Февраль айны 2-си – Россияны асгер макътав тарихинде Сталинград ябушувда Совет армия немис-фашистлени чапгъынын гери уруп, оьзлени артгъа тартылывун токътатып, шо къагьрулу ябушувда олардан уьстюн гелмеге болгъаны булан байлавлу тарх. Шо уллу эсделик уьлкени бары да халкъына да таъсирли.

Сталинград ябушув 1942-нчи йылны 17-нчи июлюнда башлангъан. 1943-нчю йылны февраль айыны 2-синде тамамлангъан. Дав фронту Воронеж, Ростов, Волгоград областланы ва Къалмукъ республиканы территорияларын да къуршагъан болгъан. О гьакъда кёп айтылгъан, язылгъан.
Бу айны ахырында (30-нчу февральда) Волгоград шагьаргъа гирип гелеген ерде, ону алдагъы атын тайдырып, «Сталинград» деген языв язылгъанны гёргенлени арасында рази болмагъанлар ёкъдур деп эсибизге геле. Тек шо даимликге тюгюл. Волгоград Сталинград шагьаргъа айланмай. О – заманлыкъ чаралар.

Бу йылны 2-нчи февралында Сталинград ябушувланы 80 йыллыгъы оьтгериле. Шагьарны аты булангъы язывну алышдырагъаны да шону булан байлавлу.
Волгоград Думаны 2013-нчю йылда чыкъгъан къарары булан шагьаргъа гиреген, чыгъагъан ерлерде «Сталинград» деп язылгъанын салагъаны Россияны эсделик тархлары булан байлавлу. Шолардан 2-нчи февральдан къайры да, Ватанны якълавчуларыны гюню – 23-нчю февраль, Уьс­тюнлюкню гюню – 9-нчу май, бизин элибизде Экинчи дюнья даву башлангъан тархгъа гёре белгиленеген Эсделикни ва къайгъыны гюню – 22-нчи июн, Экинчи дюнья даву битген гюн – 2-нчи сентябр, немис-фашист авиация вагьши кюйде Сталинградгъа бомба ташлап гелтирген заралны вакътисинде оьлгенлени эсделик гюню деп гьисап этилеген 23-нчю август ва Сталинград бойда фашист асгерни енгме бажарылгъан 19-нчу август шолай тархлардан санала.

Сонг о сиягьгъа Ватанны Игитлерини гюню – 9-нчу декабр ва Волгоград шагьаргъа «Игит шагьар» деген ат берилген май айны 8-и де къошулгъан. Шолай тархланы белгилей туруп, шагьарны аты алышынагъаны Уллу Ватан давну тарихинде бек агьамиятлы роль ойнагъан Сталинградгъа бизин уьлкени ватандашларыны ва пачалыкъны янындан этилеген гьюрметли эсделик бар экенни англата.