Савлай республикада йимик Къаягент районну кёбюсю загьмат коллективлеринде де ёлбашчыланы ва къуллукъчуланы арасында байланагъан дыгъарлагъа багъышлангъан конференциялар оьтгериле. Шоларда ёлбашчыланы ва къуллукъчуланы вакили предприятиелени загьмат коллективлеринден гелгенлени алдында гьисап берелер. Мартны 15-нде шолай жыйын район АПК-да уллуларындан саналагъан «Къаягент» деген пачалыкъ унитар предприятиеде де (ГУП) оьтгерилди.

Ёлбашчы гьисап бере

Магьамматшакир Алибеков «Къаягент» деген ГУП-ну директору болуп чалышагъанлы – сегизинчи йыл. Айта­гъаным, булай конференцияларда йылны ичинде хозяйствода этилген ишлери гьакъда гьисап берегени де – сегизинчи йыл. Конференциягъа сайланып гелген 32 делегат, чакъырылгъанлар АПК-ны Къаягент район профсоюзуну председатели Солтанали Идрисов, Къаягент районну юрт хозяйство управлениесини вакили Абдулбасир Къадиев, баш экономисти Абдулла Мустапаев директорну гьисап берив докладына тергевлю тынгладылар. Себеби де – докладчыдан буланы гьариси хозяйстводагъы гьалгъа М.Алибеков нечик къыймат бережегин, ишдеги масъа­лаланы предприятиени ёлбашчылары нечик чечмеге токъташгъанын билмек­лик болгъандыр. Тек 20 минутлукъ сёйлевден жыйылгъанлар айтардай разилик алмадылар. Мисал учун, аслу тармакъ, юзюмчюлюкдеги 348 гектарны гьарисинден хозяйствода орта гьисапда 63 центнер татли емиш жыйылгъан. Юзюмчюлюкдеги 4 бригаданы уьчюсюнде шо санавлар дагъы да тёбен – 40, 41,1, 48,4 центнер. Жыйылгъан 2191,4 тон юзюм аслу гьалда килосу 16–18 манатдан Дербентдеги чагъыр заводгъа, Къызлардагъы коньяк заводгъа тапшурулгъан. Директорну айтывуна гёре, уьстде эсгерилген заводланы ёлбашчылары «Къаягент» ГУП тапшургъан юзюмлени гьагъын бугюнге ерли бермеген. Натижада ГУП-ну ёлбашчысы ишчилерине айлыкъ алапаларын толу бермеге болмай.

Гьисап берив докладында директор, тюшюмню кемлигини себеплери гьакъда айта туруп, булай деди:

– Бавларыбызда юзюм борланы сийрек­лиги бар, кёбюсю машинлер, тракторлар кёп йыллар ишлетилегенине гёре бузукъ, даим ремонт ишлени талап эте. Топуракъ азгъан, кюйлевючлер берилмей. Гележекде кемчиликлени алдын алмасакъ, ишлерибиз алгъа бармажакъ.

Гьисап берив докладында директор авлакъчылыкъдагъы, гьайванчылыкъдагъы ишлени юрюшюн де суратлады. Гьал яман тюгюл. Эки де тармакъдан хозяйство 104900 манат таза хайыр къазангъан. Савлай хозяйствода бу санавлар 6391000 манатгъа етишген.

Уьстюнлюклени, алдынлыланы гьакъында айта туруп, директор Кочубей зонадагъы къойчулукъ ферманы ва ону бригадири Магьаммат Магьамматовну айрыча макътады. 2018-нчи йылда гьайванчылар гьар 100 ана малдан 97 къозу алмагъа ва тас этмей оьсдюрмеге бажаргъан. 2018-нчи йылны тапшурувларын кютювдеги къошуму саялы директор бир ва уьч номерли юзюмчюлюк бригадаларыны ёлбашчылары Сепият Жабрайы­ловагъа, Мугьутдин Арсланбековгъа баракалла билдирди. Механизаторлар, шофёрлар Гьамза Латиповну, Магьамматзапир Латиповну, Магьамматсайит Гьайбуллаевни, Гьавлютдин Абдулманаповну, Магьаммат Агьматовну атларын да директор макътап айтды.

Докладыны ахырында М. Алибеков производствону асувлугъун гётеривге, топуракъланы толу къоллавгъа, загьмат тёгегенлени яшав гьалларын енгиллешдиривге бакъдырылгъан гьаракаты гьакъда хабарлады. Оьтген 4–5 йылланы ичинде хыйлы иш этилген. О гьакъда директор санавлар булан айтды. Тек ишни бу ёлларында да чечилме тюшеген масъалалар аз тюгюл. Сёйлевюню ахырында директор шоланы тюз ва тезликде чечивню чараларыны гьакъында эсгерди.

Профсоюз да ягъада тюгюл

«Къаягент» деген пачалыкъ унитар предприятиеде бугюн 150-ден де артыкъ адам загьмат тёге. Оланы барысы да проф­союз къурумгъа къуршалгъан. Проф­союз комитетни председатели Магьаммат Сулейманов:

– Предприятиени 2018-нчи йылдагъы финанс-экономика гьалы, етишген натижалары онча къуванардай болмаса да, хозяйство производстводагъы ишлерин кемитмеген, аслу тармакъларда белгиленген планланы толтурмагъа бажаргъан, – деп башлады оьзюню 4 йыллыкъ гьисап беривюн. – 4 йылны ичинде профком коллективни алдына салынгъан уллу производство масъалаланы чечивге байлавлу кёп ишлер юрютген. Ёлбашчы къуллукъчуланы ва ишчилени байлавлугъун беклешдиривде де яхшы къошум этген. Эки де якъ бири-бирин англап иш гёрген. Натижада бугюнгю девюрню къыйынлыкъларына да къарамайлы, «Къаягент» ГУП-ну ёлбашчылары производство планларын толтурувгъа байлавлу чалышыву булан бирге, предприятиени загьматчыларыны иш, яшав шартларыны сан янын дагъы да гётеривге байлавлу гьаракатын кемитмеген. М.Сулеймановну айтывуна гёре, эки де якъ дыгъарны байлавда къабул этген борчларын 92–95 процентге толтургъан.

Коллектив дыгъар предприятиени ёлбашчылары булан ёл табывда, белгиленген планланы яшавгъа чыгъарывда бригадалагъа, оланы ишчилерине яхшы таъсир этген. Сонг да, коллектив дыгъар предприятиени мугькамлыгъын, тангалагъа инамлыгъын исбатлай.

– Оьзге предприятиелерде йимик, бизин загьмат коллективибизни чалышывунда, дирекцияны ва профсоюз къурумну бирге юрютеген ишлеринде кемчилик­лер де ёкъ тюгюл, – дей М.Сулейманов. – Мисал учун, артдагъы 2018-нчи йыл ишлейгенлени айлыкъ алапалары заманында берилмейген гезиклер булан да ёлугъасан. Шо бизден гьасил тюгюл. Биз продукциябызны берген чагъыр заводланы ёлбашчылары харжын заманында тёлемей, гьар тюрлю себеплер табып, артгъа салагъан болгъанлар. Шолай гьал профкомну ишин юрютювге де пуршавлукъ эте.

Профкомну председатели гьисап берив докладында бирдагъы масъалагъа жыйылгъанланы тергевюн тартды. Артдагъы йыллар юзюмчюлюкню айтылгъан касбучулары предприятиени къоюп, юртлуланы бавларындагъы, авлакъларындагъы ишлерин кютмеге барагъан болгъан. Ишчилени айтывуна гёре, юртлулар алапаны предприятиеден эсе артыкъ бере ва заманында тёлей. Булай гьал тюшюмню къайтарыв кампанияны вакътисинде бек зарал гелтире. Хозяйствону ёлбашчылары ишчилени къырдан ахтармагъа борчлу бола. Шолай, 2018-нчи йылда жыйылгъан татли емишни 80,5 процентин къырдан къуршалгъанлар жыйгъан. Алапаланы гётерив, заманында загьматчылагъа берив юзюмню къабул этеген чагъыр заводланы ёлбашчыларындан гьасил экени гьакъда артдагъы йыллар кёп айтыла. Масала, Дагъыстанны юрт хозяйство, ашамлыкъ министерлигини, гьатта рес­публиканы Гьукуматыны даражасында да бир нече гезиклер гётерилген. Тек бугюнге ерли чечилмеген. Кёп тер, къыйын тёгюлюп оьсдюрюлген татли емишни 1 килосуна 18 манат тюгюл берилмей. Шо акъча маялар да предприятиеге заманында етишмей.

Жыйылгъанлар эки де якъ гьисап беривню вакътисинде юрютген ишлеге разилигин билдирди, профсоюз комитетге, ревизионный комиссиягъа ва район конференциягъа тийишли адамланы сайлады. Гележекдеги чалышывунда оланы гьарисине савлукъ ва уьстюнлюклер ёрады.

Магьамматрасул Ибрагьимов.

Къаягент район, Къаягент юрт.