Билме, абур этме уьйрете

Тек Къарабудагъгент районну къумукъ тилден дарс береген муаллимлери, шо къы­йын шартлагъа кант эте турмайлы, оьзлени усталыгъын, чеберлигин къоллай туруп, гьаракатын узата, йылдан-йылгъа ишини сан янын артдыра. Бажарывлу муаллимлер ана тилни, миллетни къысматын гёз алгъа тутуп, яш наслуну ана тилине абур этмеге, ону теренден ахтарма уьйретердей дарслар, дарсдан тышда этилеген мероприятиелер гьазир эте. Шолай муаллимлерден бири – Уллубийавул орта школасыны ана тилден ва адабиятдан дарс беривчюсю Айгьанат Алишева. Бу муаллим – ана тиллени агьамиятлыгъын артдыра туруп ишлейген муаллимлерден бири.

    Айгьанат Алишева (Саматова) 1964-нчю йылда Уллубийавул юртда тувгъан. 1981-нчи йылда ата юртунда орта школаны оьр къыйматлагъа битдирген сонг, оьзю кёп сюеген касбусуна ес болмакъ учун Дагъыс­тан пачалыкъ университетни филология факультетини рус-дагъыстан бёлюгюне охума тюшген. Оьр охув ожакъны тамамлагъан сонг, 1986-нчы йылда ата юртуна къайтып, анадаш школасында муаллим болуп ишлемеге башлай. Шо гюнден берли 28 йылны узагъында сайлагъан сыйлы касбусуна амин кюйде  ишлеп тура. Муаллимни усталыгъы йылдан-йылгъа арта. Бугюнлерде де ол ана тиллерден алдынлы касбучу гьисапда чалышып тура.

    Бай сынаву булангъы муаллим бу йыл «Ана тиллени инг яхшы муаллими» деген конкурсда оьзюню билимин, сынавун аян этди. Шо конкурсда ортакъчылыкъ этеген муаллимлени де, жюрини де ол гёрсетген  ачыкъ дарсны сан яны разилигин къалдырды. Оьзю «Санавлукъ» деген темадан берген дарсны ичинде муаллим кёп санавда къужурлу тапшурувланы, дарс берив къайдаланы уста кюйде къолламагъа бажарды. Оьз ишин аян этген кююне де, берген ачыкъ дарсына да билим берив управлениесини касбучуларындан къурулгъан жюри оьр багьа берди. Айгьанат Алишева Къарабудагъгент районда «2015-нчи йылда ана тиллени инг бажарывлу муаллими» деген атгъа лайыкълы болду. 

    Айгьанат Алишеваны усталыгъыны кюрчюсюнде инг биринчилей къумукъ тилни грамматикасын ва олай да къумукъ адабиятны оьсюв ёлларыны теренден билегени токътагъан. Бу муаллим охувчу яшланы юреклерине ана тилине сюювню сингдирмеге гьаракат эте. Ону дарсларында грамматиканы къыйын янлары къужурлу, яшны ич дюньясына ювукъ кюйде англатыла. Гьар дарсгъа дегенлей муаллим суратлар, кроссвордлар, тестлер, ребуслар онгара. Озокъда, шолай ишлер этилмесе, охувчуланы ана тиллеге бакъгъан якъдагъы сюювю теренлешмей ва муаллимлер гёрмекли натижалагъа етишме болмай. Муаллимни охувчулары школада, юртда оьтгерилеген бары да яратывчулукъ конкурсларда ортакъчылыкъ эте, алдынлы ерлер ала. Гьар йыл оьтгерилеген район олимпиадаларда да Айгьанат Алишева гьазирлеген яшлар оьзлени билимин исбат этмеге бажаргъан. 2008–2009–2010-нчу йылларда буса ону охувчулары Дагъыстанны оьлчевюндеги олимпиадада алдынлы ерлеге ес болгъан.

    Айгьанат Алишеваны ачыкъ дарслары буса оьзге жагьил муаллимлеге ишине жавап­лы кюйде янашывну уьлгюсю болуп токътай. Муаллим яшлагъа янгыз билим берив булан тамамланып къалмай, оьсюп гелеген нас­луну тарбиялав муратда гьар дарсны, гьар асарны имканлыкълары булан пайдалана. Ол дарсларында яшлагъа къумукъ халкъны ата-бабалардан гелген асил адатланы сингдирмеге  гьаракат эте, оларда элине бакъгъан якъдагъы сюювню, патриот ругьну тувдура.

    Бажарывлу муаллим оьзюню ишинде янгы охутув къайдаланы да, компьютер технологияланы да уьстюнлю кюйде къоллай. Бютюнлей ишине берилген, яшавун яшланы охутувгъа багъышлагъан муаллим Уллубийавулну орта школасындагъы ана тиллерини муаллимлерини методика бирлешивюне ёлбашчылыкъ эте. Алдынлы муаллим оьзюню сынавун республика оьлчевде оьтгерилеген конференцияларда ортакъчылыкъ этип, аян этген. Школада болсун, юрт китапханада, юртда болсун, бары да ана тиллеге байлавлу оьтгерилеген ишлени аслу яны Айгьанат Алишеваны сиптечилиги булан, жанлы гьаракаты булан яшавгъа чыгъа. 

    Муаллимни анадаш коллективини арасында абуру бар, неге тюгюл ол бажарывлу касбучудан къайры, асил къылыкълы адам да дюр. Сынавуна, билимине базынмайлы,  муаллим оьзюн бек саламат тута, халкъ арада оьзюн гёрсетейим деп айланмай, гёрмемишге ишлемей, гьар гюнлюк ишин гьакъ юрекден кютюп тура.

    Пагьмулу муаллим татывлу ожакъ  къургъан. Уягьлюсю де булан бирге 4 авлет оьсдюрген, тарбиялагъан, олагъа да оьр билимлеге ес болмагъа кёмек этген.

    Айгьанат Алишева йимик касбусуна даим амин турагъан, бай сынавун яшлар учун къоллайгъан, тилни, миллетни гележегин ойлашагъан муаллимлерибиз бар туруп, къумукъ тилни гележегине умут булан къарамагъа имканлыгъыбыз бар деп ойлайман.

Ругьаният МУСАЕВА.

Автор чыгъаргъан сурат
.

Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля