Женнет МУСАЕВА – кёстекли. Хасавюртдагъы педагогика училищени битдирген. Агьлюлю болгъандан берли Ботаюртдагъы школада музыкадан дарслар юрюте. Мундагъы «Яш пагьмулар» деген хор коллективге 20 йылны узагъында ёлбашчылыкъ эте. 2010-нчу йылда «Йылны муаллими» деген конкурсну алдынлысы. ДР-ни билим берив тармагъыны отличниги. Школа чагъындан берли шиърулар яза. «Ананы зувгьанлары» деген шиъру китапны ва кёп санавдагъы йырланы автору. Женнетни шиъруларын гьали охувчуланы тергевюне де беребиз.

 

Бал юхусу бёлюнмесин ананы

 

Алам юхлай, дюнья дёнген шыплыкъгъа,

Бир ай уяв, такъсырлымы, билмеймен.

Бир тамаша ел шыбышлай ариден,

Шо елден де бираз шыплыкъ тилеймен.

 

Ана юхлай…Гьалек жаны аяда…

Гьайлегине башлыкъ этип баланы.

Бир мюгьлетге бар къайгъысын унутгъан,

Бал юхусу бёлюнмесин ананы.

 

Анамны эсделигине

 

Арив анам, азиз анам, жан анам,

Сен гетгенде, чёкдю умутлу къалам.

Юрек йылай, чыгъып бара тёшюмден,

Дюнья йылай бошап къалгъандай алам.

 

Аналарсыз нечик къыйын яшама!

Билмегенмен етишмей шу замангъа.

Сенсиз бир гюн болмай эдим тынчайма,

Гьали сени тас этгенмен гьамангъа.

 

Гёрме сююп гьалек болуп гетгенде,

Юрек ону къабурун да сагъына.

Гёрюп къайтма болар йимик ер буса,

Токътармы эдим гелмей сени янынга.

 

Гюнлер гете, айлар гете арадан,

Тек басылмай юрекдеги яралар.

Ожагъымны майчырагъын сёндюрдю

Эсде ёкъдан сен гийдирген къаралар.

 

Юрек сагъа билдирсе де гетеринг,

Бек къаст этдинг аврув булан ябушма.

Барыбызны алып къанат тюбюнге,

Насип болсун женнетлерде табушма.

 

Анам булан гетди бары сююнчюм

 

Азиз анам, яшавумну кюйлединг

Тал къомуздай пашман мунглу кюйлеге.

Сен гетгенли, аякъларым юрюмей

Шонча азиз абзарлагъа, уьйлеге.

 

Азиз анам, сен ёкъгъамы уьюнгде,

Тамынг-ташынг магъа салкъын

къарайлар.

Ожакъдагъы иссилик де, сююнч де

Сени булан гетген болма ярайлар…

 

Анамны тахтамеги

 

Азиз анам, алашаракъ уьюнгню

Мен бир гиччи къалалагъа тенгледим.

Сенден сонггъу яшавумну татыву

Шулай аччы болажагъын билмедим.

 

Исси уьюнгде тахтамекде олтуруп,

Гёнгюнг алып, къайгъынгны тенг

бёледим.

Такъталардан ясалгъан тахтамегинг

Сен савунгда къув тёшекдей гёредим.

 

Сен ёкъгъамы, башгъа тие уьюнг де,

,Эркелейген алып бизин тёрюне.

Шонча азиз тахтамеги анамны

Магъа энни сынажадай гёрюне.

 

***

Оьзюнг булан алып гетдинг

къайтмасгъа

Иссилигин биз яшайгъан уьйлени.

Кёп излербиз, азиз анам, ерлерде

Яшларынга сен тарыкълы гюнлени.

 

Анамны зувгьанлары

 

Анабызны зувгьанларын къолгъа алып,

Айландырып, юрегимден толаман…

Гьар минчакъгъа тийген исси къоллары

Гелип башым сыйпайгъандай боламан.

 

***

Аналардыр тюз ёллагъа бурагъан

Асиллиги- тарбияны тамуру.

Бу дюньяда авлетлери бар туруп ,

Аналаны бир де сёнмес абуру.

 

Сен аврусанг, авруй мени юрегим.

Гьалек жаным сюе гёнгюнг алмагъа.

Бизин учун къыйын тёгюп яшайгъан

Аналарсыз биз сюймейбиз къалмагъа.

 

Аналардыр насип берип яшайгъан,

Аналардыр айгъа, гюнге ошайгъан.

Къайгъы болмас ана болгъан ерлерде,

Ана оьлмей минг яшасын тёрлерде.

 

Сёнюп бара

 

Айрылывну ахырынчы мюгьлети

Юрегимни юз бёлюкге пайлады.

Гьалал болгъан сюювюме гёз юмуп,

Сени жанынг башгъа къызны сайлады.

 

Сююв оту биз экевню иситген,

Нечик бола бирден-эки сёнмеге?

Мен чи болман, инан, оьлюп гетсем де,

Юрекдеги сюювюмню гёммеге.

 

Юрегимни яралары терсее,

Эсге тюшсе айрылывну гюнлери.

Сен гетгенден берли магъа арт берип,

Сёнюп бара сюювюмню бюрлери.

 

Сен гетме деп тилегенде, аявлум,

Сёйлеме де сюймединг сен, гёрме де.

Сен гечмесдей гюнагьларым бар буса,

Ярай магъа аврума да, оьлме де.

 

Билгей эдинг

 

Сырларымны ачма сагъа болмайман,

Мен билемен, мени излемей юрегинг.

Билгей эдинг безендирме яшавум

Бу дюньяда магъа нечик герегинг.

 

Сагъа чечме онгарылгъан сырым кёп,

Юрегимден тайдырмайман оланы.

Оьлгюнчеге унутмасман, аявлум,

Сени магъа табушдургъан ёлланы.

 

Насибим

 

Сен гелгенсен яшавума соравсуз,

Сорасанг да, къайтып гетме къоймасман.

Юрегиме балгьам сени гьар сёзюнг,

Балдан тойдум, сёзлерингден тоймасман.

 

Бирден гетип къалса деген ой гелсе,

Чырмайгъандай бола мени айлама.

Нече де бек сююнемен яшавда

Тюшгенине янгыз сени сайлама.

 

Яшавумну яйнатагъан къуванчдай,

Насип не деп сорасагъыз бир магъа,

Мен айтарман магъа насип ёрама

Малайикдей сен гелгенинг дюньягъа.

 

Тилеймен

 

Кёп гёзледим, сен арт берип гетсенг де,

Тереземни гелип бир гюн къагъар деп.

Ойламадынг ялынлардай сёзлеринг,

Юрегимде уллу оьртен ягъар деп.

 

Ойлаша эдим яз гелгендей сен гелсенг,

Къарлар булан бирге юрек ирир деп.

Кёп гёзледим яз гелтирген гюн болуп,

Къулач яйып сен уьюме гирир деп.

 

Гёзлегеним гьабасмыкен, билмеймен,

Тек билсем де, сагъа къайт деп тилеймен.

 

 

Биз гетебиз

 

Адам тува бу дюньягъа,

Адам гете ойламайлы.

Не яхшыдыр оьмюрлени

Оьлешгени сорамайлы.

 

Оьмюр деген узун ёлну

Ахырына тез етебиз.

Агъылагъан агъым сувдай

Оьмюр гетмей, биз гетебиз.

 

Дослукъ

 

Яшавда не зат болур

О дослукъгъа етеген?

Къардашлагъа, ювукъгъа

Яхшылыкъ гёрсетеген.

 

Юрекде сувумасын

Иссиликлер гелеген.

Дослукъ гьеч уьзюлмесин

Арада юрюлеген.

 

Къыйынлы гюн гелгенде

Аркъабызны таяйыкъ.

Бир-биревню яшавда

Абурлайыкъ, аяйыкъ.

 

Юреклерден тилейик

Оьмюрлер де, савлукъ да.

Бу уьч гюнлюк дюньяда

Яшайыкъ татывлукъда.

 

Йыллар гете аямай.

Яхшылыкъгъа алгъаса .

Оьрлюкге етишерсен,

Юрегинг таза буса.

 

Татывлукъда яшамакъ –

Юрекдеги негетим.

Дослукъдур сакълайгъаны

Дюньяны берекетин.

 

Ана ва къызы

 

Ана: Мени аявлу къызым,

Ойгъа не де геледир.

Эрге барма турасан

Сайлагъанынг бу кимдир?

 

Къыз: Анам, олай гиевлер

Ёкъдур ерде излесенг.

Неге ону сюймейим,

О чу дагъы – бизнесмен.

 

Ана: Бизнесмен деп алдатып ,

Юрегинге ёл салгъан.

Бу къызланы гьакъылы,

Билмеймен, къайда къалгъан.

 

Къыз: Шуба булан алтынгъа

Чомулар эки билек.

