Гьар йыл сайын уьстюнлюкню къазангъан ветеранларыбызны сыдыралары сийрек бола бара. Озокъда, яшавну законларына къаршы чыгъып болмайбыз. Тек биз гьюрметли ветеранланы эсделигин варислик гьисапда сакълама герекбиз.

 

Магьачкъала шагьарны Ленинни атындагъы майданында оьтгерилген  Уллу Ватан давда совет армия уьстюн гелгенли 69 йыл битегенликге байлавлу уьстюнлюкню варислерини парады оьтгерилди.

Парадны барышында Дагъыстан Республиканы Башчысы Рамазан Абдулатипов, министерликлени ва ведомстволаны ёлбашчылары, Уллу Ватан давну ва загьматны ветеранлары, студентлер, охувчулар, яшёрюмлени жамият къурумлары ва республикабызны шагьарларындан, районларындан делегациялар ортакъчылыкъ этди.

Булай чараларда ортакъчылыкъ этегенибизни маънасы бизге эркинликни савгъат этген ва къоруп сакълагъан ветеранларыбызгъа абур-сый этмек ва эсделигин даимлешдирмек булан байлавлу эди.

Ветеранланы наслусу кёп къыйынлыкълардан ва тас этивлерден оьтюп, Ватанына бакъгъан сююв лап да терен ва гючлю гьис  экенни мекенли кюйде гёрсетди. Оланы къоччакълыкъларын  унутмай , Уьстюнлюкню багьасын эсибизден тайдырмай яшамагъа герекбиз. Уьстюнлюкню варислерини парадыны ортакъчылары бизин яшавубуздагъы парахатлыкъгъа ва эркинликге кимлеге борчлу экенибизни бирдагъы эсге салды.

Къарабудагъгент гимназияны ахтарыв бёлюгю ТОКС-ну республика оьлчевде гьар йыл оьтгерилеген  слётунда да  апрель айда ортакъчылыкъ этди. Слётда бизин охувчулар Уллу Ватан давда белгисиз тас болгъанланы арасында гьисапланып тургъан  къарабудагъгентли  Къади Гьажиевни тапма бажаргъан кюйню гьакъында хабарлады. Озокъда, гимназияны охувчулары ва муаллимлери Магьачкъалада Уьстюнлюкню парадында да ортакъчылыкъ этди.  Йыллар оьтген сайын, дав йылланы къайгъылы агьвалатлары да гетген заманда къала. Тек биз, уьстюнлюкню къазангъанланы яшлары, оланы яшлары ва гележек нас­лулар, Уллу Ватан давну йылларында къоччакъ уланларыбыз ва къызларыбыз гёрсетген батырлыкъланы эсибизде сакъламакъ учун бары гючюбюзню салмагъа герекбиз.

«Етишген уьстюнлюклерибизде токътамайбыз» деген чакъырыв булан Къарабудагъгент гимназияны яш ахтарывчуларыны патриот ва ахтарыв чараланы айланасында гележекде де ишлеме къасты бар.

 

Осман Ражапов,

Къарабудагъгент гимназияны тарих       

 дарслардан муаллими, Къарабудагъгент

 районну яшёрюмлерини парламентини ортакъчысы.

 

 

 

Касбучулар тас бола бара

 

Гьар къайсы девюрню яхшы да, яман да аламатлары бола. Гьали бир тайпалар авзун толтуруп сёгеген совет девюрню де бар эди кёп яхшы янлары. Чинкдеси, шо заманларда гележек наслуну, касбучуланы гьазирлевге, ишге къуршавгъа бек агьамият бакъдырыла эди. Не ишни кюте бусанг да,  бажарывлулугъунг, касбунг болма тарыкъ эди.

 

Гьали кёбюсю ишлени барышы башалман къалгъан девюрде гележек нас­луну, касбучулар  гьазирлевню гьайын этеген къурум не де идара ёкъ. Алдагъы заманларда уллу юрт хозяйство предприятиелерде механизаторлар гьазирлейген комбинатлар иш гёре эди. Шолар да юрт ерлерде тарыкълы болагъан механизаторланы, сварщиклени ва оьзге касбуланы есилерин уьйретип чыгъара эди.

