Байлавлукъланы ерли онгайлыкълар беклешдирер


Пятница, 18.05.2018г. - "ЁЛДАШ".


Сынав ташдырагъан кююнде, дюнья тарихинде оьтген девюрлерде тюрлю-тюрлю уллу гючю, кёп халкъы булангъы зор пачалыкълар башгъа-башгъа себеплеге гёре дагъылывгъа тарып тозулгъаны белгили. Айтмагъа сюегеним, адилли пачалыкъ къурабыз деп белсенип, яшав шашытгъан тайпаланы айыбындан болмагъа ярай, Совет пачалыкъны къысматы да, ахыры гелмейли, кётюрлюкге тарыды. Ортакъ мал, ортакъ байлыкъ деген ёрукъда амалгъа гелген кёп къадардагъы уллу предприятиелер, къурумлар ёкъланды.



Бузма тынч, тизме къыйын дегенлей, янгыртывланы девюрюнде бир жамиятдан башгъа жамият аралыкълагъа гёчеген вакътиде бири-биринден айрылгъан онгачалыкъгъа чыкъгъан милли республикаларда социал-экономика масъалалар да къыйынлашды. Шону учун гьалиги заманда айры-айры республикаланы, регионланы, пачалыкъланы арасында уьзюлген экономика байлавлукъланы янгыртыв бугюнню аслу масъаласы болуп токътай. Неге тюгюл, айлана ягъыбыздагъы экономикасы алгъа гетген пачалыкълар Россияны экономика къамавгъа тутма башлагъанда, ортакъ оьгюзден онгача тана къолайдыр деген кююнде, пачалыкъны экономикасын кётюр болма къоймас учун уьлкени регионларыны гьар тюрлю предприятиелерини, къурумларыны, жамиятларыны арасындагъы байлавлукъланы генглешдирмесек де бажарылмай. Артдагъы вакътилерде Дагъыстанны ва Татарстанны арасында да юрюлеген байлавлукълар гьар тюрлю тармакъларда генглеше барагъаны шону ачыкъдан ташдыра. Озокъда, байлавлукъ, бирлик, гьакълашыв булан сыкълашыв бир заманда да заралгъа токътамагъаны гьакъ. Буса да гьалиги заманда бизин республикабызда алдан берли мердешленип гелген аслу ерли тармакъланы янгыртмагъа бажарылса, оьсюв дагъы да къолай болажагъы шекликни тувдурмай.



Дагъыстанны гьава шартлары, табии байлыкълары да шогъар болушлукъ эте. Шону учун оьзюнде оьмюр сюреген халкъланы усталыгъын да наслудан-наслугъа, асрудан-асругъа узатмагъа тюшегени англашыла.



Айтмагъа сюегеним, бизин республикабызны гьар тюрлю бойларында янгылыкъ яратывчуларыбыз да кем болмагъан. Гьали де олар яшай ва оьз элибизни талайлы гележеги, къудуратлы экономикасы учун оьз къошумун болдурмагъа умут эте. Гьали-гьалилерде Дагъыс­тан Республиканы ва Татарстандагъы «Зеленодольский завод им. А. М. Горького» деген акционер жамиятыны вакиллери гележекде байлавлукъда биригип иш гёрмек муратда гьазирленген кагъызгъа разилик билдирилип, эки де якъдан къоллар салынды.



Эсгерилген жамият не булан машгъул бола деген сорав тувулуна. Шону да охувчулагъа малим этсек, о заводну касбучулары, коллективи сув гемелени къурув ва ярашдырыв ишлени оьтгерив булан долана туруп, йылдан-йылгъа производство натижаларын артдырып тербей.



Батыр булан къурдаш бол деген кюйде, шолай инамлы предприятиелер булан гьакълашып байлавлукъланы юрютюв заралгъа токътамас. Буса да, мунда сувда юрюйген гемелени гьакъында сёз юрюлегенде, бизин республикабыздагъы гьар тюрлю гемелер учун къураллар, алатлар чыгъарагъан заводланы гьакъында эсгермей болмайман. Къызлардагъы КЭМЗ деген акционер жамият, «Дагдизель», М. Гьажиевни атындагъы заводлар шоланы арасында инг де гёрмеклилери демеге ярай. Оланы тезги сынавун гьалиги заманда пайдаландырма ёллар ахтарылагъаны белгили.



Тюрленивлени вакътисинде талаплар да арта, алмашына ва шо­гъар гёре касбучуланы усталыгъы да камиллешдириле. Муна шо саялы да ерли имканлыкъланы, янгы гючлени, яш касбучуланы да шолай агьамиятлы борчланы яшавгъа чыгъарывгъа бакъдырсакъ, хайырлы болажагъы шекликни тувдурмай. Шолайлыкъда, бизин ерли алимлени-касбучуланы янгылыкъларын якълап, производствону генг­лешдирив де агьамиятлы демеге ярай.



Ери гелгенде эсгермей къойсакъ, дурус болмас. Бизге де аты яхшы белгили къумукъ алим, янгылыкъ яратывчубуз – Гьамит Халитов. Гемелени къурувда ону йимиклени санавун пайдаландырма таклиф этилине. Янгылыкъларына тергев берилсе, респуб­ликабызда янгы промышленный предприятиелени къурувда лайыкълы къошум болажагъына шеклик этмеге тюшмей. Олай янгылыкъланы пайдаландырыв гележекде бизин республикабызны дазуларында сыйышмай уьлке, пачалыкъ оьлчевюнде
яшавгъа чыгъарылма башланса, оборона тапшурувланы кютювде де гёрмекли къошум болур. Айтмагъа сюегеним, тыш байлавлукъланы беклешдирив, биринчилей, ерли онгайлыкъланы, имканлыкъланы къоллавдан гьасил экени гьакъда да унутма ярамас.



Бугюнлерде Каспий Дав Флотилияны аслу базасы –бары да гемелер – Савутлу Гючлери Дагъыстангъа Аштархандан Каспийск шагьаргъа гёчюрюлюп турагъанда, ону гележеги гьакъда теренден ойлашып, ерли имканлыкъланы къоллаву да республика учун хайыры болур.



Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля