Украинада Россияны хас дав операциясы юрюлегенли уьч ай бола. Хоншу республика бизин булан дос аралыкълар юрютме сюймеди. Миллетчи ёлгъа авуп, Американы Бирлешген Штатлары (США) булан артыкъ ювукъ болуп, оланы таклифлерине тынглап, савут гюч жыйма башлады. Ондан къайры да, олар НАТО-ну члени болма да айлана. Темиркъазыкъ-Атлантика альянс буса гьар тюрлю якълардан Россиягъа къоркъунчлукъ тувдура.
Россияны Президенти Владимир Путин миллетчиликни ва савутланывуну алдын алмакъ учун, ондан къайры да Украинадан айырылма сююп, 8 йыл чалышагъан Донецк ва Луганск халкъ республикаланы тилевюне гёре асгер ва дав техника булан олагъа кёмек этме токъташды. О пикруну Пачалыкъ Дума да якълады. Шоллукъда, бизин уьлке Америка ва аслу европа пачалыкълар учун «чапгъынчы» болуп токътады. Олар топуракъларыбыз бизин халкъ учун тарлыкъ этмейгенни ва гьалиги заманда бир уьлке де башгъасын елеймен деп гьаракат юрютмежегин англама сюймей. Гьали заманлар алышынгъан.
Заманлар, гертиден де, башгъа болгъан. Энни бир пачалыкъ башгъасын оьзюне таби этме сюе буса, ону санкциялар булан, экономика якъдан къысыв булан такъсырлап, оьзлер айтгъанны этдирме сюе. Оьзлеге онгайлы адамны да танглай, НАТО-ну сыдраларына къоша. Гьасиликалам, о уьлкени къурчакъны ойнатагъандай юрютме къарай.
Украинадагъы гьакимлик буссагьатгъы вакъти 2014-нчю йылда онда оьтгерилген «майдандан» сонггъу вакътиден берли Россиягъа къаршы политика юрюте. Президент В.Путин де эсгерген кюйде, олар гьатта Къырым республиканы да оьзлени табилигине асгер гюч къоллап янгыдан гийирмек учун гьазирленип тургъан. Биз алдынлыкъ этмеген бусакъ, гьаллар дагъы да бузукълашма имканлы болгъан. Шону учун да Россияны хас «операциясы» бизин уьлкени халкъы учун хапарсыздан, ойлашмай этилген иш болмады. Ону бары да регионлар якълагъандан къайры, тыш уьлкелени бирлери де якълады. Якъламайгъанлар – шо дав агьвалатланы вакътисинде оьзлер учун пайда алма сююп гьаракат юрютегенлер.
Теренден ойлашып къарасанг, бизин сюймейген США ва европа пачалыкълар учун Украина Россиягъа къаршы гьаракат юрютген чакъы, олагъа онгайлыкълар тувула. Эки де яндан асгер къуллукъчулар къырылагъандан къайры, эки де пачалыкъгъа экономикасына зарал гелтириле. Украинаны оьсювюню де олар учун тарыкълы ери ёкъ. Амалсыз пачалыкъ болуп оьзлеге харлы кюйде турса яхшы.
Украинадагъы давну Россияны сюймейген пачалыкълар учун бирдагъы бир яхшылыгъы бар: оьзлени эсгиленген, заманы гетген дав савутундан арчыла. Совет Союзуну заманындан берли де сакъланагъан дав техниканы янгыртмакъ учун шону тайдырма тарыкъ. Шо буса – бек онгайлы къайда. Сизге шунчакъы долларгъа савут берип кёмек этгенбиз деп, борчлар да салажакъ.
Къаршылыкъланы да Россияны гележеги учун пайдасы бар
Бизге къаршы санкциялар уьлкени оьзге ёлда юрютме тарыгъын англатды. Биринчилей, Америкадан яда Евросоюздан арек йылышма тарыкъ. Олар оьз пайдасыны гьайында. Гьеч амалдан гелип болагъан имканлыкълар тапса, санкциялар булан къаршы чыгъып, Россиягъа зарал гелтирме муштарлы. Бютюндюнья банкы да – оланы къолунда. Долларны агьамиятлыгъы булан айтгъанын этдирме бола. Шону учун да доллардан азат болагъан ёллар излеме тарыкъ.
Муна гёресиз, бизин ягъарлыкъ газны къоллайгъанлагъа Россияны акъчасын тёлемек – гьали борч. Огъар къаршы чыгъып, доллар кюйде тёлеп турайыкъ дейгенлер бара-бара туруп дюнья оьлчевде бизин акъчаны абуру ва гючю гётерилежегин англай. Доллар эниш тюшежек.
Санкциялар, озокъда, пачалыкъны тыш, ич политикасына да, ону экономика оьсювюне де зарал гелтире. Тек Россиягъа санкциялар ону экономикасын, промышленностун, маданият ва инчесаният оьсювюн эниш тюшюрердей зарал этме болмай.
Бир янындан, бизин пачалыкъда чыгъарылагъан, гьатта стратегический оьлчевлю маллагъа да къошум гесеклер чыгъарагъан тыш уьлкели предприятиелери яда фирмалары йибереген малланы бизин уьлкеде чыгъарма имканлыкълар бар. Россия уллу. Инг янгы технологияланы къоллап гьазирленеген самолётлар, танклар, оьзге тюрлю дав алатлар, космосгъа учагъан ракеталар, космос станциялар чыгъарма болагъан пачалыкъ бары да янындан таъмин болуп, харлысызлыгъын болдурмагъа ёллар табажагъына шек ёкъ.
Ондан къайры да, санкциялар пачалыкъны оьзтёрече, харлысыз оьсювюн болдура. О янындан, биринчилей, ич арадагъы бирлик, татывлукъ ва дослукъ болдурагъан ич политиканы ёллары арагъа чыгъажакъ.
Яшав боюнда биз англагъан ва уьйренген къылыкълардан инг де асили – биз ювукъ адамны айрыча сююп де, ону яхшысын-яманын англап да юрютеген иссилик. Пачалыкъ аралыкъларда да шолай болма тарыкъ деп эсиме геле.
Набиюлла МАГЬАММАТОВ.
Интернетден алынгъан сурат.
