Артдагъы вакътиде физкультура ва спорт булан машгъул болагъанланы санаву гюн сайын артып тура. Яшёрюмлени ортакъчылыгъы булан гьар тюрлю чаралар оьтгериле. Юрт ерлерде спорт майданчалар, спортну гьар тюрлю жураларындан секциялар ачылагъаны шогъар туврадан-тувра болушлукъ эте.
Бабаюрт районда да физкультура ва спорт ишлеге къуршалагъан яшёрюмлени санаву артагъанны бизин сююндюрмей болмай. Бизин яш спортчуларыбыз гьар тюрлю ярышларда къазангъан уьстюнлюклери булан оьктембиз. Озокъда, булай лайыкълы уьстюнлюклени ва оьрлюклени башында яшланы арасында генг кюйде физкультура ва спортну абурун гётерип, школаларда физкультура дарсланы юрютеген муаллимлер ва тренерлер болуп токътай. Шолай, ишине берилген муаллим ва оьзю де белгили спортчу Агьмат Нажмутдинович Умалатов Тотаюрт орта школада ишлей.
Агьмат Умалатов 1953-нчю йыл Хасавюрт районну Бамматбек юртунда тувгъан. Сонггъа таба Агьматны ата-анасы Къарланюртгъа гёче. Бу юртдагъы орта школаны ол охуп да битдире. 1971-нчи йылда Агьмат охувун узатмакъ учун Хасавюрт шагьардагъы муаллимлер гьазирлейген училищеге тюше. 1974-нчю йылда оьрде эсгерилген охув ожакъны уьстюнлю кюйде тамамлап, къолуна физкультура дарсланы муаллимини дипломун ала. Шондан сонг бу яш муаллимни Бабаюрт районну Тотаюртундагъы школагъа бакъдыра. Муна шо гюнден бугюнлеге ерли Агьмат Нажмутдинович школада физкультура дарсланы юрюте. 45 йылланы боюнда ол бир ерде бир ишни башын тутгъан. Огъар къарап мен бизин ата-бабаланы иш адамны беземей, адам да ишни безей деген алтын сёзлерин эсге аламан.
Агьмат Нажмутдиновични районда танымайгъан гиши де ёкъдур. Ол спортну гьар тюрлю жураларындан оьтгерилеген ярышларда жанлы ортакъчылыкъ эте. Оьзю спортну енгил атлетика журасыны устасына кандидат да дюр. Агьмат Умалатов ортакъчылыкъ этеген спорт ярышларда даим де алдынлыкъны алып гелегени мердешге айлангъан. Енгил атлетикадан оьтгерилеген ярышларда гюч сынап, юртну, школаны, районну атын оьрге гётерип айлангъан. Ону савгъатсыз къайтгъан ярышлары болмагъан деп айтмагъа толу ихтиярыбыз бар. Муна бу йылны октябр айында Дагъыстанны Башчысыны кубогуна ес болмакъ учун юрюлген ярышларда да 1500 чакъырым чабывда 65–69 йыл болагъанланы арасында огъар тенг гелген спортчу болмагъан. Шолай, спортну ветеранларыны чемпионатында Агьмат Нажмутдинович алтын медальгъа ес болгъан. 18–70 йыллыкъланы арасында ГТО-ну гесимлерине гёре оьтгерилеген Дагъыстанны чемпионатында да оьзюню тенглилерини арасында ол биринчи ерни алгъан.
Тотаюртлу яшлар муаллимлерден тюзелген деп айтсакъ да, кёп къопдурув болмай. Агьмат Нажмутдинович спортдагъы уьстюнлюклери булан оьзю охутагъан охувчу яшлагъа уьлгю болуп токътай. Ол 5-нчи класдан 11-нчи класлагъа ерли яшлагъа физкультура дарсланы юрюте. Юрюте деп айтсакъ, бир зат да айтмагъан болабыз. Ол охувчулагъа гиччиден физкультурагъа ва спортгъа сюювюн сингдирме къасткъыла. Спорт булан машгъул болгъанлагъа савлугъу да бек бола,орамны зараллы таъсиринден де арек бола деген ойну сингдире.
Тотаюртлу яшлар район ва республика спорт ярышларда ортакъчылыкъ этип, алдынлы ерлени къазангъан гезиклер аз болмагъан. Агьмат Нажмутдинович школада волейбол секциясында да яшланы спортну бу журасыны сырларын билмеге уьйрете. Къастлы етер муратгъа дегенлей, муаллимни ва тренерни къасты бошуна гетмей. Район оьлчевде оьтгерилеген ярышларда тотаюртлу яшлардан алдын чыгъагъанлар болмай. Бизин республикабызны темиркъазыкъ боюнда оьтгерилеген ярышларда да Агьмат Нажмутдинович гьазирлеген яшлар алдынлы ерлени къазанып къайтагъаны муаллимни ва тренерни юрегине балгьам болуп тие. Ювукъ вакътини ичинде олар темиркъазыкъ зонада да биринчи ерни алып, муаллимин ва тренерин сююндюрдю.
Агьмат Нажмутдиновични алдында охуп гетген яшлар Дагъыстан ва Россия оьлчевдеги спорт ярышларда ортакъчылыкъ этип, алдынлы ерлеге де ес болгъан. Агьмат Нажмутдинович гьали де жагь кюйде. Пенсиягъа чыкъса да, ол юреги авуп танглагъан касбусуна амин. Жагьил иш ёлдашларына уьлгю болуп токътай. Ишине, гьаракатына гьаракат къошуп, пагьмусуна пагьму, усталыгъына усталыкъ салып чалыша. Огъар къарап яш муаллимлер де касбусуна шолай янашмагъа къасткъыла.
Агьмат Нажмутдинович оьмюр ёлдашы Хадижат Биймуратовна булан бир улан ва бир къыз тарбиялагъан. Бугюнлерде олар да яшавда оьз ерин табып, гьар тюрлю касбуланы башын тутгъан. Агьмат Нажмутдиновични яннавурундагъы агьлюсю Хадижат Биймуратовна да школада география дарсланы юрюте.
Гиччиден яшлагъа спорт ва физкультура булан дос болмагъа уьйретеген муаллим Агьмат Нажмутдинович – ишине берилген герти касбучу. Спортну ва педагогика ишни ветераны гьали де оьзюню борчларына жаваплы янаша. Бизин къайсы юртубузда да, къайсы школабызда да булай касбучулар кёп болса, физкультура ва спорт булан машгъул болагъан яшланы санаву артажагъы шеклик этмеге тюшмей.
Агьмат Нажмутдинович Умалатовгъа яшёрюмлени генг кюйде физкультура ва спортгъа къуршагъан саялы баракалла билдирип, дагъы да уьстюнлюклер ва оьрлюклер къазанмагъа насип болсун деп айтмагъа сюебиз.
Бэлла Гьажигелдиева, Россияны журналистлерини союзуну члени.
Суратда: А. УМАЛАТОВ.
