Мекенли касбучулар тарыкъ


  Топуракъдан пайда алып ишлемек учун билим герек

Буйнакск шагьардагъы алдынгъы юрт хозяйство техникумгъа гьали коллеж деп айтыла. О къурулгъанлы 62 йыл бола. Бу охув ожакъ республикада юрт хозяйство тармакъгъа касбучулар гьазирлейген идараланы инг де башлапгъыларындан бириси деп айтмагъа ярай.1956-нчы йылдан берли бу техникум халкъ учун тарыкълы тармакъны аякъгъа тургъузувда кёп иш этгенин эсгерме тюше. О гьакъда коллежни директору Рашит Аташев де айтды ва шо гюн-бугюн 30 мингден артыкъ касбучуланы гьазирлегенини гьакъында эсгерди.


 


Ш. Шихсайитовну атындагъы юрт хозяйство коллеж республика оьлчевдеги касбу билим берив ожагъы буссагьатгъы вакъти оьзюню къанатыны тюбюне бирдагъы эки касбу билим берив ожакъланы да алгъан. Бириси – 12 номерли касбу лицей ва огъар гиреген 7 номерли СПТУ. Дагъыстан Республиканы Гьукуматыны 2014-нчю йылны март айыны 13-нде чыкъгъан къарары булан «касбу лицей» юрт хозяйство техникумгъа къошулуп, бир ёлбашчылыкъны тюбюнде иш гёрме башлагъан. Уьч гиччи оьзен къошулуп, бир уллу оьзенге айлангъан десе де ярай.


 

Аты къоюлгъанны абуру да таъсир эте дей


 


Адамны аты да ону къысматына оьз таъсирин этмеге бола деп айтыла. Коллежге Шихсайит Шихсайитовну аты къоюлгъаны ишлейгенлер учун да, охувчулар учун да гёрмекли агьвалат экенин магъа мунда дарс берегенлерден бир нече адам да эсгерди. Ол оьзю де мунда охугъан.



Белгили жамият-политика чалышывчу Шихсайит Исаевич Буйнакск шагьарны ВЛКСМ къурумуну биринчи секретары, «Комсомолец Дагестана» газетни редактору, ВЛКСМ-ни обкомуну биринчи секретары, КПСС-ни обкомуну секретары болуп ишлеген. 1975-1982-нчи йыллар ол Дагъыстанны юрт хозяйство илму- ахтарыв институтуну директору болуп да чалышгъан. Дагъыстанны ат къазангъан экономисти, эки керен Загьмат Къызыл Байракъ орденлер булан да, «Гьюрметлев белги»  орден булан да «Къайратлы загьматы учун» деген медаль булан да савгъатлангъан.

  


Юрт хозяйство коллежни бугюнгю гьалы ва гёрюнюшю оьтесиз бек алышынгъан. Ону, абзарына гиргендокъ да эс этмеге бола.  Гертиден де, арив онгарылгъан. Шо иш, коллежде ишлейгенлени къайсына сорасанг да, 2013-нчю йылдан берли оьзлени ёлбашчысы болуп ишлейген Рашид Аташевни гьаракаты ва бажарывлугъу булан амалгъа гелгенин англата.



Алдагъы асфальт тратуарлагъа плитка тутулгъан, оьсюмлюклер оьсеген ерлерине гьар гюн къуллукъ этилегени гёрюне. Биналар, кёп къабатлы общежитие, арив тюслеге боялып, оьзлер оьз­лерден сююнюп турагъандай эки якъгъа гёзеллик къоша. Абзарда тюбюне «яшыл хали» яйылгъан спорт майдан бар. Кёп санавдагъы плакатлар, стендлер охув ожакъны гьакъында бары да маълуматны бере ва жагьил яшланы охума гелмеге муштарлы эте. Уллу майданы булангъы абзар буссагьатгъы вакъти Буйнакск шагьарны инг арив ерлерини бириси деп айтса да, янгылыш болмай.



Янгыз тыш гёрюнюшю булан тюгюл, охутув ва санав юрютюв ишлерде де коллеж гёрмекли уьстюнлюклер булан заманны талапларына гёре алгъа юрюй, дарс беривню алдынлы къайдаларын къоллай.



Коллеж Россия Федерацияны касбу билим берив ожакъларыны алдынлыларындан бириси санала. О гьакъда коллежни директору Рашит Аташев оьзю булай деп эсгерди:



– Бизин коллежде артдагъы йылларда янгылыкъланы гёрсетеген алышынывлар болду. Биз жагьил касбучуланы гьазирлевде юрт хозяйство тармакъны оьсювюне мекенли къошум этмеге тарыкълыгъыбызны унутмайбыз. Агропромышленный комплексни къайратлы ишин болдурмакъ учун биз де оьз яныбыздан гьаракат юрютме тарыкъбыз. Дагъыстанны экономикасын гётермек учун юрт хозяйство тармакъ аслу роль ойнай. Тармакъны билимли касбучулар булан таъмин этмек – бизин борчубуз.


 

Уллу ёллары мундан башлангъан


 


Буйнакск шагьардагъы юрт хозяйство коллежде охугъан ва сонггъу вакъти белгили болуп атларын малим этген адамланы арасында гёрмекли жамият ва политика чалышывчу, КПСС-ни Дагъыстан обкомуну секретары болуп чалышгъан  Шихсайит  Шихсайитовну  узакъ йыллар Дагъыстан юрт хозяйство академияны ректору, сонг президенти болуп чалышгъан  Магьаммат Жамболатовну, профессор Нурутдин Мамаевни, ДР-ни Пачалыкъ Советини ва ДР-ни Гьукуматыны Администрациясыны ёлбашчысы болуп кёп йыллар ишлеген Арсен Атаевни атларын эсгерме бола. Алдынлы колхозланы ва совхозланы директорлары болуп хыйлы йыллар къайратлы загьмат тёкген ёлдашлар Магьаммат Бийгишиев, Агьмат Халимбеков, Макашарип Алигишиев, Салман Убайдуллаев, юрт хозяйство илмуланы доктору Магьаммат Гьажимуратов, экономика илмуланы кандидаты Расул Оьздегьажиев, спортну «дзюдо» журасындан Дагъыстанны сайламлы командасыны старший тренери О. Къазимагьамматов да мунда охугъан.



Олар булан бирче СССР-ни Оьр Советини депутаты Нурутдин Салаватовну, ДР-ни юрт хозяйство министрини заместители болуп ишлеген Магьаммат Мутуевни,  ДР-ни МЧС-ни ёлбашчысыны заместители Юсуп Супьяновну, ДАССР-ни Оьр Советини депутаты Умукюсюм Алдамованы ва оьзгелени атларын да эсгермеге тарыкъ.


 

Йыл сайын алышынып, оьсювню ёлунда



Оьрде айтылгъаны йимик,  Буйнакск шагьардагъы юрт хозяйство техникум да, 12 номерли касбу лицей де бир нече йыл алда бир-бирине къошулду. Техникум оьзюню алдагъы еринден гёчюрюлюп, 12 номерли касбу лицей бар бинагъа гелтирилди. Бу лицей  Буйнакск шагьарда тюгюл, республикада да юрт хозяйствону оьсювюне мекенли къуллукъ этген охув ожакъ деп де белгили болгъан.



Озокъда, техника гючню алдагъы кююне гелтирме болмас. Тарыкъ да тюгюлдюр. Алда йимик топуракълар пайдаландырылмай. Тек тюшюм къайтарыв, сюрюв, чачыв вакътилерде, кёбюсю фермерлер, сабанчы хозяйстволар коллежни техника гючюн къоллап иш гёре.



1942-1952-нчи йылларда касбу билим алгъанланы санаву 2 минг 911 болгъан буса, 2002-2012- нчи йылларда шо санав 17 минг 500-ге етишген. Дарс беривчюлер де  алда 51 болгъан. Буссагьатгъы вакъти коллежде ишлейгенлени санаву 250 адамгъа  етише.


 

Сынавлу коллектив ишине мекенли янаша


 


Заманлар оьтесиз къыставуллу къайдада алышына. Коллектив заманны талапларына гёре башгъача, охутувну инновация къайдаларын къоллап  чалыша. Шо ёлда етишген уьстюнлюклер де бар. О гьакъда кёп санавдагъы гьюрметлев грамоталар, оьзге тюрлю савгъатлар да шагьатлыкъ эте. Олагъа етишмек учун коллежни дирекциясыны, администрациясыны янындан дарс беривчюлер, сынав иш юрютювчюлер, охувчулар учун кёп тюрлю онгайлыкълар да болдурулгъан. Дарс беривню янгы къайдалары къоллана. Компьютерлерден толгъан кабинетлер, лаборатория,  уллу беш къабат общежитие, спорт майданы ва уллу спортзал, ашхана, китапхана, арив онгарылгъан уллу ва генг абзар – булар бары да охувчулагъа да, охутувчулагъа да герти билим алма ва гьакъ юрекден ишлемеге имканлыкълар тувдура.


Янгы ёлбашчы – тюрленивлени якъчысы



Къайда болса да, ёлбашчы болуп гелген адам биринчи гюнлерден башлап,  оьзюню даражасын гёрсетме тарыкъдыр деп эсиме геле. Бу биз оьзюню гьа­къында айтагъан идара да янгы ёлбашчы гелгендокъ, гьазирине тюрленме башлай. Ичи- тышы булан онгарылгъан. О гьакъда шагьарлыланы кёплери биле, гёрген, анг­лагъан. Ишлейгенлер, охуйгъан яшлар шо тюрленивлерден пайдаланып, гьариси оьзюню ёлунда муштарлыкъ таба, оьзлер де яхшылашма алгъасай.



Буйнакск шагьардагъы юрт хозяйст­во коллежни директору Рашит Аташевни гьакъында айта бусакъ, ол бай сынавлу ёлбашчы экенни эсгерме тюше. «Дагпотребсоюзну» районара-базасыны директоруну заместители, «Общепитни»  директору, депутатланы Буйнакск район жыйыныны председатели, ДР-ни Гьукуматыны янындагъы агентликни директору, Дагъыстан инвестиция фондну генеральный директору, ДР-ни Халкъ Жыйыныны депутаты болуп чалышгъан.
 



Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля