Жыйынны ача туруп, район китапхананы ёлбашчысы С.Абдуллаева жыйылгъанлагъа барына да разилик билдирди.
– Бу йыл, гертилей де, ватандаш адабиятыбыз учун гёрмекли йыл, – деди С.Абдуллаева. – М.Лермонтов янгыз орус шаир гьисапда тюгюл, бизин къумукъ охувчугъа ол къумукъ къыз Бэланы уста кюйде яратгъан язывчу гьисапда да таныш. Ону къаттылыгъы да, къайнар къаны да бизин кавказ халкълагъа ошавлу болгъан. Шо саялы буса да ярай, ол оьзюню Кавказда эркин де гьис эте болгъан.
Гертилей де, эгер М.Лермонтовну къысматы Кавказ булан байланмагъан эди буса, ону асрулар тавшалтмагъан «Гьалиги заманны игитин», «Мцыри» ва «Демон» деген поэмаларын, лириканы инжили шиърусу «Кавказны» да яратмагъа болмас эди деп ойлашаман. Ону тав башлары агъаргъан Кавказ янгы-янгы тенгсиз шиърулар яратмагъа ругьландыргъан, пагьмусун бютюн дюньягъа белгили этген.
«Кавказны гёк тавлары, мен сизин къаршылайман! Мени яшлыгъымны шавлаландыргъан да сизсиз; оьзюгюзню тав сыртларыгъызгъа гётерген де, булутлардан опуракъ этип гийдирген де, мени кёклеге чыгъаргъан да сизсиз! Шондан берли мен сизге ва кёкге гьасиретмен…», – деп язгъан оьз заманында М.Лермонтов. Кёп гючлю сёзлер. Шо сёзлер булан шаирни Кавказгъа бакъгъан гьашыкълыгъы ва гьасиретлиги ачыкъдан гёрюне.
Адабият ахшамда З.Муртазалиева, С.Шугьайыбова, А.Байгишиев, Н.Шагаева ва оьзгелер шаирни гьар тюрлю заманда язылгъан шиъруларын уста кюйде охумагъа болдулар. М.Рабаданов буса аралаш М.Лермонтовну сёзлерине гёре язылгъан йырланы йырлап, жыйылгъанланы айрыча хошландырды.
М.Лермонтовну яратывчулугъу булан кёп охувчулар таныш. Ону шиърулары таржума этилип, нечесе тиллерде басмадан чыкъгъан. Гьасили, бугюн Лермонтовну орус да охуй, грек де, поляк да, йыракъ Африкада яшайгъанлар да. Ону кёп санавдагъы шиърулары къумукъ тилге де гёчюрюлген. Лермонтовну «Тюш» деген шиърусун С.Аблуллаева чебер кюйде охугъанда, шаирни тилини иттилиги ва тенгсиз пагьмусу таржумада да тас этилмегени ачыкъдан эсленди.
М.Лермонтов тувгъанлы 200 йыл битген. 200 йылны боюнда кёп сувлар тёбен акъгъан, М.Лермонтов оьзю жанындан да артыкъ сюйген Ватаныбызда ва савлай дюньяда кёп затлар алышынгъан. Тек алышынмайгъан бир зат бар: гьалиден юз йыллар алда йимик гьали де Лермонтовну охуйгъанланы санаву кемимей, ону шиъруларыны терен маънасы бугюнлерде де оьзюню агьамиятлыгъын тас этмеген. Шо Бабаюртдагъы район китапханада оьтгерилген адабият ахшамда да белгили болду.
Адабият ахшамны ахырында ону юрютгенлер жыйылгъанлагъа дагъы да разилик билдирди ва охувчуланы китапланы сюймеге, болгъан чакъы кёп чебер асарланы охумагъа чакъырды.
Герейхан ГЬАЖИЕВ,
хас мухбирибиз.
СУРАТДА: С.Абдуллаева «Тюш» деген шиъруну охуйгъан вакъти.
