Гьисапгъа пагьмусу касбусуна себепли болгъан


      Къастлы, пагьмулу адам гиччи, сабий заманындан тутуп да белгили бола. Шолай яшланы муаллимлери школада охуйгъан йылларындан берли эслеме де эслей. Олагъа гьайлы муаллимлер оьзлени къолундан гелеген кёмекни этип, тюз ёлгъа салмагъа къаст эте.



Агъачавул (Къарабудагъгент район) орта школаны охувчу къызы Жуварият Къамболатова школада биринчи абатларын 1962-нчи йылда 7 йыллыкъ чагъында башлай. Охувуну башлапгъы йылларындан тутуп да ол гьисап дарсгъа айрокъда бек агьамият бере. Неге тюгюл, гьисап дарсларда ол айрыча оьзюн гёрсетип, берилген тапшурувланы енгил кюйде кютюп бажара болгъан. Жуварият шо гьакъда айта туруп, оьзюне школада охуйгъан йылларында, янгыз гьисап дарс тюгюл, бара-бара оьрдеги класларда физика, химия дарслар да айрыча тергевюн тартгъанны ва охумагъа огъар оьтесиз енгил эди деп эсгере.



Ону гележек касбусун сайлавда, оьзю де эсгергендей, шо йылларда школада ана тил дарсдан муаллими Акъа Байсу­нгурович Гьабилов яздыргъан «Не касбуну сайлама сюесиз?» деген сочинение себеп болгъан деп айтмагъа ярай. Муаллимни тапшурувуна гёре охувчу къыз Жуварият эсгерилген темагъа сочинение язмагъа гирише. Сочинениесинде докторну касбусун сайламагъа, адамланы савлугъун бакъмагъа сюегенин аян этип яза. Тек язса да, муаллимге тапшурмагъа уяла, неге тюгюл де Жуварият юрегинден шо касбуну сюйсе де, мурадына етип боларманмы, бажармай къойсам деген чийсынлыкъ тува.



Акъа Байсунгурович буса неге бермегенин англагъандай: «Бер гьали, охуп къарайым», – деп ону тептерин ала. Охуп къарап: «Сен болажакъсан, неге бермейсен, нечакъы да арив язылгъан», – деп, Жувариятны язывун макътап да ала. Шо йылланы эсгере туруп, муаллимлери оьзюне даим яхшы охусун учун ругь берип гелгенни эсге алды. Шондан сонг, дагъы да артыкъ къаст этип охума да охуй, даим яхшы охумакъны къастын эте.



Агъачавул юрт школаны 8 класын битдирген сонг охувун Магьачкъалада къызлар охуйгъан районара интернатгъа тюшюп, гьалиги кёп тармакълы лицейде узата. Интернатда охуйгъан заманны ичинде оьзюню гиччиден берли юрегине тутгъан касбусуна охумакъ мурат булан медицина институтгъа тюшмек учунгъу дарслагъа агьамият бере.



«Шо вакътиде юрт школаны директору болуп Гьюсейин Ханмурзаевич Завзаналиев ишлей эди. «Юртда математиклер ёкъ, сен чи математиканы яхшы бажара эдинг, математика факультетге тюш», – деп насигьат этди. Мен ону айтгъанын этип дегенлей, тек юрегимден тюшмежегиме инана туруп, Дагъыстан пачалыкъ педагогика институтуну математика факультетине документлерим бердим», – дей Жуварият.



Экзаменлеге гьазирлик де гёрмей баргъан Жуварият педагогика институтну математика факультетине тюшгенин экзаменлени натижаларындан биле. Институтгъа къабул этилген сонг, охумайман деп нечик айтайым деген юрек булан, ол математика факультетде охумагъа токъташа. Институтда да ол бары да къастын салып охуй, юртда математика дарсдан муаллимлер ёкъ. Ону буса ата юртунда гележекде охувчулагъа дарс бермеге, гьисап дарсда оьзюню билимлерин яшлагъа етишдирмеге герекмен деген ойлар охувуна дагъы да жавап­лы янашмагъа борчлу эте.



Жуварият Къамболатова бугюнлерде гетген йылланы эсгере туруп, муаллим касбуну танглагъанына бир де гьёкюнмейгенин, хасокъда яшлар булан ишлемеге гьакъ юрекден сюегенин эсгерди. Муаллимлик сынавуну башында буса ата юрту Агъачавул школада пионервожатыйны ишинден башлай. Пионервожатый болуп ишлейген вакътисинде школаны кёп жамият ишлеринде ортакьчылыкъ эте, яшланы гьар тюрлю чаралагъа онгара, яшлар булан къатнавда сынав ала.


–Школаны о замангъы директору Гьюсейин Завзаналиев ва завуч Асият Агъаева школада муаллим болуп ишлежегиме, 5 йыл охуп билим алгъан вакътим зая гетмежегине себеп болду. Муаллимни ишине токъташып болмай турагъан жагьил касбучуну юрегине олар инаныв салма бажарды. Школада къалмакълыгъы­ма себеп болгъан Гьюсейин Зав­заналиевге ва завуч Асият Агъаевагъа шо заман мен муаллим гьисапда токъташсын учун къаст этгенине разилигимни билдиремен. Муаллим болуп ишлейгениме бир де гьёкюнмеймен, – дей. – Математика дарсланы юрютмеге башлагъан биринчи гюнлеримден тутуп олар мени дарсларыма гелип, билегенлерин уьйретип, насигьатлар берип, даим яннавурумда турдулар.



