Йыр ансамбллерибиз къайда?..

Бизин оьзюбюзню де инг машгьур шаирибиз Йырчы Къазакъ къолундан тюшюрмеген агъачкъомузубуз бар. Бугюнлерде ерлерде ахтарып къарасакъ, агъачкъомузну этеген усталарыбыз да бар. Мисгин Изамутдин Акаев кёп йылланы узагъында эркин кюйде къомуз гьазирлев саниятны уьстюнде ишлеп турду. Гьали ону ишин уланы узата деп айталар. Шолай да, ленингентли Гьажимурат Абдуллаев къомуз согъуп йырлайгъандан къайры, къомузланы этип де бажара. Къомуз согъуп йырлап бажарагъан Шавлух Ибадуллаев, Илмиямин Халимбеков, Осман Ибрагьимов йимик пагьмуларыбыз да бар.

Тек, агъачкъомузну гьазирлеп бажарагъанлар болгъан булан бу, гертилей де, юреклени жымырлатагъан халкъ алатыбызны согъуп бажарагъанланы абуру, олагъа тергев де болмагъа герек. Айтагъаным, сагьналарда тойлагъа къыйышывлу кюйлени согъуп, атылып, бийип, автору да белгисиз йырланы йырлап турмайлы, милли алатларыбыз булан халкъ макъамланы да согъуп, халкъ йырланы байрамларын, ахшамларын оьтгермеге герек эди.

Гьар юртда къомуз согъуп тойларда-йыбавларда йырлайгъан йырчы-къомузчуларыбыз бар. Энниден сонг да юртлуларыны шатлыкъларына къошулуп йыбав этип, халкъны гёнгюн ачагъанына олагъа уллу баракалла билдирмеге тарыкъбыз.  Мисалгъа гелтирип айтгъанда, Гьели юрт орта школада, Къоркъмаскъала юрт орта школада къомуз сокъма уьйретеген класлар бары да сююндюре.

Шагьарларда инчесаният школаларда не тюрлю алатны сокъма уьйрете буса да, гиччи юртланы яшлары булай имканлыкълардан  бираз магьрюм къала. Къомуз согъуп йыр айтып бажарагъан усталарыбыз болса да, оланы жыйып бир яхшы ансамбль къуруп, асувлу иш юрютмеге гьали де гючюбюз чатмаймы экен? Мисалгъа гелтирип айтсакъ, Интернетден яда телеберилишлерден де башгъа халкъланы оьр даражада къурулгъан ансамбллерин гёрме болабыз. Кёп арек чыкъмай, бизин яннавурубуздагъы къардаш ногъай халкъны музыка алатларыны пачалыкъ оркестри бугюнлерде 20 йыллыкъ юбилейин белгиледи.

Бирдагъы  мисал гелтирсек, уйгъурланы къомуз согъуп йырлайгъан къызларыны ансамблини йыр тавушу, къомуз согъагъаны да, милли гийимлери де гьайран эте. Шолай азербайжанланыки де, тюркленики де. Бийив ансамбллерибиз, бийийген , йырлайгъан яш пагьмуларыбыз, гьатта къомуз, накъыра, аргъан согъагъан яшёрюмлерибиз бар. Оланы жыйып, бирче ишлеп, концертлерибизде даим бир той кюйню согъуп турмай, милли маданиятыбызда, халкъ макъамларыбыз чалынагъан, халкъ асарларыбыз йырланагъан кюйню этмеге ким къоймай? Бизин аты айтылгъан композиторларыбыз бирче шу муратны бойнуна алып яшавгъа чыгъарса, бизин халкъ учун уллу маданият уьстюнлюк болажакъ эди. Оьз тамурларын, милли макъамларын, патриот йырларын аян этме, оьсюп гелеген яш наслуну да сюйдюрме къол ялгъап болмай къалмажакъ эди.

Гьар йыл «Türkvizyon» деген тюрк халкъланы йырларыны фестивалы оьтгериле. Мунда гьар йыл  20-30 пачалыкъдан  тюрк миллетлени йыравлары ортакъчылыкъ эте. Эсгерилген фестиваль – «Евровидение» конкурс йимик, тек янгыз тюрк халкъланы вакиллерини арасында оьтгерилеген чара. Бизин къумукъ йыравлардан тюрк дюньясына оьзлени танытма чалышагъанлары бармы экен?   Муна шулай мисалланы гелтирип йиберсек, бизин йыр усталарыбыз ерли сагьналарда бир къайдаланы йырлап турса тюгюл, оьсмеге, башгъа халкъланы маданияты булан таныш болмагъа, миллетини йырларын, макъамларын малим этмеге чалышмайлы юхлай деген пикрулар ва соравлар тувдура.

Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля