ва технологияланы тармагъында толу ихтиярлыкъны болдурув Россияны бугюнюн ва тангаласын белгилейген аслу шартлардан бириси болуп токътайгъанын айтмакъны да тийишли гёремен.
Бу йыл илмуну ва технологияланы йылы гьисапда белгиленгени де негьакъ тюгюлдюр. Айтагъаным, ювукъ вакътини ичинде Россияны оьсювюн болдурагъан тармакъларда инвестиция программаланы яшавгъа чыгъармагъа да бажарылажакъ. Вдадимир Путин эсгергени йимик, шо программалар пачалыкъ агьамияты булангъы проектлер гьисапда къабул этилежек.
Бизин уьлкени ёлбашчысы оьзюню Чакъырыв кагъызында белгилеген кёп йылланы боюнда оьрчюп турагъан масъалаланы чечивге ёл ачажагъына бир де шеклик этмеге тюшмей. Шону булан бирге, Чакъырыв кагъызда яшавгъа чыгъарылмагъа гёз алгъа тутулгъан гьаракатлар, олай да бу йыл илмуну ва технологияланы йылы гьисапда белгиленгени шо тармакъны герти оьсювюне элтежегине, чинкдеси, савлай дюньяны оьлчевюнде алгъанда, бизин уьлкени даражасын данггъа чыгъарывгъа болушлукъ этежегине гьакъ юрекден инанып къаламан», — Абусупиян Акамов, Россияны илмулар академиясыны Дагъыстанилму-ахтарыв федерал центрыны Тил, адабият ва инчесаният институтуну директору.