Алданокъ сёйлешген кюйде, ноябрни 19-нда эртен Избербашдан Янгыгентге багъып ёл чыкъдыкъ. Башлыгентге етише туруп, чакъны алышыныву гьис этиле башлады. Янгыгент боюна гётерилген сайын, булутлу болуп,  янгургъа, ону булан бирге къар учгъунлар себеген чакъгъа айланды. 

Башлыгентни де, Янгыгентни де арасы  5 чакъырым бар. Биз Янгыгентге етишдик.  Ёлну къургъанлагъа гьакъ юрекден разилик де этдик. Федерал трассадан, район центрлардан ариде ерлешген бу къумукъ юртну баш орамыны тазалыгъы бизин тергевюбюзню айрыча тартды. Арив уьйлер, оланы акъчабылгъан барулары бырынгъы къумукъ юртда яшайгъанлар тазалыкъны сюеген, оьзденлерден гелген халкъ экенни бирдагъы белгиси болду десек, янгылыш болмасбыз деп эсиме гелди.

Юртну администрациясыны бинасыны алдында бизин администрацияны башчысы Пашабек Мутаев къаршылады. Таныш болуп, сапарыбызны маънасын англатгъан сонг, биз ёлбашчыны иш кабинетине гирдик. 

Генерал-майор Амирчопанны сыйлы тайпасындан гелген Пашабек, жагьил болса да, аз вакътини ичинде оьзюн саламат, сёзге итти, уллулагъа гьюрмет этип билеген, гиччилени оьзюне тартмагъа болагъан ёлбашчы гьисапда танытды. Ерли орта школаны битдирген сонг, ол ишлей туруп, Магьачкъаладагъы технический университетни нап ва газ тармакъгъа касбучулар гьазирлейген факультетинде охувун давам этген. Темиркъазыкъдагъы Янгы Уренгой шагьарны яшавлукъ уьйлер къурагъан «Полярис» деген предприятиесинде 7-8 йыллар загьмат тёкген, яш касбучудан директорну орунбасарына ерли гётерилген.

Пашабек юрт администрацияны башчысы болуп чалышагъанлы да эки ай бола. Ону сиптечилиги булан юртну ичинде оьтгерилген субботниклени вакътисинде орамлардан 30-40 машин чёп ташлангъан, ярыкъ береген Маллагентдеги трансформатор ярашдырылгъан. Маданият талапланы кютмеге де унутмай. Гьали-гьалилерде юртлулар ону кёмеги булан Янгыкъаягентде гёрсетилген Къумукъ театрны спектаклинде болуп да ял алгъанлар. 

– Ишимде ерли депутатлагъа таянмагъа тюше, – дей Пашабек. – Сонг да, биз юртну къартларыны, къатынгишилерини, оьрюм яшларыны лап гьюрметлилеринден уьч айры жамият советлер де къурдукъ. Гёз алгъа тутулгъан уллу ва жаваплы ишлени яшавгъа чыгъарыв, юртлуланы арасында дослукъну, татывлукъну яратыв масъалаланы чечивге, оланы гючюн, сынавун, билимин  къолламагъа къастыбыз бар, – деп, ол сёзюн тамамлады.

Гертиден де, арт заманларда юртда болдурулгъан тазалыкъ шолай иш гёрювню натижасы экени эс этиле. Биз лакъыр эте туруп, уьстюбюзге полицияны Гьайдакъ район бёлюгюню дёрт къуллукъчусу да гелдилер. Оланы гелмеклигини мурады полицияны юртдагъы участка инспектору Мурат Мусаевни жамиятны алдында оьтген йылны боюнда этген ишлерини гьасиллерин чыгъармакъ эди. Юртну башчысы булан биз де ёлугъувда ортакъчылыкъ этдик.

Янгыгентдеги орта школаны бинасы 1929-нчу йылда къурулгъан. Тек, школаны ичине гирип, охув ожакъны коридорун, клас-кабинетлерини онгарылгъанын гёргенде, мунда ишге берилген, охувчу яшланы кёп сюеген муаллимлер чалышагъангъа инандыкъ. Таныш болгъан сонг, шолай болуп да чыкъды. Къулакъасып тынглагъан сонг, школаны муаллимлери юртлулары булан бирге Мурат Мусаевни йыл боюнда юрютген ишине разилигин билдирди. Оьз­лени сёйлевлеринде школаны директору Гьажигерей Агьматов, ону заместители Ниярханум Арсланбекова, муаллимлер Патимат Амарова, Зумурут Омарова юртда ярыкълар кёп сёнегенин, шолай гьал муаллимлени ишинде пуршавлукъ этегенин, полицияны къуллукъчулары охувчу яшлар булан ёлугъуп профилактика ишлени юрютгенни сюегенин билдирди. Ондан къайры,  юртдагъы клубну бегетилгенлиги, спортзал ёкълугъу айрокъда оьрюм яшланы рази этмейгенин де айтдылар. Полицияны къуллукъчулары янгыгентлилени тилевлерин язып алды ва оланы барысын да район администрацияны ёлбашчыларына етишдирежегине сёз берди, тилевлени ва таклифлени кютмеге тийишли чаралар гёрежегине жыйылгъанланы инандырды.

Школадан чыгъып,  клубгъа тербендик. 

–Алдагъы гюн ахшам юрт активистлер булан геч болгъунча юртдагъы аслу масъалаланы арагъа салып ойлашдыкъ, – дей, юрюй туруп, Пашабек. Шоланы бириси ерли клубну имканлыкълары толу кюйде къолланмайгъанлыкъ булан байлавлу.  Себеби – бинаны ичи бек салкъын, исив берилмей. Гьагъы тёленмейгенге гёре, тартылгъан газ линия да гесилген.   

Иссилик гелген сонг администрация клубну эшик-терезесин ярашдырып, ичин тазалап, сырлап, ону оьрюм яшлагъа спорт­ну тутушуп ябушув ва оьзге журалары булан машгъул болмакъ учун бермеге гьазир. Сонг, клубну бинасыны гиччи залындагъы спорт халчаны уллу залгъа чыгъарып, ону спортну оьзге журалары булан машгъул болмагъа сюеген юртлуларыны ихтиярына бермеге де сюелер. Клубну коридору да бош къалмагъан. Биз онда гиргенде яшёрюмлени бир бёлюгю теннис ойнай туруп табылды.

Клубдан къайтгъан сонг Пашабек булангъы лакъы­рыбыз янгыдан кабинетге гёчдю. Юртбашчыны уьстюне арт-артындан гелегенлер лакъырыбызны бир нече керенлер бёлме де бёлдю. Шолагъа агьамият берип, мен Янгыгент юртну администрациясыны башчысыны иш гюню, гьар сагьаты къыставуллу экенине бирдагъы гезик тюшюндюм.

Биз ойлайгъан кюйде, бугюн юрт советни ёлбашчысы болуп ишлемеге тынч тюгюл. Юрт советни бюджетин топлама да йыл сайын къыйын бола. Пашабек айтагъан кюйде, 2017-нчи йылгъа бюджетде 1400 минг манат акъча маялар гёз алгъа тутулгъан. Шону учун  юртну масъалаларын, адамланы талапларын яшавгъа чыгъарыв гьаракатда бары имканлыкъланы къолламагъа тюше. Бу ишде инвесторлар, ягъада загьмат тёгеген юртлулар да ягъада къалма герекмей.  

Яшавлукъ масъалаларын, юртну экономикасын, адамланы ишге къуршавну масъалаларын чечивге де мунда айрыча тергев бериле. Экономиканы гётеривде юрт хозяйство тармакъны агьамияты уллу. Янгыгентни топуракълары 7000 гектаргъа етише. Бугюн оланы асувлу къоллав баш  масъала гьисапда арагъа чыгъа. Авлакъланы бир пайы алдагъы «Янгыгент» совхозгъа бегетилген. 

Бары да ерлерде йимик, топуракъ масъа­ланы чечив Янгыгентде де гьалиге ерли созулуп тура. Шо буса ­янгыгентлилени гьалеклендире. Топуракъны масъаласын тюз кюйде, халкъны пайдасына чечме гереклигин юрт администрацияны башчысы, къуллукъчулары яхшы англай, шоланы чечивню ёлларын ахтарып да туралар. 

Янгыгент муниципал къурулувну дазулары да бугюнге ерли мекенли токъташдырылмагъан. Ишни юрюшюн артгъа тарт­май, тийишли документлени де жыйып, проектлер гьазирлейген къурумлар булан дыгъарлар да байлап, жаваплы масъаланы ювукъ арада чечмеге тарыкъ. Топуракъда ишлемеге сюеген янгыгентлилени  санаву  да гюн сайын арта.  Бу ишде янгылыш болмагъа ярамай. 

Нечик алай да, четим масъаланы чечивге оьр билимли, сынаву бар касбучуланы къуршамагъа да герек. Ерли гьакимликни ишлеринде сынаву аз буса да, «Янгыгент юрт совет» муниципал къурулувуну администрациясыны башын тутуп актив кюйде чалыша­гъан жагьил улан Пашабек Мутаев кёп сюеген ата юрту Янгыгентни ва юртлуларыны алдында токъта­гъан жаваплы масъалаланы ва уллу ишлени юртлуланы, къурдашларыны къол узатыву, кёмеги булан ювукъ арада уьстюнлю кюйде яшавгъа чыгъаражагъына биз бир де шекленмейбиз.

Магьамматрасул Ибрагьимов.   

Къаягент район.

СУРАТЛАРДА:  «Янгыгент юрт совет» муниципал къурулувуну администрациясыны башчысы П. Мутаев;

юрт школаны алдында.