Бугюнгю Дагъыстан Республикагъа отуз йыллар алъякъда «Дагъыстан Автоном Совет Социалист Республика» деп айтыла эди. Шо ат булан бизин республика 80 йыл яшады. 1991-нчи йылны май айыны 13-нде Дагъыстан АССР-ни халкъ депутатларыны съездини къарары булан автономияны пачалыкъ статусу алышына. Шо гюнден сонг огъар РСФСР-ни составына гиреген «Дагъыстан Совет Социалист Республика – Дагъыстан Республика» деп айтыла. Тек арадан 11 гюн гетип, РСФСР-ни халкъ депутатларыны съезди алдагъы 4 сёзню тайдыра.
Республиканы Оьр Совети 17-нчи декабрде къабул этген декларациясында «Дагъыстан Республиканы» бирлигини ва бёлюнме ихтияры ёкълугъуну гьакъында айтыла. Шону булан битип къалмай. 1992-нчи йылны апрель айыны 21-нде Россияны халкъ депутатларыны съезди Россияны Конституциясын къабул этегенде, «Дагъыстан Совет Социалист Республика – Дагъыстан Республика» деп язгъан. Шо алышыныв 1992-нчи йылны май айыны 16-сында гючге гирген. Шо йылны июль айыны 30-нда буса Дагъыстанны Оьр Совети республиканы Конституциясына алышыныв эте. Энни ону эки де аты «Дагъыстан Совет Социалист Республика» ва «Дагъыстан Республика» бир йимик ихтиярлы. 1993-нчю йылны декабр айыны 25-нде буса бизин республиканы аты «Дагъыстан Республика» деп мекенли токъташдырыла.
Октябр социалист инкъылапдан сонггъу вакъти бизде къурулгъан «Дагъыстан АССР» деген республиканы тувгъан гюню 1920-нчы йылны ноябр айыны 13-ю деп гьисап этиле. Шо гюн Жалалутдин Къоркъмасовну ёлбашчылыгъы булан оьтгерилген Советлени бютюн дагъыстан съездинде къарар къабул этилген. 1921-нчи йылны январ айыны 20-сында буса шо къарар гючге гирген.
Арадан аз да гетмейли, 1922-нчи йылны февраль айыны 16-сында Дагъыстан Загьмат Къызыл байракъ ордени булан савгъатлана. Бу савгъат РСФСР-ни составына гиреген республикаланы арасында биринчилей берилген. 50 чакъырым узунлугъу булангъы Октябр инкъылапны атындагъы татавулну къазып, Солакъ оьзенни сувун Магьачкъалагъа гелтирмек учун Дагъыстанны халкъларыны бирлигини, татывлугъуну гючю булан оьтгерилген шо уллу загьмат гьаракаты гертиден де гёрмекли ва бек агьамиятлы агьвалат бола.
Дагъыстан 1965-нчи йыл Ленинни ордени булан, 1970-нчи йыл Октябр революцияны ордени булан да савгъатлана.
Республиканы территория белгилери де оьтген йылланы вакътисинде бир нече керен алышынгъан. 1922-нчи йылда Дагъыстан елеген майдан 57 миллион 320 минг квадрат чакъырым болгъан. О вакъти бизин республикагъа Къызлар округ, Ногъай, Къараногъай, Аччикъулакъ участкалар да гире болгъан.
1931-нчи йылны сентябр айыны 6-сындан сонг Дагъыстан АССР Темиркъазыкъ Кавказ крайгъа гире. 1936-нчы йылны декабр айыны 5-нде, «Сталинни конституциясы» къабул этилген сонг, Темиркъазыкъ Кавказ крайдан чыгъа ва огъар «Дагъыстан Автоном Совет Социалист Республикасы» деп айтылма башлай.
1938-нчи йылда Дагъыстанны темиркъазыкъ боюндагъы Аччикъулакъ, Къараногъай, Къаясули, Къызлар, Шелковская районлар айрыча Къызлар автоном округгъа айланып, тахшагьары Къызлар булан бирче Орджоникидзе крайны составына гиреген бола.
1944-нчю йыл 7-нчи мартда Чечен-Ингуш АССР-ни тозулуву булан байлавлу болуп ону тав районларындан бир нечеси Дагъыстангъа къошула. 1957-нчи йыл янгыдан Чечен-Ингуш АССР къурулгъан, ону сонг бизге гелген тав районлары къайтара гете, Къызлар шагьар, Къараногъай, Къызлар, Крайновка, Тарумов районлар къурула ва шу гьалиги дазулар токъташыла.