Артдагъы йылларда, ачыкълашдырып айтгъанда, янгыртып къурувну девюрюнде касбучуланы гьазирлемекни, оланы касбу бажарывлугъун артдырмакъны гьайын этеген бир къурум, не де идара иш юрютмегени саялы, бугюнлерде мекенли кюйде борла бутама бажарагъанлар аз болуп бара. Республиканы башын тутгъанлар буса 2020-нчы йылгъа юзюмлюклени майданларын шайлы артдырмагъа хыяллы. Шо нечакъы бола буса да яхшы. Амма гьали бар юзюм бавларыбызгъа да къуллукъ этмеге адам гюч етишмей. Дагъы да кёп майданлагъа борла салынса, борла бутамагъа ишчилени къайдан гелтирербиз?

Бугюнлерде оьмюрге баргъан буса да, арабызда юзюмчюлюк тармакъда яхшы сынав т     оплагъан бажарывлу касбучулар яшай. Яш касбучуланы гьазирлевде оланы бай сынавун къоллап, юзюмлюклеге къуллукъ этме бажара­гъан касбучуланы  гьазирлемекни чараларын гёрмесек, бирдокъда ярамай. Шо ишни ким бойнуна алар?!

 

Шихав Къайырбеков.

«Районну яшаву» деген Къарабудагъгент район газет.

 

 

 

Къонакълыкъда болдукъ

 

Бизин Башлыгент орта школада ана тиллени дарсларында гьар яш оьз къошумун этмеге къасткъыла. Охув йылны башындан башлап гёз алгъа тутулгъан охув плангъа гёре гьар тюрлю чараларда, охув ярышларда ортакъчылыкъ этип, оьр ва орта класланы охувчу яшлары бир тюрлю уьстюнлюк­леге де етишмеге бажарды.

 

Класлагъа гёре бёлюнюп охув ярышда ортакъчылыкъ этген яшланы арасында 5–8-нчи класланы охувчуларыны бёлюгюнден 5-нчи класны охувчу къызы Рукъият Абубакарова ва 9-11-нчи класланы охувчуларыны экинчи бёлюгюнден 10-нчу класны охувчу къызы Аминат Абдулхалыкъова Къаягент орта школада оьтгерилген район оьлчевдеги олимпиадаларда ортакъчылыкъ этди.

Бизин школада гьар класда ачыкъ дарслар, класдан тышда чаралар да оьтгерилди. 8-нчи класны охувчулары  Наби Ханмурзаевни 120 йыллыгъына багъышлангъан «Наби Ханмурзаев– белгили танкъытчы» деген темагъа багъышлангъан рефератланы гьазирлев конкурс, 6-нчы класда буса  Дагъыстанны халкъ шаири Анвар Гьажиев тувгъанлы 100 йыл битегенликге багъышлангъан «Анвар агъавну ангы» деген ат булан ярышлар оьтгерилди. Бу ярышларда 1-нчи ерге Меседу Абдуразизова, 2-нчи ерге Хадижат Ибрагьимова ва 3-нчю ерге Юлдуз Къадиева ва Женнет Сулейманова ес болдулар. Жюрини ортакъчылары Гунзари Магьамматшапиевна Алиева, Элмира Тажмутдиновна Гьажиагьматова  бары да яшланы гьазирлигине разилигин билдирди.

Конкурс оьтгерилген класда Анвар Гьажиевни асарларыны игитлерини суратларын да ерлешдирип, китап выставка да гьазир этген эдилер. 9-нчу класны охувчулары буса Барият Муратова тувгъанлы 100 йыл битеген юбилейине багъышлап Къумукъ театргъа сапаргъа бармакъны арив гёрдюлер.  Къумукъ театрны репертуарындан «Къапур дадай, уьйлен давай»  деген комедияны сайладылар.

Алданокъ Къумукъ театрны дирекциясы булан сёйлешинип баргъан саялы, бизин алдыбызгъа чыгъып бек арив къаршылагъангъа яшлар да сююндюлер. Гертилей де, биз де сююндюк, бизден де сююндю. Театрны музейине алып бардылар. Къумукъ театрны тарихини, яшавуну, артистлерини гьакъында арив маълуматлар да алдыкъ. Яшлар кёп тергевлю кюйде тынгладылар, эсделикге суратлар да чыгъардыкъ. Танапусну вакътисинде яшланы буфетге де алып барды.

Бу сапар охувчу яшлар учун бек леззетли болду. «Къапур дадай, уьйлен давай» деген комедия чы яшланы авзундан бир нече гюн таймады. Яшланы сююндюрме бажаргъан Къумукъ театрны артистлерине ва оьзге къуллукъчуларына оьзюмню ва охувчу яшланы атындан уллу баракалла билдиремен.

 

            С. Зайирбекова,

Башлыгент школада

ана тиллени муаллими.

 

 

“Хошгелдигиз, неге булай бош гелдигиз?”

 

Бир гюн агъам Къандавур да булан Абдулвагьап Сулейманов сав заманда Яхсайда тойда болгъан сонг, анабызны да гёрюп гетейик деп, бизге гелдилер. Агъам Къандавур алда гирди. О вакътиде абзаргъа Абдулвагьап гелип гиривюнде: «Къандавур, яхари, бу яш кимни яшыдыр. Бу мени уялтды», – деди. «Я, яман зат чы айтмагъандыр, Хожаны яшы», – деди агъам. Абдулвагьап: «Къапуну алдында бу яш магъа къол узатды, мен ону къолун алагъанда, ону яш гёрюп, оьзюм «хошгелди» деп сёйледим. Ол буса, къысып мени къолумну алып, неге булай бош гелдинг  деп жавап берип, мени ериме салды. Кисемде бар затланы савболгъа да берип, кисе де бошагъан эди», – деп кюлкю болду.

Арадан бираз заманлар гетип, Абдулвагьап Сулейманов бизин Магьачкъалагъа «Давда той» деген спектаклге гелигиз деп чакъырды. Залны ичи толгъан, спектакль башланды, арив юрюй. Спектаклни барышында бир ерде къазаныш къонакълар Яхсайгъа геле. Онда: «Хошгелдигиз, беш гелдигиз, булай неге бош гелдигиз», – деген сёзлер бар. О заман Абдулвагьап, бизге багъып къарап: «Баягъыны къошгъанман спектаклге», – деди.

Айтагъаным, заманлар арив эди, гьали де чи яман тюгюл, савлар сав яшасын, о дюньядагъыланы Аллагь рагьмат этсин. Бу дюньядагъылагъа Аллагь татывлукъну берсин.

Яхсайлы Хожа Агьмат.

 

 

Насипни чарлагъыны тюбюнде

 

Оьмюр чагъы 75 йыллагъа етишген, яшав сынав топлагъан, узакъ йыллар врач касбучу болуп ишлеген Арсланали Ибракъовну яш адамлагъа, яш агьлюлеге насигьатлары яш адамлагъа да, уллу чагъындагъылагъа да пайдалы болар деп ойлайбыз.

 

Агьлюню, янгы уьйленгенлерден башлап, ожагъы насипден тола эгер де:

– бир-биринден сююнюп яшай буса;

– бир-бирин абурлап, аявлап, оьзлени хасиятларындан сююне-къувана буса;

– бир де ялгъан айтмай, оьзюн эдепли тута буса, бир-бирини къардашларын абурлай буса, бир-бирине инана буса ва этежек ишин бир-биринден тартынмай-къоркъмай эте буса;

– башгъа адамларда бар яхшы къылыкъланы оьзлер де пайдаландырып бажарса;

– гюнчюлюкден ари болуп, башгъаланы насибине де сукъланып, оьзленики булан тенглешдирсе;

– лап да насипни булагъы – бири-бирине оьзлени разилигин айтмакъ;

– къыйынлы гюнлеринде терен къайгъы басса, бир-бирине сабур-маслагьат этип бажармагъа да тарыкъ;

– бир-бирини масхараларына гёре масхара этип, о масхараланы тюз англап бажарма болса;

– оьзлени яшавунда бир-биринден айрылмайгъан планеталар йимик, жут яшав къуруп бажарса;

– ялагъайлыкъдан арек болуп, уьйню, абзарны, оьзюню малын, гийим опуракъларын тас этмей тазалыкъда сакъласа.

Б          ары да оьрде эсгерилген яшавда тарыкъ «насипни ачгъычлары» оьзюгюзню къолугъузда экенни де унутмай, «бал айланы» хыйлы йыллагъа созуп, арив яшамакъны сизге ёрайгъан 

 

 

торкъалили Ибракъ Магьамматны уланы Арсланали.