Шолай бай гиев тюшсе ,

Сагъа дагъы не герек?

 

Ана: Шолай тизив гиевню

Къайдан тапгъансан, къызым?

Бары да сёзю ялгъан

Тапма болмасдай гьызын.

 

Къыз: Сайлай туруп нечесин

Бармагъым кёп хапгъанман.

Энни бу сюегеним

Телефондан тапгъанман.

 

Ана: Телефондан бир сёйлеп

Эрге барып къаламы?

Биле туруп яшавун,

Къызым, отгъа саламы?

 

Къыз: Отгъа неге саламан ,

Къалаларда яшаву.

Сен шорпа ашай бусанг,

Икра ону ашаву.

 

Барлыгъы озуп гетип,

Алтын къашыкъдан ашай.

Оьзю де буса, анам,

Сочи шагьарда яшай.

Ана: Алгъасама, гёрерсен,

Увун къошуп ашынга.

Бираздан алтын къашыкъ

Тиер гелип башынга.

 

Къыз: Талчыгъып турма, анам,

Нечик гёнгюнг алайым?

Сени айтгъанынг этип,

Эрге бармай къалайым.

 

Ана: Эрге бармайлы къалсанг,

Сёнер иржайгъан юзюнг.

Къой, къайда яшасанг да,

Насипли болгъун, къызым.

 

Язбашны аламаты

 

Телиянгур ява арты бошамай,

Оьрден бирев кёкню тешип къойгъандай.

Янгур токътап энемжая чыкъгъанда,

Кёклер къувлуй, чилле торлар яйгъандай.

 

Янгурдан сонг орманлардан тамаша

Толкъун-толкъун чечек ийис агъыла.

Сюйгенимни саламыдай бу язбаш –

Сюювюмню къанатлары къагъыла.

 

Аналаны аявлайыкъ савунда…

 

Аналаны аривлюгюн тенглесе,

Черлешмеге гюл табулмас бавумда.

Биз, авлетлер, абурлайыкъ, сыйлайыкъ,

Аявлайыкъ аналаны савунда.

 

Ана къургъан берекетли тепсидир

Гьар биширген балдай татывлу ашы.

Сююнчлерден эсе тюгюл дюньяда

Аналаны тёгюлмесин гёзьяшы.

 

Аналардыр дюньябызны безейген.

Чечек ачгъан язбашлагъа ошайгъан.

Барына да битмес насип ёрайман

Аналагъа ер юзюнде яшайгъан

 

Сенсиз

 

Мен сенсиз тас бола къаламан,

Тавушдай тас болгъан къырларда.

Сенсиз мен гюл йимик сёнемен,

Ириймен къар йимик ярларда.

 

Аявлум, янымда сен ёкъда

Дармансыз боламан мен, эмсиз.

Тамурсуз терек де яшамай,

Яшама болмайман мен сенсиз.

 

***

Гюнлер гете бир-бирине тагъылып,

Йыллар гете таби болуп замангъа.

Наслуланы алышдыра девюрлер

Янгыз герти сююв къала гьамангъа.

 

***

Явса алдын сююне эдим янгурдан,

Энни къардай ява жаным бузлатып,

Уватылгъан умутларым эсгерип,

Йибере о юрегимни сызлатып.

 

Янгур ява бир токътамай себелеп,

Тереземе урагъандай бузланы.

Гьар тамчысы къартыллата юрегим,

Къышгъа багъып бурагъандай язланы.

 

Бу гюнюме етишгенче, аявлум,

Билмегенмен сени магъа ятынгны.

Гьали буса эшитме де сюймеймен

Шонча магъа сыйлы болгъан атынгны…

 

Къумукътюз

 

Къумукътюзюм, женнетисен ерлени ,

Бёшюгюсен арслан тувгъан эрлени.

Къумукътюзюм – дюньябызны жан ери,

Къарчыгъадай оьзден эрлер бар ери.

 

Асрулагъа аты айтылгъан Къумукътюз,

Гелген сайын, къонакълыкъдан тоймайгъан.

Минг яшасын асил халкъым аявлу

Тарихлерин, адатларын къоймайгъан.

 

Насип болсун юрек тартып дагъы да

Къумукътюзге къонакълыкъгъа гелмеге.

Дослукъ булан къатнай туруп даим де,

Татывлукъда оьмюрню йибермеге.

 

АДАБИЯТ БЁЛЮК.

                                                                                                                                                                                                        Женнет   МУСАЕВА.