Алдыбызда – янгы охув йыл…


Гьар охув йыл тамамланып, яшлар каникуллагъа ял алма чыкъгъан заманда, ата-аналар да яшларыны охувундан бираз ял бола. Дейгеним, бизин пачалыкъда билим берив гьакъсыз буса да, яшларын школада охутмакъ учун ата-аналаны кисесинден харж чыкъмай къалмай.



Гьали охув йыл башланмагъа аз заман къалып тура. Обур къышлыкъны гьайын язда этер дегенлей, лап артгъа теберип къоймай, охувчу яшларына тарыкъ герекни алданокъ алып гьазир этгенлер де бардыр. Лап ахырына ерли къоймай, алданокъ тарыкъ-герекни алып къойсанг, къызгъын вакътисинден эсе багьалар да кёп артыкъ болмай.



Бугюнлерде буса, опуракъ базарларда болсун, китап тюкенлерде болсун, алывчулар бири-бирине урунуп дегенлей, яшларын школагъа гьазирлемеге къаст эте. Шону булан бирче, охув йыл башланмагъа заман гелгенде, айрокъда бир алапагъа яшайгъанлар учун, яшларын школагъа гийиндирмеге ва башгъа тарыкъ затланы алмакъ учун харжы етишмей, не этегенни билмей айлана.



Айрокъда гьали базарларда, тюкенлерде, нече тюрлю мал да бар. Бирев яхшысын алса, ондан артда къалмайбыз деп, башгъалары да болмайгъан гьалында чабып айланалар. Айрокъда бу гьал бизин адамланы авруву деп айтмагъа ярай. Барлар да, ёкълар да барысы да бир йимик бар болуп гёрюнмеге сюе.



Шону себебинден, балики, кёп школаларда яшлагъа бир йимик форма гиймекни буварагъаны да. Бир йимик форма гийигиз деп буваргъан сонг, алмай амалы ёкъ, сан яны макътардай болмаса да. Булай гезиклерде де сатыв-алыв булан машгъул адамлар, малын артыкъ багьа этип сатмагъа къарайлар. Шоллукъда, ата-аналар учун бир йимик школа форма айры опуракъ алгъандан да багьа олтура.



Тек школаланы да буварылгъан кюйде охувчу яш гийинип гелгенлени барып башгъа опуракълар гийип гел деп йибермеге яда къуваламагъа да ихтияры ёкъ. Бизин халкъ кёбюсю, оьзлени ихтиярларын билмейгенге, гьар тюрлю онгайлыкълардан да къуру къала, ихтиярларын да якълап болмай. Билегенлери де муаллим булан яда школаны директору булан эришмеге, аралыкъларын бузмагъа сюймей.



Мисал учун, школагъа барагъан яшгъа гёлек, шалбар, жикет, спорт дарслар учун гийим, аякъгийимлени гюзлюгю ва къышлыгъы герек. Опуракъны гьакъында айтгъанда, мен эсгерген гийимлер булан да битип къалмай. Канцелярия маллар, китаплар алып юрюйген портфель… Кёбюсю сан яны яхшы буса, портфелни 3 йыл сама къоллап бола. Спорт гийи­мин юрютмек учун сумка, пенал, тептерлер, къаламлар, боявлар, пластилин, ренкли кагъыз, тюрлю папкалар… Гьасили, школа учун тарыкъ-герекни барын да санап йиберсе, дагъы да кёп бола.



Буланы барын да алмакъ учун гьар ерде багьалар тюрлю-тюрлю буса да, школагъа барагъан бир яшгъа 10, 15, 20 минг манат харжлана. Охув йылны башында муаллимге чечеклер савгъат этегени де мердешге айлангъан. Охув йылны боюнда да муаллимлени касбу байрамына, Янгы йылгъа, 8-нчи Мартгъа ва тувгъан гюнюне савгъат учун яшлардан 300, 500, 1000 манат жыйылып, топланып, класны ёлбашчысына берилегени де янгылыкъ яда яшыртгъын зат тюгюл.



Школада охуйгъан 3 яшы бар агьлюлеге, айрокъда гелими ёкъ буса, (ата-анасы ишлемейген агьлюлер де кёп бар) бек къыйын. Шолай гезиклерде, олагъа борчгъа гирме яда кредит алмагъа да тюше. Охув йыл башлангъанда буса, школаларда, сакълавчугъа, тазалыкъны юрютювге ва шолай да класны фондуна акъча жыйыв бирдагъы башлана. Булай гезиклерде де, яшына яман гёзден багъардан къоркъуп ата-анасы сюйсе де, сюймесе де, муаллим айтгъан харжны бермесе болмай.



Мени агьлюм бу йыл да школагъа барагъан 2 уланъяшны гийиндире. Сан яны да булан башдан-аякъ гийимлер алмакъ учун, бир яшгъа, азындан, 10 минг манат харж гете. Канцелярия маллагъа – гьар яшгъа 2 минг манат. Бу йыл китаплар булан таъмин этилежегини гьакъында муаллимлер де пыса. Алдагъы йылларда китаплар етишмей буса, 
алданокъ билдириле эди. Гьар дарсда китаплар булан бирче къолланагъан ишчи тептерлерде бола. Оланы да гьариси 150 манатдан 300 манатгъа етише. Амма китаплар булан бирче охув программагъа ишчи тептерлер гире буса, оланы да школадан таба гьар яшны таъмин этмеге герек. Бизде буса оланы да ата-ана алмагъа борчлу бола.



Буланы барын да санагъанда, озокъда, оьрде эсгергеним йимик, айрокъда кёп яшлы агьлюлени бюджетине гьужум салгъандай гьис этиле.



Гёресиз, пачалыкъны янындан гьакъсыз гёрсетилеген орта билим беривге гьакъыкъатда агьлюлер нечакъы харж чыгъара. Эсгерилген харжлар буса, яш оьсген сайын дагъы да арта.

Муна яшлары булан бирче ата-аналаны да ял алыву битди демеге ярай . Алдыбызда янгы охув йыл. Гьазир болайыкъ…




Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля