Къурбан ЧОКЪУЕВ: «Мен уьстюнлюклеримни атам-анама, юртума багъышлайман»


   Бизин маълумат

 


Къурбан Чокъуев 19­­93-нчю йылда Эндирейде тувгъан. Юртдагъы орта школаны битдиргенде, ол Амур областда асгер борчун кюте. Шондан сонг Санкт-Петербурггъа ишлеме гете ва шонда панкратион ябушув булан машгъул бола. Бугюнлерде Къурбан Россияны 2 керен чемпиону, дюньяны чемпионатларында гюмюш ва бронза медаллар алгъан. Ол Санкт-Петербург шагьарныда панкратион ябушувдан 3 керен чемпиону. Халкъара ярышларда да гёрмекли ерлени къазангъан. Панкратион ябушувда спорт­ну устасы.


Спорт булан минглер булангъы яшлар машгъул, тек уьс­тюнлюклер къазанагъан ва оьр канзилеге минегенлер онча кёп  болмай. Оланы кёплери  савлугъун сакълама къаст эте буса да, бирлери къаст этип уллу оьрлюклеге етише, гьатта шо ону касбусу болуп да къала.


Эндирейли Къурбан Чокъуев де спортну панкратион журасы булан машгъул болма оьзюню савлугъун беклешдирмек учун башлагъан болгъан. Бугюнлерде ол оьзюню авурлугъунда эсгерилген ябушувда Россияда биринчи деп гьисаплана. Йылны башында ол юртгъа  гелгенде,  мен ону булан ёлугъуп, баянлыкъ алдым.

 

 

– Къурбан, Дагъыстанда, гьатта бизин юртда да тутушуп ябушув булан кёп яш машгъул бола. Сен панкратион ябушувну нечик сайладынг?


– Бизин юртда тутушуп ябушув булан машгъул болмагъан улан ёкъ деме ярай. Шолай, мен де школада охуйгъан заманда юртдагъы спорт залгъа тутушуп ябушувгъа юрюп турдум. Тренерибиз Аскерхан Закарьяев мен тутушуп ябушувдан яман гьасиллер гёрсетмегенге гёре, ярышлагъа да йиберип турду. Тутушуп ябушувдан Дагъыстанны чемпиону болдум, шондан сонг армиягъа гетдим.

– Сонг тутушуп ябушувну неге давам этмединг?


– Мен асгерден гелгенде тенг­лилерим гьар-бир ерде ишлей эди. Шо заманда спорт булан яшав этип де болмай эди. Атам-анама кёмек гьисапда ишлеме сюйдюм, тек юртда багъыйлы иш ёкъ эди. Къурдашларымны бирлери  Санкт-Петербурггъа гетгенге гёре, шонда мен де гетдим.  Ишлеп турагъан кюйде, юртлуларым Абсамат Черивмурзаев ва Загьит Багьатов булан «Прайд» деген спорт клубгъа юрюме башладым. Онда ябушувну кёп тюрлю къайдалары юрюле эди. Мен армияда юмурукъ ябушувдан Амур областны чемпиону болгъан эдим, шону учун да ябушувланы арасындан панкратионну сайладым.

– Сени ярышлагъа нечик тез къуршады?


– Мени спорт натижаларымны тренер шоссагьат ушатды буса ярай, тезликде ярышларда ортакъчылыкъ этме салып къойду. Ярышлагъа нечакъы тез къуршалгъан сайын, сынавунг да бола. Дагъы да, армияда спорт булан машгъул болгъаным да гьисапгъа алынгъандыр. Клубланы арасындагъы ярышларда мен 70,3 кило авурлукъда ябушуп, панкратиондан биринчиликни алдым. Сонг Санкт-Петербургну, артда Россияны чемпиону болдум. Мени биринчи насигьатчым ва уьйретивчюм солтанянгыюртлу Ризван Абуев болду. Мен Ризван булан «Прайд» деген спорт клубда ушу-саньда ва панкратион ябушувларда машгъул болуп турдум, тек артда да панкратионну сайладым. Ол мени кёп затгъа уьйретди. 2016-нчы йылда мен дагъы да Россияны чемпиону болдум. Шо заманда Ризван магъа: «Къурбан, мен сагъа бары да билеген затны уьйретдим, сен дагъы да оьрленмеге герексен», – деди. Шону учун да ол Санкт-Петербургдагъы «SportLaif» деген спорт клубгъа чыкъмакъны таклиф этди. Шондагъы белгили тренер Абдулла Дадаев булан да таныш этди. Россияны чемпионаты битгендокъ, мен шо клубгъа чыкъдым.

– Мен билеген кюйде клубгъа чыгъып, биринчи йыл сени дюнья оьлчевдеги ярышлагъа йиберген…


– Шолай уллу ярышлагъа йибергенче, халчада оьтгерген бары да ябушувларына тергев эте. Шо замангъа мени бир нече яхшы къыйматлы ябушувларым бар эди. Гертисин айтсам, дюнья оьлчевдеги ярышлагъа мен герти кюйде гьазир тюгюл эдим, тек натижаларыма къарап, тренер шолай токъташдырды.


Сиз шо ярышларда ортакъчылыкъ этген кюйню гьакъында «Вестник федерации панкратиона Санкт-Петербурга» деген газет толу кюйде язып чыгъаргъан. Шонда айтылагъан кюйде, финалгъа ерли халчада юрюлген тогъатартывланы уьст гелип, тек ахырынчы ябушувунг 11-12 булан утдуруп 3-нчю ерде къалгъансан. Чемпион болма бир-эки абат къалгъанда утдурса, яман тиймейми?


– Гьар адам да спортгъа утмакъ ва биринчи ерни алмакъ учун геле. Мен де шолайман. Шо заман тренерибиз мени натижаларымдан сююндю. Мен панкратион ябушув булан машгъул экеним экинчи йыл эди чи, шону учун да ол мени янгы къайдада уьйретме башлады. Гетген йыл октябр айда Сочиде дюньяны чемпионаты болду. Шонда 2-нчи ерни алдым. Бу гезик оьзюм оьзюме инана эдим. Сынавум да артгъан эди. Тренерим айтагъан кюйде, асталыкъ булан, усталыкъ булан, чемпионатдан гетип чемпионатгъа етишебиз.

– Сен булай ярышлардан къайры да, касбучу кочап гьисапда да ябушувларда ортакъчылыкъ  этесен. Шолардан къайсы ябушувунг эсингде къалгъан?


– Мен ва мени йимик 15 яш «SportLaife» клубну касбучу кочапларыбыз. Шоларда ким булан ябушма гереклиги бир ай алда белгили бола ва ябушув оьтгериле. Мисал этип айтсам, мен шолай 6 керен ябушгъанман. Шоланы бириси де тынч тюгюл ва барысы да эсингде къала. Шолардан бешевюн утгъанман, бирин утдурдум. Инг де къыйыны ва жаваплысы 2016-нчы йылда февраль айда болду. Шо гюн мен 4 керен ябушдум. Шамил Ашуралиевни башлап 5:0 булан утдум. Азамат Алыпкъачевни 1 минут 40 секунддан нокаут булан утдум. Артур Соловьёвну утдум. Артда мени булан ябушма Агьмат Мусакъаев чыкъды. Мен ону 3:1 булан утуп бара эдим, тек къашым ярылып, гёзюме токътавсуз къан агъа эди. Ябушувну врач токътатды ва утдургъан гьисап этилдим. Къалгъан ябушувларымны  барын да утгъанман…

– Мени булан белгили тренер Марат Къонакъбиев лакъыр этегенде, сени атынга кёп лайыкълы сёзлер айтды. Ону пикрусуна гёре, касбу ябушувларда 6 керен ябушуп, 5 керен утмакъ – бек яхшы натижа. Тек мени бир зат тамаша эте, сени булангъы ябушувларда дагъыстанлылагъа къыйышагъан атлар бар…


– Панкратион –  спортну бек къыйын журасы, шонда туврадан ура, спортчулар яралар ала, гьатта башмайына яхшы зарал бола, бирлери ябушувда эсден тайып да къала. Айтагъаным, къаркъарада къатты ругь болмаса, ону юрютюп болмай. Шо яндан алгъанда, бизин якълылар  ябушувну шо журасын кёп сайлайлар. Шону учун мен гьар заманда да айтаман, биринчилей спорт булан къысматын байлама сюегенлер алдына мурат салма ва шогъар етишмек учун къаст этме герек. Сюйме герек сайлагъан спортун ва ингдеси – эринме тарыкъ тюгюл. Муна бизин ябушма уьйретивлер гьар гюн юрюле. Ярышланы алдында  буса –  эртен де, ахшам да бола. Къатты низам ва бажарывлу уьйретив – шу эки затны герти инанып юрютсенг, уьстюнлюк болмай къалмай.

– Гележекде не ярышлар бар ва шоланы къайсыларында ортакъчылыкъ этежексен?


– Март айда Санкт-Петербургну чемпионаты оьтгерилежек, сонг гезик булан Россия, Европа ва дюнья оьлчевдеги ярышлар болажакъ. Эгер де шоларда мен утуп турсам, гезиги булан ортакъчылыкъ этип туражакъман. Шолар булан бирге касбучу ябушувларда да ортакъчылыкъ этежекмен.

– Атанг-ананг Къырымхан ва Зумурут оьзлени къыйыны булан агьлю-ожакъ къургъан, уьч авлет тарбиялагъан. Агъанг Вазирханны ва къызардашынг Аривзатны уьйлю-эшикли этген, яйда сагъа да той этме гёз алгъа тутулгъан… Яшавда уьлгю кимден аласан? Гёз алгъа не муратлар тутгъансан?


– Озокъда, яшавда биринчи уьлгю ата-ананг бола. Эрши гёрюне буса да ярай, тек айтмай болмайман, мен ябушма чыгъа­гъанда, гёз алдыма атам-анам, юртлуларым геле. Мен утсам, оьр­люклеге етишсем, олар нечик сююнежекни ва оьктем болажакъны гьис этемен. Бары да уьстюнлюк алгъан ябушувларымны олагъа багъышлагъанман. Озокъда, спортда уьлгю алагъанлар башгъа. Тренерим Абдулла Дадаевге ошама сюемен. Ол панкратион, ушу-саньда ябушувларда бары да савгъатланы алгъан ва оьзюню авурлугъунда дюньяда инг яхшы кочап деп гьисаплана.

– Тутгъан муратларынга етишме Аллагь насип этсин!


– Кёп савболугъуз!

Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля