Репортаж
«Узанагъанлар» – Къаягент муниципал райондагъы «Къаягент» деген пачалыкъ унитар предприятиени юрт хозяйство топуракъларындагъы авлакъны аты. 2018-нчи йылны гюзюнде мунда топуракъ сюрюлмеген, ашлыкълар да чачылмагъан. Себеби де мундагъы 36 гектар ерде 2019-нчу йылны язбашында гётерилген яшыл отлардан силос гьазирленегенлик булан байлавлу. Хозяйство районда биринчилерден болуп артдагъы гюнлерде гьайванланы къышлавуна байлавлу емлер гьазирлев кампанияны башлады.
«Узанагъанларда» иш къайнай
Майны (гюлжан) башындан тутуп исси гюн болуп чыкъды. Тюшашны вакътиси бите туруп, биз предприятиени директору Магьамматшакир Алибеков булан «Узанагъанлар» деген авлакъгъа етишдик. Гьаваны иссилиги 22 градуслардан айланса да, сувлу емлер гьазирлейген бригаданы ишчилери башында бригадир Мурат Багьандов да булан уллу гьаракатда табулдулар. Бичен чалагъан «Немка» трактор ва ону къабургъасы булан юрюйген самосвал машин тамаша болардай арив гьызлар тутуп бизге оьзлени гьюнерин гёрсетегендей къаршы болдулар. Техниканы ишлетеген механизатор Басыр Абдуллабековну, шофёр Руслан Захаевни касбусунда етишген усталыгъына да биз оьр къыймат бердик.
– Артдагъы гюнлердеги явунлар силосгъа гьазирленеген отланы яхшы гётерди, дагьнисин артдырды, – дей бригадир Мурат Багьандов. –Гьайванланы къышлавуна сувлу емлер гьазирлев майны 13-нде башланды. Ишге бичен чалагъан комбайн ва 3 самосвал машин къуршалгъан. Механизатор Б.Абдуллабеков, шофёрлар Р.Захаев, А Османов, М. Элдаров – сынавлу касбучулар. Оланы къолунда техника бузулмай ишлей, яшыл от силос къуюгъа чалт етишдириле.
Алдагъы йылларда йимик бу йыл да биз емлер топлавгъа тындырыкълы гьазирлик гёрдюк, – деп, «Къаягент» ГУП-ну директору Магьамматшакир Алибеков да бригадир булангъы лакъырыбызгъа къошулду. – Алданокъ юрюлеген ишлени гезиги белгиленди. Емлер гьазирлейген бригадагъа сынавлу касбучулар къуршалгъан. Буланы гьариси – касбусуну усталары. Биз буса шулай ара бёлмей ишлени барышына тергев этебиз. Гёресиз, ишлени юрюшюне, сан янына сёз ёкъ, разибиз.
Директорну айтывуна гёре, хозяйствода сакъланагъан уллу гьайванланы санаву 200-ге етише. 2500 къой маллар да бар. Шоланы сакъламакъ, къышлавун уьстюнлю оьтгермек муратда гьайванчылар, емлер гьазирлейген бригаданы касбучулары, ишчилери гьар йыл язбаш ва яй айларда уллу гьаракат этип чалышалар. Бичен чалыв, яшыл отну силос къуюлагъа ерлешдирив – гьайванланы къышлавун оьтгеривге гьазирлик гёрювню башланывуну биринчи белгилери. Мундан сонг биченлер чалынажакъ, ашлыкълар орулажакъ.
Бу йыл силос къуюгъа 1000-ден артыкъ тон яшыл отлар ерлешдирилежек. Майны 20-сына шо санав 300 тондан айлангъан. Отланы ташыйгъан машинлени гьариси гюнде 10 къайта. Умуми кюйде буса къуюгъа гюнде 90-100 тон яшыл от тёгюле ва ерлешдириле.
Емлени ташыйгъан машинлени ёлда тас этивлери ёкълугъун, силос къуюда ишлер нечик юрюйгенни билмек муратда биз къой къошгъа да бардыкъ. Сёз ёкъ. Ёл бойда тас этивлер гёрюнмеди. Шо да шофёрлар самосвал машинлерини къабургъаларын, арт ягъын такъталар ва хас сетка булан яхшы гётергенин, усталыкъ булан беклешдиргенин исбатлады.
Силос къуюгъа тёгюлеген яшыл отланы ерлешдиреген бульдозерист И.Ибрагьимовну ишине де биз рази къалдыкъ. Къуюда силос гюн сайын гётериле, тола. Уьстюнлю къышлав болажагъына шеклик ёкъ.
Бирев де ягъада къалма тюшмей
Уьйге къайтарбыз деп ойлап турагъанда, хозяйствону директору алдагъы гюн башлангъан бирдагъы бир юрт хозяйство ишлени гёрсетмеге сюйдю. Машинибиз тюпге, «Алхожагент тюз» деген участканы тюбюндеги биченликлеге багъып тербенди.
– Бизин биченликлерибиз 194 гектар ерни тутгъан, – дей Магьамматшакир Нажмутдинович. – Предприятиени касбучуларыны айтывуна гёре, биченлер бишген, чалмагъа заман болгъан. Шону гьисапгъа алып, тюнегюн биченлерибизни чалмагъа да башладыкъ.
Биз авлакъгъа етишгенде, мунда янгыз бир «Беларусь» трактор ишлей туруп табылды. Узакъ къалмай о да ягъыбызгъа гелип токътады. Зубайру Бекболатов бичен чалывда янгы адам тюгюл. Булай авлакъланы да, булай биченликлени де оьмюрюнде кёп гёрген.
Биченлер яман тюгюл. Озокъда, артдагъы гюнлердеги янгурлардан сонг айрокъда гётерилди, – дей ол. – Биз де гьали емлени тас этивсюз чалып алып, белгиленген ерлерде ерлешдирмеге къасткъылып талашабыз. Аллагь буюрса, умутларыбыз яшавгъа чыгъар деп эсиме геле.
Ишни барышына, берилеген тергевге, этилеген къуллукълагъа эки де якъ рази. Зубайру булан лакъырлаша туруп, биченлени орувгъа къуршалгъан экинчи трактор да етишип гелди. Ижарачылар агъа-ини Рустам ва Руслан Бекболатовлар механизатор касбуну да юрютелер ва агъасы Зубайрудан бир де артгъа къалмагъа сюймейлер. Олар юрт хозяйство тармакъда загьмат тёгегени кёп йыллар бола, гьар ишни сырларын биле. Уьстевюне, гьайванлар сакълав булан да машгъуллар. Бугюн юрюлеген кампанияны жаваплыгъын яхшы англап, бары гьаракатын салып загьмат тёгелер.
Исси ва арив гюнлерден пайдаланып, гьава шартланы асувлу къоллап, хозяйствону касбучулары, емлер гьазирлев бригаданы ортакъчылары жаваплы кампанияны бу йыл да белгиленген болжалларда ва тас этивсюз оьтгермеге гьаракат этелер. Бугюн-тангала биченни тайлагъа къысагъан машинлер де гележек ва ишин башлажакъ. Ишчилерден къурулгъан хас бригада оланы машинлеге юклежек, фермада ерлешдирежек. Ишлер кёп ва къыстав. Оланы барысы да директорну ва баш касбучуланы тергевюню тюбюнде. Ял алмагъа чола ёкъ. Яхшы умутланы яшавгъа чыгъармакъ учунгъу гьаракатгъа къол узатагъанланы санаву артар деген инамлыкъ да тувулунмай къалмады. Ягъада бирев де къалмагъа тюшмей. Шону да мен мекенли англадым. Аллагь сизге къуват, гюч берсин, къаягентлилер!
Магьамматрасул Ибрагьимов,
«Ёлдаш» газетни Къаягент райондагъы мухбири.
Суратларда: «Узанагъанларда» иш къайнай; «Къаягент» ГУП-ну директору М.Алибеков ва бригадир М.Багьандов; силос къую тола.
