Алдагъы гюнлерде къувунлу хабар гелип, ата юртум Тёбен Къазанышгъа тазиятгъа бармагъа тюшдю. Къарланюртда террорчулагъа къаршы турувда къаригеним Камил Гьашимовну уланы жинаятчыны гюллеси тийип жан берген. Полицияны майору, 39 йыл болагъан Гьажи Гьашимов чакъсыз дюньядан гетди. Гиччисине 1 йыл болагъан уьч яшы етим къалды.
– Мурады недир шо нажжас бандитлени, – деп къарсалай тазиятда олтургъан тамаза, – эревюллю уланларыбыз бирини артындан бири гете. Пачалыкъ шоланы паса-кюсе этме неге къарамай…
– Террорчулукъну тамурлары теренде, – деп, тамазаны къабургъасында олтургъан, полицейскийни формасын гийген улан сёзге къошула. «Ёлдаш» газетде охумадыгъызмы «Террорчулукъ харж булан таъмин этиле» деген макъаланы? Темиркъазыкъ Кавказдагъы террорчулагъа гьар йыл тыш пачалыкълардан 30 миллион доллар геле деп яза макъалада.
Террорчулагъа «кёмек» къолун узатагъанлар ичибизде де ёкъ тюгюл. Яшыртгъын бизнес юрютегенлени авадан кёбюсю жинаятчы тараплагъа аркъайынлыкъ эте. Этмесе, шолар олайланы тюкенлерин, уьйлерин атылта. Демек, террор ишлени юрютегенлер къалп акъча булан толу кюйде таъмин этиле. Шо харжгъа олар уьягьлюлерин сакълайлар, террорчуну алатларын, савут сатып алалар.
Бугюн бир урувда дегенлей террорчулукъну тамурундан юлкъуп ташлап къоймагъа бажарылмайгъаны, озокъда, англашыла. Тек артдагъы йылларда арагъа чыкъгъан шо балагьгъа къаршы турмагъа бажарылагъан ёллар да бар.
Асувлу ёл гьисапда бирисин эсгерейим
Шо ёлну айланасында пикирлешме сюемен. Мен бу ерде участковый полицейскийни гёз алгъа гелтирейим. Мен Москвада охуйгъан гетген юз йылны 60-нчы йыллары. Язлыкъ каникулланы вакътиси. Анамны уллу эркъардашын гёрейим деп юртдан Магьачкъалагъа гелгенмен. Ахшам къашкъаралгъан вакъти. Бирев эшикни къакъды. Эшик чюйленмеген эди. Арты булан догъагъа милиционерни формасын гийген орта чагъына гелген адам гирип гелди. Догъагъа агъавум да чыкъды. Милиционерни гёрюп, о хошлу кюйде иржайды.
– Ба, Вагьап, гел, гел, хошгелдинг, – деп, агъавум къонакъны уьйге алып гирди. – Олтур, олтур, – деп, диванда ер гёрсетди. Тёрдеги диванда олтура туруп Вагьап:
– Гьамит агъав, орамда, уьюгюзню тамлагъындагъы номерин гёрсетеген ердеги лампочкагъыз янмай. Къонакълар танымай къалар.
– Къонакъ гелмесдей гюн тувмасын, буссагьат алышдырарман, чиркигендир. Къызына багъып:
– Бер, къызым Маржанат, сервантдагъы лампочканы. Лампочканы да алып, агъавум да, мен де узун батгъыч да салып, чиркиген лампочканы да алышдырып, къайтара уьйге гирдик.
– Маржанат бешге охуйман дей школада, молодец, – дей туруп, Вагьап къырыйында эретургъан къызъяшны башын сыйпады. – Гьы, Гьамит агъав, мен барайым. Орамны ари башында турагъан Гьалимат уланы Камил артдагъы вакъти уьйге геч гелеген болуп тура деп кант этген эди. Барып къарайым…
Вагьапны оздуруп, агъавум уьйге къайтды.
– Агъавум, – деймен, – сизге гелип гетген адам къардаш адаммы?
– Тюгюл, – дей агъавум, – участковыйыбыз. Участкасындагъы гьар уьйге гьар гюн дегенлей гирип, гьалын-гюнюн сорап чыгъа. Ят адам ёлукъса, кимдир, недир деп ахтигин ахтара, сорав ала. Гьасили, якълавчубуз.
Гёресиз, якълавчу Вагьапны бир керен гёргеним 50 йыллар бола, тек келпети гьали де эсимден таймагъан. Бугюн шону себебин ахтаргъанда, Вагьап йимик гьайлы участковый полицейскийлер ёкъгъа талчыкъмай болмайсан. Муна мен Магьачкъалада гьалиги квартиримде яшайгъанлы 35 йыллар бола, тек участковыйны бир керен сама гёрмегенмен. Шолай дейгенлени нечеси булан да ёлукъгъанман.
МВД-ни, ФСБ-ни къуллукъчулары «къаст» этип террорчуланы уясын излей. Излеп тапса, топлар булан уруп «уяларын» ёкъ эте. Тюз эте. Амма шону булан бирче шолайланы ахтарывда эсгерилген министерликлер асувлу ёлну къолламайлар. Яни, участковыйны имканлыкъларын толу кюйде къолламайлар.
Участковыйны иши къоркъунчлу. Неге тюгюл, яманлар, намартлар кёп. Амма террорчулар булангъы ябушувда оланы къошуму лап да асувлудур деп ойлайман.
– Мурады недир шо нажжас бандитлени, – деп къарсалай тазиятда олтургъан тамаза, – эревюллю уланларыбыз бирини артындан бири гете. Пачалыкъ шоланы паса-кюсе этме неге къарамай…
– Террорчулукъну тамурлары теренде, – деп, тамазаны къабургъасында олтургъан, полицейскийни формасын гийген улан сёзге къошула. «Ёлдаш» газетде охумадыгъызмы «Террорчулукъ харж булан таъмин этиле» деген макъаланы? Темиркъазыкъ Кавказдагъы террорчулагъа гьар йыл тыш пачалыкълардан 30 миллион доллар геле деп яза макъалада.
Террорчулагъа «кёмек» къолун узатагъанлар ичибизде де ёкъ тюгюл. Яшыртгъын бизнес юрютегенлени авадан кёбюсю жинаятчы тараплагъа аркъайынлыкъ эте. Этмесе, шолар олайланы тюкенлерин, уьйлерин атылта. Демек, террор ишлени юрютегенлер къалп акъча булан толу кюйде таъмин этиле. Шо харжгъа олар уьягьлюлерин сакълайлар, террорчуну алатларын, савут сатып алалар.
Бугюн бир урувда дегенлей террорчулукъну тамурундан юлкъуп ташлап къоймагъа бажарылмайгъаны, озокъда, англашыла. Тек артдагъы йылларда арагъа чыкъгъан шо балагьгъа къаршы турмагъа бажарылагъан ёллар да бар.
Асувлу ёл гьисапда бирисин эсгерейим
Шо ёлну айланасында пикирлешме сюемен. Мен бу ерде участковый полицейскийни гёз алгъа гелтирейим. Мен Москвада охуйгъан гетген юз йылны 60-нчы йыллары. Язлыкъ каникулланы вакътиси. Анамны уллу эркъардашын гёрейим деп юртдан Магьачкъалагъа гелгенмен. Ахшам къашкъаралгъан вакъти. Бирев эшикни къакъды. Эшик чюйленмеген эди. Арты булан догъагъа милиционерни формасын гийген орта чагъына гелген адам гирип гелди. Догъагъа агъавум да чыкъды. Милиционерни гёрюп, о хошлу кюйде иржайды.
– Ба, Вагьап, гел, гел, хошгелдинг, – деп, агъавум къонакъны уьйге алып гирди. – Олтур, олтур, – деп, диванда ер гёрсетди. Тёрдеги диванда олтура туруп Вагьап:
– Гьамит агъав, орамда, уьюгюзню тамлагъындагъы номерин гёрсетеген ердеги лампочкагъыз янмай. Къонакълар танымай къалар.
– Къонакъ гелмесдей гюн тувмасын, буссагьат алышдырарман, чиркигендир. Къызына багъып:
– Бер, къызым Маржанат, сервантдагъы лампочканы. Лампочканы да алып, агъавум да, мен де узун батгъыч да салып, чиркиген лампочканы да алышдырып, къайтара уьйге гирдик.
– Маржанат бешге охуйман дей школада, молодец, – дей туруп, Вагьап къырыйында эретургъан къызъяшны башын сыйпады. – Гьы, Гьамит агъав, мен барайым. Орамны ари башында турагъан Гьалимат уланы Камил артдагъы вакъти уьйге геч гелеген болуп тура деп кант этген эди. Барып къарайым…
Вагьапны оздуруп, агъавум уьйге къайтды.
– Агъавум, – деймен, – сизге гелип гетген адам къардаш адаммы?
– Тюгюл, – дей агъавум, – участковыйыбыз. Участкасындагъы гьар уьйге гьар гюн дегенлей гирип, гьалын-гюнюн сорап чыгъа. Ят адам ёлукъса, кимдир, недир деп ахтигин ахтара, сорав ала. Гьасили, якълавчубуз.
Гёресиз, якълавчу Вагьапны бир керен гёргеним 50 йыллар бола, тек келпети гьали де эсимден таймагъан. Бугюн шону себебин ахтаргъанда, Вагьап йимик гьайлы участковый полицейскийлер ёкъгъа талчыкъмай болмайсан. Муна мен Магьачкъалада гьалиги квартиримде яшайгъанлы 35 йыллар бола, тек участковыйны бир керен сама гёрмегенмен. Шолай дейгенлени нечеси булан да ёлукъгъанман.
МВД-ни, ФСБ-ни къуллукъчулары «къаст» этип террорчуланы уясын излей. Излеп тапса, топлар булан уруп «уяларын» ёкъ эте. Тюз эте. Амма шону булан бирче шолайланы ахтарывда эсгерилген министерликлер асувлу ёлну къолламайлар. Яни, участковыйны имканлыкъларын толу кюйде къолламайлар.
Участковыйны иши къоркъунчлу. Неге тюгюл, яманлар, намартлар кёп. Амма террорчулар булангъы ябушувда оланы къошуму лап да асувлудур деп ойлайман.
