Тергевсюзлюк терсликлер тувдура

Гьали сатыв этеген тюрлю-тюрлю ерлер: тюкенлер, гиччи, уллу базарлар гьар абатда бир дегенлей ёлугъа, дагъы да къурула ва ачыла бир токътавсуз. Шоланы кёбюн гёргенде: товба, Аллагь, гьар адамгъа бир тюкен тиймей буса тамаша бар деп ойлашасан. Нете, о яманмы дагъы деп сорамагъа да боласыз.



Неге бола? Бир янгыз да яман тюгюл, ёлдашлар. Тюшюп турагъан затмы булай эркинлик, барлыкъ. Бир зат яман. О да не десенг, ашарлыкъланы тюрлю жураларын сатагъан тюкенлерде алдын йимик «тазалыкъ», жаваплылыкъ, тартыныв ёкъ экени. Шоланы барысында да ашарлыкълар бирни йимик. Тек!.. «Теги» де шо – сурсат малланы бирисини де дегенлей сан яны болма тарыкълы даражада тюгюл деп айтса да ярайгъан кюйде.



Бу йыл Москвада болгъан бир жыйындан сонг мухбирге баянлыкъ берип сёйлейгенде, алда савлай Россияда санитар якъдан тергевлер этеген идараны башын тутуп ишлеген Г.Онищенко тюкенлердеги сурсат малланы 80 процентден къолайы таза тюгюл, шолар адамланы савлугъуна зарал гелтире деген меселде маълумат берген эди. Ол шо заман айрокъда акъкъатыкъны, татли сурсатланы атларын тутуп эсгерген эди.



Мени оьзюмню башымдан гетген ишни де айтып оьте­йим. Бир арада ич санларымны бириси аврума башлагъанда, тарыкъ дарманланы ичегенден къайры, бир гесек заман ювуртну къолай ашамагъа доктор насигьат берген эди. Шо кюйде этмеге де этдим. Ахыры не болду десенг? Мен лап яхшысы деп алагъан шо тюкен ювуртну ичинде сют къатыкъдан къайры, «консервантдан» башлап неси де болгъан экен.



Шону ичиндеги къайдагъы къошулчанлар гюч этип, мени бавурум ва ашкъазангъа тиркелген безим (поджелудочный) авруп, билдирме башлады. Шо гьалгъа тарыгъанлар менден къайры да бар экенни мен артда-артда англадым. Гьасили, адатлы аш гесимден къыркъылдым бир гесекге ва дарманлар къолладым. Гьар заман уьйде этген акъкъатыкълар етмей чи. Тюзюн айтсам, арз этсенг де, сагъа къулакъасагъан ёкъ. Тюзелип гетип, судда сени сёзюнг тутулса да, ахыры сен сюеген кюйде битмей де къала. Суд кёп этсе не эте? ­Айыплыгъа (тапса дагъы ону) аз-маз къоду сала. Шону булан – битди-гетди. Муна шолай биздеги гьал.



Адамлар кёп авруй деген кантлар аз тюгюл. Дагъы да болажакъ, эгер тергевлер ва шоланы натижаларына гёре енгив яда такъсырлав чаралар гёрюлмесе. Сонг да, биздеги адамлар айрада кёп къоллайгъан экмекни яда хамурдан этилген оьзге азыкъланы алып къарагъыз. Шолагъа не де, не де къошула. Бир гесек алда Буйнакскиде ичи йылавукъ йимик чёрек хыйлы тюкенлерде сатылып турду. Шо да «картоп аврув» къабунгъан тирликни унундан этилген чёрек эди. Шону адамлагъа чы нечик де, гьайванлагъа бермеге де яхшы айтмай.



Алдын ашарлыкъны ва оьзге малланы къатты кюйде тергейген къурумлар бар эди. Шолагъа ошайгъан къурумлар гьали де чи бар. Тек шолар, адамланы якълап, оланы ярлыкъларына къулакъасып онча «арымайлар». Мен англагъан ­маълумат тюз буса, гьали ону-муну ишлетип чыгъара­гъанланы тергей туруп инжитмегиз деген буварыв да бар дейлер. Олай болгъанда, ким не зат сюйсе де, нечик сюйсе де мал чыгъарып бола дагъы.



Гьалиги «тергевчюлеге» шо алдынгъы санэпидстанцияланы гючюн ва ихтиярларын къайтарып берсе тюз болур. Заман ва гьаллар шолай буюра. Уьстевюне, мал чыгъара­гъанлар ва тюкендегилер нечик ашарлыкъ болдурагъанны ва сатагъанны тергейген идараны къуллукъчуларына халкъны адилли ва англавлу вакиллерин, законланы сакълавгъа къарайгъан къурумланы намуслу къуллукъчуларын да къошса чы, кёплюк этмежек деп эсиме геле. Тергевсюзлюк терсликлер тувдурагъаны тезден белгили.



Бирдагъы бир затны айтып бу гезикги сёзюмню тамамлайым.Биздеги малланы болдурагъанланы, сатагъанланы авадан кёбю, бир зат болса, мен бусурманман деп чыгъа шоссагьат. О нечакъы да яхшы, эгер айтагъан сёзлери гьа­къыкъатда этеген ишлерине гёре буса. Кёбюсю гезиклер шолай гелишлик болмай къала чы. Бусурман адамгъа тирликни ва шондан амалгъа гелеген бары да ашарлыкъланы тийишли кюйде ярашдырып, авурлугъун ва сан янын кемитмей, багьаларын гьатдан оздуруп артдырмай, ахыры да, алывчуланы алдатмай иш гёрмек парз тюгюлмю? Динде токъташдырылгъан гьалаллыкъ сакълана болгъан эди буса, сатывда, савдюгерчиликде гьарамлагъа, къайдагъы оьзге ярахсызлыкълагъа ер ва ёл да къалмас эди чи…




 

Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля