Бизин газетни бетлеринде алда да билдирилгени йимик, март айны башында Къарабудагъгент юртда гьар тюрлю тармакъларда ватандашланы пачалыкъ ва муниципал къуллукъларын кютеген район центр (МФЦ) иш башлагъан. Эсгерилген центрны ёлбашчысы этилинип белгиленген Магьамматдагьир Агьматханович Багъатыров булан бизин  мухбирибиз оьтгерген лакъырлашыв охувчуланы тергевюне бериле.

 

– Магьамматдагьир Агьматханович, бизин лакъырлашывну сизге инанылгъан янгы жаваплы къуллугъугъуз булан къутлап, сонг да центрны бары да къуллукъчуларына уьстюнлюклер де ёрап башламагъа сюемен. Инг алда, сиз ёлбашчылыкъ этеген центр не мурат булан, олай да негер асасланып къурулгъанын малим этсегиз, онгайлы болур.

 

– Къутлавларыгъыз учун кёп савболугъуз. Гьалиги девюрде гьар ватандашны яшав-туруш аваралары, чечилмеге тюшеген масъалалары айра да кёп. Оьзюню атындан да билинип турагъаны йимик, бизин центр гьар тюрлю тармакъларда ватандашланы пачалыкъ ва муниципал къуллукъларын «бир терезеден таба» кютмек муратда къурулгъан. Демек, бизин районну ватандашларына къуллукъларын, энниден сонг гьар тюрлю къурумлар талап этеген, не де оьзлеге тарыкълы документлени жыймакъ учун заманын да тас этип, башын да авуртдуруп айланмайлы, закон булан токъташдырылгъан болжалларда бир ерден таба кютме бажарыла. Шоланы барысын да топлап онгармакъ бизин касбучуланы борчу болуп токътай. Шолай болгъан сонг, адамлагъа бир къурумдан башгъа къурумлагъа, бир кабинетден башгъа кабинетге эшик къагъып, оьз­лени къуллугъун битдирмеге тарыкълы касбучуланы, гьар тюрлю даражадагъы чиновниклени алдында баш ийип юрюмеге  тюшмежек.

Озокъда, шо ёрукъда иш юрютеген центр янгыз бизде тюгюл, республиканы дагъы да 12 шагьарында ва районунда «Электронная Россия» деген программаны яшавгъа чыгъарывну оьлчевюнде, олай да Дагъыстанны Башчысы Рамазан Абдулатиповну асувлу пачалыкъ иш юрютювге байлавлу проектине асасланып ачылгъан. Белгили экени йимик, бу йылны ахырына ерли бизин республикада дагъы да 20 центр ачылажакъ деп къаравуллана. Гьар тюрлю тармакъларда ватандашланы пачалыкъ ва муниципал къуллукъларын кютеген шолай центрланы ачылыву булан, заман оьтюп буса да, урушбатчылыкъгъа, коррупциягъа тогъас салынажакъгъа да умут бар.

 

– Сиз ёлбашчылыкъ этеген центр ерлешген бинада ватандашланы къуллукъларын мекенли кюйде кютмек учун бары да шартлар болдурулгъанмы? Касбучулар булан толу кюйде таъмин этилингенми?

 

– Бизин центр алдынгъы Къарабудагъгент Ра­йПО-ну тюкенлерини бирисини бинасында ерлешген. Озокъда, центр ишге гиришгинчеге, кёп йыллар пайдаландырылмай, къаравсуз къалгъан бинада ярашдырыв ишлер юрютмеге тюшдю. Бир де къопдурувсуз айтгъанда, бина ичи булан тыш яны бюс-бютюнлей янгыртылды. Шо ишлени  барысын да республиканы Гьукуматыны ва ерли гьакимлик къурумларыны ягъын­дан таман чакъы акъча маялар гёрсетилген сонг, Къарабудагъгент районну яшавлукъ-коммунал къуллукъланы кютеген управлениесини касбучулары, сиз де гёрюп турагъаныгъыз йимик, гьалиги шартлагъа жавап береген кюйде гёз алгъа тутулгъан болжалларда оьр сан янлы кютдю.

Буссагьатгъы вакътиде бизин центрда «бир терезеден таба» ватандашланы туврадан-тувра къуллукъларын кютюп залда ишлейгенлерден къайры да, юристлер, экспертлер булан, умуми кюйде алгъанда, 17 касбучу къуршалып ишлей. Олар барысы да бизин центргъа оьзлени касбу бажарывлугъу тергелип, иш сынавун камиллешдирген сонг ишге тюшген. Бугюнлерде де борчларына толу жаваплыкъ булан янашып, ватандашланы къуллукъларын кютюп, бетъярыкълыкъ тапмакъ учун чалыша деп айтмагъа ярай.

Тюзюн айтмагъа герек, бизин центрда ватандашлагъа ва оланы къуллукъларын кютюв булан машгъул болагъан касбучулагъа тийишли онгайлыкълар ва енгилликлер тувулунгъан. Бир башлап, енгил автомашинлеге токътамакъ учун, олай да гьар тюрлю пачалыкъ ва муниципал къуллукъларын кютювге харлы болуп, бизин центргъа гелген сакъат адамлагъа къошум имканлыкълар, инг аслусу, бизин центрны залында гезик­лер болмас йимик онгайлы шартлар болдурулмакъны гьайы этилген.  Арзасы булан документлери толу кюйде гьазирленип берилсе, бизин касбучулагъа адамны къуллугъун «бир терезеден  таба», лап кёп айтгъанда, 15 минутну ичинде кютмеге бажарыла. Демек, бир сагьатны ичинде «бир терезеден» 4 адам оьтмеге бола. Бизин центр лап да янгы ва алдынлы электрон алатлар булан ясандырылгъанлыкъ да ону алдына салынгъан борчланы кютмеге имканлыкъланы болдура.

 

– Магьамматдагьир Агьматханович, сиз башчылыкъ этеген центрдан таба ватандашланы нече тюрлю къуллугъун кютмеге бажарыла? Бугюн мен сизин центрдан иш ериме бермек учун агьлю гьалымны гертилейген справканы тегин алдым. Шолай, сизин центрда къуллукълар барысы да тегин кютюлеми?

 

– Бизин центрда  160-гъа ювукъ гьар тюрлю пачалыкъ ва муниципал къуллукъланы кютмеге бажарыла. Ватандашланы шо къуллукълары тегин кютюле. Озокъда, бир-бир къуллукъланы кютегенде закон булан токъташдырылгъан гесимни ватандашлагъа алда йимик пачалыкъны пайдасына тёлемеге тюше. Бу ерде мен хас къурумлар береген топуракъ – мюлк еслигин токъташдырагъан шагьатнамаланы («зелёнкаланы»), тыш пачалыкъгъа чыкъмагъа ихтияр береген паспортну алагъанда, ону алышдырагъанда ва шолагъа ошайгъан къуллукълагъа тёленеген гьакъны гьакъында айтаман. Адамлар тийишли гезиклерде гьар тюрлю тармакъларда пачалыкъ ва муниципал къуллукълары  кютюлгенде тёленмеге тюшеген гьакъны центрны бинасындан чыкъмайлы, бизде ачылгъан «Дагэнергобанкны» къошум офисинде тёлемеге бола.

 

– Оьрде эсгергенлеригизден къайры да, сизин центрда ватандашланы кютюлеген къуллукъларындан аслулары къайсыларыдыр?

 

– Бизин центр кютеген къуллукълар, оьрде де айтгъаным йимик, кёп. Бирин айтып, бирисин къоймагъа да болмайсан. Умуми кюйде алып айтсам, агьлю къурувгъа ва агьлю аралыкъларда тувулунагъан масъалаланы чечивге байлавлу арзаланы къабул этив, ватандашланы аз таъмин этилген къатлавларына къошум акъча маялар тёлевге, топуракъ ва мюлк масъалалагъа, оланы ижарагъа алывгъа, къурулуш ишлени юрютмеге ихтияр беривге байлавлу документлени гьазир этив шолардан инг аслулары гьисаплана.

Бизин центрны чалышыву ону булан кютюлеген къуллукъланы гьакъында ватандашлагъа ерли маълумат къураллардан, олай да Интернетден, фейсбукдан, твиттерден ва оьзгелеринден таба англатыв бериле.

 

– Гьар тюрлю тармакъларда ватандашланы пачалыкъ ва муниципал къуллукъларын кютеген сизин центрны ишин камиллешдирмек учун гележекге не йимик чаралар гёз алгъа тутулгъан?

 

– Документлени гьазирлевню бирден-бир чалтлашдырмакъ учун район ва республика къурумлар булан байлавлукълар беклешдириле. Бизин республиканы ва уьлкени оьлчевюнде къабул этилген тюрлю программалар яшавгъа чыкъмагъа башласа, гележекде адамлар йыракъ ёл этип, бизин центргъа гелмейли де, яшай­гъан еринде пачалыкъ ва муниципал къуллукълардан электрон къайдада пайдаланма болажакъ деп къаравуллана. Шо да  гьар тюрлю тармакъларда ватандашланы пачалыкъ ва муниципал къуллукъларын кютеген центр­ланы ишин камилликге элтежекден къайры, шексиз кюйде оланы асувлугъун да артдыражакъ.

 

– Магьамматдагьир Агьматханович, мени булан ла­къыр этмеге заман тапгъан саялы, кёп савболугъуз. Халкъны пайдасына этилеген умпагьатлы къуллукъда сизге ва  центрны бары да касбучуларына бирдагъы да оьрлюклер ёрайман.

 

 – Сиз де савболугъуз.

 

Лакъырлашывну юрютген Насрулла Байболатов.

Суратларда: гьар тюрлю тармакъларда ватандашланы пачалыкъ ва муниципал къуллукъларын кютеген Къарабудагъгент район центрыны ёлбашчысы М.Багъатыров; эсгерилген центрны касбучулары иш уьстде.