Къоллавчулар даражасына гёре къыйматлай


Сынав ташдырагъан кююнде, гьар не девюрде де къоллавчулар малланы ва къуллукъланы сан янына гёре къыймат берип гелгенин бирев де инкар этмеге болмас. Айлана ягъыбызда шону гьисапгъа алмай иш гёрегенлени гьаракатыны натижалары да шекликни тувдурагъаны англашылмай тюгюл.



Дагъыстанда яшайгъан халкъ алдан берли аслу гьалда юрт хозяйство ишлер булан машгъул болуп гелген. Айтмагъа сюегеним, гьалиги заманда да загьматгъа гючю чатагъан тайпаланы авадан пайы юрт ерлерде яшай…



Яшаса-яшасын, олар не булан машгъул бола, мердешли саниятланы, тармакъланы янгыдан аякъгъа тургъузмакъ муратда не йимик чаралар гёре, имканлыкълар, онгайлы шартлар (инфраструктура) бар деген соравлар арагъа чыгъагъаны негьакъ тюгюл. Дагъыстанны ва шолай да юрт ДР-ни хозяйство министерлигини гьалиги башчылары да шо гьакъда чакъда-чакъда оьз пикруларын малим этегени тергевню тартмай болмай.



Гьали гьалилерде Дагъыстанны тахшагьарында оьтгерилген юрт хозяйство ярмакюню барышында да къоллавчуланы янындан юрт хозяйство малланы даражасына, багьаларына гёре тюрлю-тюрлю ёравлар, пикрулар арагъа чыкъмай къалмады.



Ярмакюню къурумчулукъ янына, барышына байлавлу болуп Дагъыстанны Башчысыны борчларын заманлыкъгъа кютеген Владимир Васильев ва шолай да ДР-ни юрт хозяйство министри Абдулмуслим Абдулмуслимов биревге де ян тартмайгъан меселде ону ортакъчыларыны гьаракатына, къоллавчуланы талапларын не даражада кютме белсенгенине байлавлу болуп тийишли багьасын да берди.



Шоланы арасында Къаягент райондагъы «Къаягент» деген пачалыкъ унитар предприятиени оьсюмлюкчюлюк тармакъда болдургъан продукциясына-емишлени ва овошланы сан янына, багьаларына байлавлу айрыча разилик билдирилди демеге ярай.



Гертиден де, ярмакюлени къурумчуларына къоллавчуланы разилигин къазанмакъ учун, багьаларын да гьатдан оздурма къоймайлы, сатывгъа сайламлы малланы чыгъармаса бажарылмай. Тек не этерсен, заманда бир оьтгерилеген ярмакюлер булан талаплар толу кюйде яшавгъа чыгъарылмай. Айтмагъа сюегенибиз, бизин республикабызны сурсат базарларында, заманда бир тюгюл, савлай йылны боюнда даражасы тетиксиз малланы ва къуллукъланы болдурувну масъаласы къоллавчулар учун лап да агьамиятлы. Шолай агьамиятлы борчланы толу кюйде яшавгъа чыгъармакъ учун не зат етишмей, ким четим эте деген соравлар тувулунагъаны да бу биринчи гезик тюгюл.



Бизин республикабызда топуракълар толу кююнде асувлу къолланмайгъаны гьакъда да кёп сёз юрюле. Тек не этерсен, гьалиге ерли топуракъда ишлейген тайпалар да болдурулгъан малындан хайыр алма болмай, имканлыкълар яратылынмайгъанына талчыгъа. Неге десегиз, авлакъ ниъматланы аслам къайтарагъан вакътисинде бары да малны базаргъа чыгъарма бажарылмай. Шону учун сатывгъа чыгъарывну асувлу ёлларын танглама тарыкъ бола. Ёгъесе, бизин республикабызда болдурулгъан оьсюмлюкчюлюк тармакъдан къайтарылагъан тюшюмню бир къадарын сакълавгъа салагъан ерлер болдурулмайгъаны, емишни, овошланы еринде къабул этип ишлетеген заводлар ёкъ саялы бузулуп къала ва тас этивлеге тарый.



Сынав ташдырагъан кююнде, ерлерде тувулунгъан къыйынлы гьалдан, гьаманда йимик, продукцияны ломайлап сатып алагъан тайпалар пайдаланып оьзлер байына. Демек, малны болдурагъанланы ва къоллавчуланы талаплары къыйыкъсытыла. Топуракъчылыкъ булан машгъул болагъан тайпалар, сабанчылар- бавчулар, юзюмчюлер, овош оьсдюрювчюлер шулай къыйынлыкълагъа тарымасын, хайырын къолдан чыгъармасын учун не этмеге герек?



Белгили экени йимик, харжыны, гючю бар тайпалар – ломайчылар лап да сайламлы авлакъ ниъматланы районлагъа, юртлагъа барып, учуз багьасына сатып алып, ич базарлардан пайдаланмайлы, тыш базаралгъа чыгъара. Бизин ич базаралырыбызгъа буса тышдан сан яны осал учуз маллар гелтириле…



Узун сёзню къысгъасы, бизин республикабызда гьайванчылыкъ ва оьсюмлюкчюлюк тармакъларда болдурулагъан сайламлы продукцияны тышгъа гетмеге къоймай бир башлап ерли къоллавчулагъа етишдирме тюше. Дагъыстанны юрт хозяйство министри де айтгъанлай, гьалиги заманда бизин республикабызны къоллавчуларыны разилигин къазанмакъ муратда уьстде эсгерилген кемчиликлени ёрукъгъа салмакъ учун алгъасавлу кюйде чаралар гёрмеге, инвестиция проектлени яшавгъа чыгъарма тарыкъ. Муна шо заман, республикабызны къоллавчулары да ерли авлакъ ниъматланы даражасына гёре къыйматлама амракъ болажагъы шеклик тувдурмай.



Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля