Артдагъы вакътилерде оьзюню ишин гёрмеге башлагъан Солтанмутну атындагъы рагьмулукъ, сахават фондгъа къуршалгъанланы къасты булан умпагьатлы хыйлы ишлер этилип тура. Белгили экени йимик, шо фонд торайып гелеген яш наслуну вакиллерин ана тилни уьйренивге муштарландырывгъа, къумукъ халкъны адат-къылыкъ мердешлерин сакълавгъа, олай да яратывчулукъ якъдан пагьмусу, жигерлиги бар адамларыбызны гьаракатын якълавгъа агьамият берип геле. Оьзюню алдына салгъан шо асил борчланы кютмек учун да олар хайыры бар гьар тюрлю ёлланы танглай.
Эсгерилген фондну сиптеси булан «Дерия» деген басмаханада гьазир этилип «Къумукъча 100 сёз. Тюслер ва къалиплер» деген бояв китап чыкъгъан. О шо кепде онгарылгъан ва къумукъ тилде чыкъгъан биринчи китап.
Шо китапны гёз алгъа гелтиргенде, булай бир затны айрыча айтып оьтмекни маънасы бар деп гьисап этемен. Айтагъаным, Ибрагьим Магьтибеков шону топлап, ясап онгаргъандан къайры да, сурат гёлемлер булан исбарламагъа да бажаргъан. Ону сёзлерине гёре, «Къумукъча 100 сёз. Тюслер ва къалиплер» гиччипавланы ва мактапны башлапгъы класларында охуйгъан яшланы сурат яратывчулукъ ёлда ана тилни кюрчюсюнден ва теренден билмеге уьйретеген ва оланы оьсювюне таъсир этеген китап болуп токътай.
– Бизин авлетлерибизни ана тилге гьасирет этип оьсдюрмеге, олагъа къумукъ тилде мекенли ой къурмагъа да, сёйлемеге де, язмагъа да билер йимик билим бермеге гьар къайсыбызны да миллетдашлыкъ борчубуздур. Неге тюгюл, тилинден магьрюм къалгъан миллет дёне, оьзюню хаслыгъын тас эте, ёкълукъгъа, ёюлувгъа тарый. Тек бизин ана тилибизни шолай онгсузлукъгъа тарыма къоймагъа ярамай. Китапны бетлеринде ана тилин билмейген яшлагъа башлапгъы билимлер бериле. Ачыкълашдырып айтгъанда, шо китап оланы тюслер ва гёлем къалиплер булан таныш эте. Ана тилни сёз байлыгъын сезмеге, яратывчулукъну аламына башлап аякъ басагъан гиччипавлагъа бек пайдалы орус ва латин алифба пайдаландырылып ясандырылагъан шо китапны басмагъа гьазир этивде Дагъыстан пачалыкъ университетини кафедрасыны ёлбашчысы, филология илмуланы кандидаты Агьа Солтанмуратов, бизин уьлкени тахшагьарында яшайгъан къумукъ уланлар А. Акишев, А. Гьасанов аслам къошумун болдургъан. Китап оьзю де Москвада яшайгъан далапчы Уллубий Шамсутдинов гёрсетген харжгъа чыгъарылгъанын айтмай къоймагъа ошамай, – деди ол дагъы да.
И. Магьтибеков бизге билдиргени йимик, «Къумукъча сёйлейбиз» деген серияда гележекде жан-жанываргъа байлавлу ва яшавлукъ маяшатда къолланагъан алатлагъа, къураллагъа, адамны санларына багъышлангъан китаплар да чыгъарылмагъа гёз алгъа тутулгъан. Сонг да, алдын къумукълар юрютюп гелген гьар тюрлю мердешли касбуланы есилери къоллайгъан сёзлеге де тергев берилежек.
Ренкли басманы сан яны гьисапгъа алынып, Можайск шагьарда чыгъарылып гелтирилген «Къумукъча 100 сёз. Тюслер ва къалиплер» деген китапны тиражы 3 мингге етише. О ювукъ вакътини ичинде Магьачкъала шагьарны китап тюкенлерине ва оьзге ерлеге сатывгъа салынажакъ.
