Жыйында 2013-нчю йылда «Республика инвестиция программаны яшавгъа чыгъарывну алданокъ этилген гьасиллери» гьакъда инфраструктурагъа инвестициялар айырыв управлениени начальниги Ибрагьим Багъдуев доклад этди. И.Багъдуевни сёйлевюню аслу ерлерин печат этебиз.

Оьзюню сёйлевюнде И.Багъдуев социальный ва инженер инфраструктураны къурулушларыны гьалы гьакъында ва заказчиклер бюджет харжын нечик къоллайгъанны гьа­къында айтды. 2013-нчю йылгъа республиканы инвестиция программасын яшавгъа чыгъармакъ учун 10,6 миллиард манат айырылгъан. Шону 4,6 миллиарды федерал бюджетден ва 6 миллиарды ДР-ни республика бюджетинден таба геле. Оьрде эсгерилген харж Дагъыстан Республиканы районларыны ва шагьарларыны социал-экономика яндан оьсювюне бакъдырылажакъ. Шо харж Новолак районну халкъын янгы ерге гёчюрмек учунгъу чаралагъа да бакъдырылажакъ.

Эсгерилген харж инвестиция программаны яшавгъа чыгъарма да бакъдырыла. Шо программаны яшавгъа чыгъара туруп, декабр айны 24-не социал-маданият маънасы булангъы 24 объект къоллавгъа берилген. Шоланы ичинде умуми билим береген идараланы 2620 охувчу яшгъа ери булангъы биналары бар. Шо биналар Къызылюрт, Къурах, Хунзах, Табасаран, Лаваша, Къызлар, Гуниб районларда къурулгъан. Къарабудагъгент районда яшлагъа аш береген блок, Акъуша районда спортзал, Къазбек районда спортзал, Тлярата районда интернат къурулгъан.

Къызылюрт, Къызлар, Рутул районларда ва Магьачкъала шагьарда 460 яшгъа ери булангъы школа чагъына етишмеген яшлар учун 4 объект къоллавгъа берилген. Шамил, Тлярата, Хумторкъали, Къарабудагъгент районларда ва Дербент шагьарда 160 аврувгъа ери булангъы, 100 адамны къуллугъун битдирип болагъан савлукъ сакълав объект ишленген. Магьачкъаладагъы «Труд» деген стадион бютюнлей ярашдырылгъан, Рутул районда 400 адамгъа ери булангъы маданият бина къоллавгъа берилген. «Забота» деген интернат-уьй бютюнлей ярашдырылгъан.

Ондан къайры да, Ахвах районда «Тлибишинский» деген СПК сув чыгъарылагъан скважинагъа бурав ургъан. 23,5 чакъырымгъа сув юрюйген быргъылар, 192,2 чакъырымгъа газ юрюйген быргъылар онгарылгъан. Промышленно-производственный къайдадагъы инвестиция площадкаланы инженер инфраструктурасын къурув тамамлангъан, электрик ток учун теллер тартылгъан, электроподстанция онгарылгъан, ёллар, газ юрюйген быргъылар, газны пайлайгъан станциялар, тазалав имаратлар къоллавгъа берилген. Булар барысы да Хумторкъали районну Тёбе посёлогунда этилген.

Йылны ахырына программаны яшавгъа чыгъарывну вакътисинде социальный тармакъ булан байлавлу къоллавгъа берилген 46 объектни арасында 820 охувчу яш учун билим береген идараланы 7 бинасы, 2090 квадрат метр оьлчевдеги аш береген ер, 260 адамгъа ери булангъы общежитие ва интернат, школа чагъына етмеген яшлар учун 1560 яшгъа ери булангъы 11 объект, савлукъ сакълавну 100 адамны къуллугъун кютме болагъан бинасы бар. Гергебиль районда 500 адамгъа ери булангъы маданиятны объекти ишлеме башлагъан. 1 минг студентге ери булангъы общежитие къурулгъан, 47,12 чакъырым сув-канал сетлер ишлевге берилген. Олай да, Афгъан агьвалатланы ветеранлары учун 60 квартирлик уьй тамамлана.

Ондан къайры да, 2014-нчю йылда харж булан таъмин этивню къайдасында социал тармакъны 12 объекти къоллавгъа берилежек. Шоланы ичинде школа чагъына етмеген 1980 яшгъа 9 объект бар, савлукъ сакълавну къуллугъун кютеген 80 койкагъа ери булангъы 3 объект тамамланажакъ.