Жуварият Къамболатова 1981-нчи йылдан берли математика дарсдан муаллим болуп бугюнлеге ерли чалыша. Шо йылланы узагъында ол кёп санавда охувчуланы охутгъан. Оланы арасында гьисап дарс­дан муаллим болуп ишлейгенлери де бар. Охувчулары булан Жуварият Къамболатова гьали де тыгъыс ва исси аралыкълар юрюте.



Гьар коллективде яхшы къаст этип, заманын да, бажарывлугъун да аямай ишлейген касбучулар бола. Агъачавул орта школада математика дарсланы муаллимини де коллективде оьзюню къастлыгъы, бажарывлугъу, адамлар булан гелишип, къатнап болагъаны гёрюнюп тура. Ол оьзюню сиптечилиги булан жамият ишлерде жагьлы кюйде ортакъчылыкъ эте. Яшлагъа класда олтуруп дарс берип къоймай, оьзюню сиптечилиги булан юртну тарихи булан таныш эте. 1989-нчу йылда муаллимге «Россия Федерацияны билим беривюню отличниги» деген ат бериле. Школада ишлей туруп, яхшы сынав топлагъан сонг, ол 2000-нчи йылда Жуварият Къамболатованы иш ёлдашларыны якълаву да булан школаны директору этип белгилене. Школаны ёлбашчысы болуп ишлеген йылларын эсгере туруп, ол булай дей:



–Директор болуп ишлейген заманны ичинде бир четимлик де гёрмедим. Ёлбашчы ишимни инг башында оьзюмню алдыма коллективни бирлигин болдурмакъ, яхшы ишлейген муаллимлени гьавасландырмакъ ва бары да муаллимлени гьайын этмек, коллективни алдына салынгъан тапшурувланы кютюлеген кююн тергемек ва шолар кютюлсюн учун бары да гючюмню салып къаст этмек деген борчланы салдым.



Ишлейген заманны ичинде бирлешген коллектив уллу даражалагъа етишип болагъанны англадым. Охув ва тарбиялав бири-бирин толумлашдырып гелмеге герек. Бизин яшларыбыз къайсы тармакъда да гьар тюрлю чараларда ортакъчылыкъ этсе де, белгили ерлени алып гелген. Шо йылларда муаллимлени ортакъчылыгъы булан юртну 500 йыллыгъын ва школаны 90 йыллыгъын белгиледик. Яш муаллимлер айрыча оьзлени къошумун этди ва пагьмусун гёрсетме бажарды.



Шо вакъти бизин школагъа район ва юрт администрацияланы янындан кёп кёмек этилди. Къарабудагъгент районну билим берив управлениеси де бизин бары да сиптелерибизни якълады, кёп масъалаларыбызны чечивде къол ялгъады. Муаллимлерибизни бир нечесине гьюрметлев атлар берилди.



Уллу Ватан давда уьстюнлюк алгъанлыкъны 60 йыллыгъына багъышлап бизин школада Агъачавул юртну тарихини музейи де ачылды, – деп узата сёзюн Жуварият. – Юртну тарихини гьакъында кёп тюрлю маълуматлар жы­йылды. Музей – бизин школабызны оьктемлиги. Охувчулар учун да музейни кёп пайдасы бар. Ону булан тарих дарсны муаллимлери де, ана тил ва адабият дарсларда да пайдаланмагъа имканлыкъ болду. Гьали буса ону ёлбашчысы Солтанат Мустапаева, ара бёлмей музейни толумлашдырмакъны, янгы маълуматлар жыймакъны гьайында къасткъылып чалыша.



Агъачавул орта школада бугюнлерде завуч болуп чалышагъан Балкъыят Гьажиева математика дарсны муаллими Жуварият Магьамматовна Къамболатованы атын эсгергенде, булай дей:



–Жуварият Магьамматовна Агъачавул школада ишлейгенли кёп йыллар бола. Ол бизин инг абурлу, бажарывлу, яшланы охутувда яхшы натижалагъа етишип ишлейген касбучубуз. Оьз заманында школаны ёлбашчысы болуп да ишледи. Ёлбашчы гьисапда да муаллимлени коллективини абурун къазанды. Дагъыстан Республиканы ат къазангъан муаллими болду. Ону кёп санавда баракалла кагъызлары ва башгъа савгъатлары да бар.


Муаллим гьисапда да охувчу яшлар ону дарсларына кёп сююп бара. Ол гьар заман гьазир кюйде турагъан, янгы къайдаланы къоллайгъан, даим оьсювню ёлунда натижалы ишлейген касбучубуз. Ону охувчулары да математика дарсны сайлай. Математика дарслагъа артыкъ тергев берилеген класда охувун узата. Яш муаллимлеге де насигьатчы гьисапда, олагъа оьзю топла­гъан сынавундан, ишинден уьлгю гёрсетип чалыша. Школада юрюлеген жамият ишлерде актив кюйде ортакъчылыкъ эте. Арагъа гьар заман янгы-янгы сиптелер чыгъара. Шоланы да яшавгъа чы­гъармакъ учун оьзю къаст эте. Жуварият Магьамматовна юрт советни депутаты гьисапда да юртда тувулуна­гъан яшавлукъ масъалаланы чечивде уллу къошум эте.



44 йылны узагъында топ­лагъан муаллимлик сынаву булан, гертилей де, билим берив тармакъда ол кёп къошум этген.



Оьзюню авлетлери де оьзлени ёлун тапгъан. Къызы Анав Гьажиева бугюнлерде Агъачавул школада муаллим болуп ишлей. Уланы Малик Къамболатов далапчы гьисапда чалыша. Жуварият Къамболатовагъа гележекде де уллу уьстюнлюклер, билимли ва тарбиялы охувчулар, савлукъ ва парахатлыкъ ёрама сюебиз.





Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля