Аминат Сотаева:

– Аминат Исламовна, буссагьатгъы вакътиде Къарабудагъгент районну китапханаларда ва сиз ёлбашчылыкъ этеген бёлюкню ишини гьакъында айтгъаныгъызны сюемен. Оларда чалышагъан касбучуланы билим ва сынав даражасы нечикдир?

– Бизин районну юртларындагъы китапханаларында буссагьатгъы вакътиде 29 адам, бизин бёлюкде 4 касбучу ишлей. Шолардан 26-сы – тийишли оьр ва хас билимлеге ес болгъан, оьзлер юрютеген касбусуна берилип чалышагъан, таман чакъы тийишли билимлери ва йыллар боюнда топланагъан бай иш сынаву бар касбучулар. Олар оьзлени гьар гюнлюк жанлы гьаракатыны барышында торайып гелеген яш наслуну вакиллерине артыкъ тергев бакъдыра. Шону булан бирге, янгыз школа чагъындагъы оьрюм яшланы тюгюл, эсли чагъындагъы адамланы да китап охувгъа иштагьлы этмек учун гьаракат этиле. Юрт китапханаланы касбучулары бугюнлерде оьзлени ишин школа чагъына етишмеген яшлар тарбияланагъан идаралар ва охув ожакълар булан бирликде юрютмекни къастын болдура.

Артдагъы вакътилерде болуп турагъан алышынывланы натижасында юртлулар оьзюню имканлыкъларындан гьавайын пайдаланмагъа болагъан янгыз китапханалар къалгъан. Шо саялы да китапханаланы китап фондлары ва материал-техника базасы юртлуланы талаплары булан рас гелеген даражагъа етишдирмекни айрыча къасты этиле.

Оьзюм ёлбашчылыкъ этеген бёлюкню касбучулары юрютеген ишни гьакъында айтсам, олар савлай йылгъа алданокъ токъташдырылгъан иш ёругъуна гёре белгиленген тийишли чаралар оьтгере. «Къарабудагъгент район» муниципал къурулувуну администрациясы тасдыкъ этеген шо иш ёрукъда бизин бёлюкню ишини аслу янлары токъташдырыла. Оьтген 2012-нчи йылны лап башында бизин бёлюкню ишинде къурумчулукъ ягъындан бир тюрлю алмашынывлар болду. «Къарабудагъгент район» муниципал къурулувуну администрациясыны янындагъы юртларда китапхана къуллукъларын кютеген маданият тармагъыны казённый идарасына айланды.

Аты алышынса да, бизин бёлюкню алдына салынгъан борчлар алышынмагъан. Алдын йимик юртларда китапхана къуллукъларын кютеген бёлюкню касбучулары оьтген 2012-нчи йылны ва йылны башлапгъы айларында муратгъа къыйышывлу гёз алгъа тутулгъан хыйлы иш оьтгерилгени гьакъда айтмагъа бажарыла. Тек яшавгъа чыкъмагъа тарыкълы ишлер гьали де бар.

– Артдагъы вакътилерде юрт китапханалар янгы китаплар булан толумлашамы? Ерли гьакимлик къуруму, демек, район администрациясы шо умпагьатлы гьаракатда не йимик кёмек болдура?

– Инг алда харж гёрсете. Артдагъы йылларда районну юрт муниципал китапханаларыны фондлары милли ва орус тиллерде чыгъарылагъан янгы-янгы китаплар булан мекенли кюйде толумлашдырылып тура. Буссагьатгъы вакътиде районну юртларындагъы муниципал китапханаларыны тахчаларында 153 минг 770 китап сакълана.

Эсгерилген гьакимлик къурумуну ёлбашчылары юртлардагъы китапханаланы, олай да бизин бёлюкню материал-техника базасын беклешдирмек, олай да китаплар сатып алмакъ учун таман болар чакъы харж гёрсетегенини яхшылыгъындан ону ишин, бир де къопдурувсуз айтгъанда, тийишли даражагъа гётеривге болушлукъ этген деп айтмагъа ярай.

Юрт китапханаланы фондларын янгы китаплар булан таъмин этмек учун, 2012-нчи йылда гёз алгъа тутулгъаны йимик, федерал программагъа гёре 184 минг 500 манат, шону ичинде уьлкени оьлчевюнде чыгъарылагъан адабият-чебер журналлагъа язылмагъа 40 минг манат, олай да район бюджетден 132 минг 500 манат харжлангъан. Расул Гьамзатовну атындагъы Дагъыстанны милли китапханасы бизге 42 минг 420 манатгъа багьалангъан 171 тюрлю китап тегин берди. Шо китапланы бизин бёлюкде хас къайдада язып гьисапгъа алыв чаралар оьтгерилген сонг, районгъа гиреген юртларында ерлешген муниципал китапханалагъа пайланып берилген.

Ондан къайры да, газетлеге, олай да журналлагъа ва оьзге тюрлю маълумат къураллагъа язылгъанбыз.

– Китапханалагъа янгы китаплар алынагъанда, юрт охувчуланы талаплары гьисапгъа алынамы?

– Озокъда. Охувчулар не йимик китаплар булан иштагьланагъаны гьакъда авуздан ва языв къайдада, анкетлени къоллап, сорав алыв оьтгериле. Китапханалар учун китапланы танглайгъанда, бизин районну маданият-экономика якъдан оьсюв даражасы да гьисапгъа алына. Шондан къайры да, бизин бёлюк ерли маълумат къураллары булан да бир де уьзмейген кюйде байлавлукъ юрюте. Район газетни бетлеринде ва ерли телевидениени берилишлеринде бизин бёлюкде ва юрт китапханаларда юрюлеген ишлени гьакъында айрыча языла ва айтыла. Район телевидениени берилишлеринде бу йылны башындан бугюнлеге ерли китапханалагъа берилеген янгы китапланы гьакъында оьзюм маълумат берип, оланы охувчулагъа малим этгенмен.

– Аминат Исламовна, юрт китапханаланы касбучуларыны касбу бажарывлугъун камиллешдирмек муратда юртларда китапхана къуллукъларын кютеген район бёлюгюню сиптечилиги булан не йимик чаралар оьтгериле?

– Юрт китапханаланы къуллукъчуларыны ортакъчылыкъ этивю булан ёрукълу кюйде гьакълашыв-генгешлер оьтгерилип тура. Шоланы барышында: «Охувчуланы китапханалагъа гелмеге иштагьландырыв: сынав ва чечилмеге тюшеген масъалалар», «Китапханаланы фондларында сакъланагъан китапланы янгыдан багьалав», «Китапханада гьисап алыв ва гьисап берив документлер булан ишлев», «83 номерли Федерал закон: соравлар ва жаваплар» деген масъалалар арагъа салынып ойлашылынгъан. Бизин бёлюкню касбучулары китапханаланы охувчулары кёп ахтарагъан гьар тюрлю темагъа гёре методика папкалар онгаргъан. Охувчулар артыкъ иштагьланагъан тюрлю-тюрлю темалагъа гёре картотекалар гьазирленген.

Район бёлюгюню касбучулары ерлерде болуп, китапханаланы касбучуларына методика якъдан кёмек болдурув ишни де тергевсюз къоймай. Шолай, юртларда болгъанда маданият идараларыны материал-техника гьалын тергегенден къайры да, районну китапханаларыны къуллукъчуларына от тюшювден сакълыкъ болдурувгъа байлавлу англатыв берилген.

– Мен билеген кюйде, оьрюм яшланы китапханалагъа гелмеге муштарлы, охувгъа иштагьлы этмек учун район бёлюгю, оьзюню аслу ишинден къайры да, юрт китапханалар булан бирче кёп тюрлю чаралар да оьтгере…

– Герти. Язбашгъы каникулланы вакътисинде яшлар учун язылгъан китапланы ва макъамланы жумалыгъын оьтгерив мердешге айлангъан. Бу йыл март айны 20-сында Къарабудагъгентдеги маданият къаласында «Китап – сапар ёлдашым, мени къурдашым» деген чакъырыв булан байрам оьтдю. Эсгерилген байрамгъа артыкъ къошумун болдургъан ортакъчылары арив исбарлангъан китаплар булан савгъатланды ва 25-нчи мартда Магьачкъала шагьарда Н. Юсуповну атындагъы яшланы республика китапханасына барып, ону сиптечилиги булан оьтгерилеген «Яшлар учун язылгъан китапланы ва макъамланы республика жумалыгъыны» оьлчевюнде оьтгерилеген чараларда ортакъчылыкъ этдик.

Бизде де Къарабудагъгентдеги маданият уьюнде Яшланы якълавну халкъара гюнюне байлавлу юрюлген байрам оьзге ерлерде йимик гьар йыл оьтгериле. Бу йыл да июнь айны 1-нде шо залгъа кёп санавдагъы гиччипавлар ва уллулар жыйылажакъ деп умутлайман.

Шондан къайры да, яйлыкъ каникулланы вакътисинде бизин районну кёбюсю китапханаларында «Яйлыкъ охувлар: охуйбуз ва ойнайбыз» деген кёп тюрлю чаралар оьтгерилип тура. Йылны боюнда болагъан бары да белгили ва байрам тархлагъа байлавлу китап выставкалар онгарыла, охувчулар булан лакъырлашывлар юрюле, олар охугъан китаплар арагъа салынып ойлашылына.

– Аминат Исламовна, оьрде де сиз айтып гетгенигиз йимик, китапханаланы охувчуларыны талапларын толу кюйде кютюп, торайып гелеген яш наслуну вакиллерин ва оьзге охувчуланы китап охувгъа муштарлы этмек район бёлюгюню ва юрт китапханаланы алдында токътагъан аслу борчлар болуп токътай. Шо муратлагъа етишмек учун айрыча гьаракат этеген юрт китапханаланы эсгерсегиз арив болур.



Шо якъдан алгъанда, Къарабудагъгентдеги, Дёргелидеги, Гьелидеги, Зеленоморскидеги, Манасгентдеги, Манасдагъы, Къурбукидеги китапханаланы айрыча эсгермеге ярай. Китапханалар йимик маданият-маълумат идараланы торайып гелеген яш наслуну тарбиялавда агьамиятлыгъын англап, шо юртларда ерли гьакимлик къурумларыны ёлбашчылары маданият тармакъны идараларыны тарыкъларына тергевлю янаша.

– Янгы къайдалар дегенде, бизин уьлкени гьар тюрлю ерлеринде гьалиги маълумат берив компьютер йимик оьзге къураллар булан ясандырылгъан, оьзлени китап фондлары оларда топланып жыйылгъан, Интернет тартылгъан китапханалар ишлемеге башлагъан. Къарабудагъгент районда, шо якъдан алгъанда, китапханаланы компьютерлер, Интернет булан таъмин этмек учун чаралар гёрюлеми?

– Бизин бёлюк тийишли компьютер ва оьзге ясандырывлар булан таъмин этилген. Интернет де тартылгъан. Бизин бёлюкде ватандашланы ихтиярларын якълавгъа байлавлу «Консультант+» деген программа бар. Шо программаны «Квадро» деген ачыкъ акционер жамиятны касбучулары гьар жума янгырта. Эсгерилген программаны имканлыкълары булан иштагьлылар пайдаланып тура. Бизин районгъа гиреген бир-бир китапханаларда да «Культура России» деген федерал программагъа гёре шо иш башлангъан деп айтмагъа ярай. Дейгеним, эсгерилген программагъа гёре бизин районгъа 7 компьютер йиберилген. Шолардан экиси Къарабудагъгентдеги китапханагъа, бирер компьютер Гьели, Дёргели, Уллубийавул, Губден юртлардагъы китапханалагъа, бириси буса бизин бёлюкге берилген. Эсгерилген китапханаланы барысында да Интернет де бар. Заман оьтюп буса да, бизин районну юртларындагъы китапханалар барысы да шо даражагъа етишер деп инанмагъа сюемен. Неге тюгюл, бугюнлерде дагъы кюйде иш юрютмеге бажарылмай. Гьалиги шартлар ишни шолай янгы къайдасын талап эте.

– Аминат Исламовна, етишип гелеген касбу байрамыгъыз булан къутлай туруп, сиз ёлбашчылыкъ этеген бёлюкню касбучулары, бары да китапханаланы къуллукъчулары юрютеген умпагьатлы гьаракатында уьстюнлюклер ёрайман. Баянлыкъ бергенигиз учун да кёп савболугъуз.

– Сиз де савболугъуз.

Суратда: А. Сотаева.

( Баянлыкъны алгъан Насрулла БАЙБОЛАТОВ. )

Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля