Къайда бизин байлавлукъ?

     Бираз алларда Интернетде, сонг «Ёлдашны» бетлеринде Тюркияда Къумукъдан чыкъгъан нече адам яшай деген масъаланы айланасында пикру алышдырыв болду. Гьатта тюрлю санавлар, мисаллар да гелтирилди. Тек мен охувчуларыбызны масъаланы башгъа янына бакъдырма сюемен. Санавун билмек, озокъда, пайдалыдыр, амма олар булангъы бизин байлавлукъларыбыз нечикдир? Гелигиз, шону айланасында пикирлешип къарайыкъ.


Тезде Дагъыстан муфтиятны еслигиндеги ННТ деген телеканал тезги заманларда оьзлени Ватанындан чыгъып Тюркияда макан къургъанланы гьалиги варислерини яшавуна багъышлангъан эки сагьатлыкъ берилишни гёрсетген эди. Пагьмулу, оьр даражада этилген берилиш тергевню тартмай къоймай. Сёз ёругъунда эсгерип къояйыкъ – ННТ телеканалны къаравчуларыны санаву пачалыкъ телеканаллардан эсе эки керен артыкъ.


Берилишде Авар маданият автономлугъу деген жамият къурумну сиптечилиги булан Тюркияны Ялова деген шагьарында оьзлени миллетине байлавлу оьтгерген шатлы, байрам чараланы гьакъында хабар бериле. Берилиш герти бырынгъы дагъыстан той булан тамамлана. Аварлыгъын унутмагъан ерли улан Хасавюртда турагъан къыз булан уьйлене. Гелинни янындагъы бары да харжны оьрде эсгерилип гетген жамият къурум оьз бойнуна алгъан болгъан.


Гюнчюлюкню агъы-къарасы бола буса, менде шо берилишге къарагъанда, яхшы гюнчюлюк гьислер тувулунду деме ярай. Бир янындан, хоншу халкъ учун сююнесен, башгъа янындан, неге къумукълар шолай даражадагъы чараланы оьтгерип болмай деген ойлар юрекни гемире. Шо,   биринчилей, бизин бай, мадарлы адамларыбызгъа, жамият къурумларыбызгъа гелип тиеген сорав.


Тарихлеге гёз къаратсакъ, дагъыстан халкъланы арасында къумукълар йимик Тюркия булан байлангъан, бары да якъдан ювукъ болгъан дагъы бир миллет де ёкъ. Тек онда къумукъланы сеси бек осал чалына. Сиз билемисиз, Тюркияда эки дагъыстанлыгъа тюгюл эсделиклер салынмагъан. Шолар экиси де Ялова шагьарда ерлешдирилген. Бириси –имам Шамилни мармар эсделиги, бирдагъысы – Расул Гьамзатовнуки. Неге Къумукъдан чыкъгъанлар турагъан бойларда, мисал учун, Солтан-Мутну, Къазакъны, Къоркъмасовну эсделиклери ёкъ?


Ондан къайры, йыракъдагъы къумукъланы гьакъында лакъыр чыкъгъан сонг, янгыз Тюркияны гьисапгъа алып къойма тюшмей. Азербайжанда, Къазахстанда, Къыргъызстанда, арап ва гюнбатыш пачалыкъларда аз къумукълар яшаймы? Олар булан бир байлавлукъ сама бармы? Байлавлукъ дегенде, мен янгыз маданият, билим берив, илму тармакълардагъы аралыкъланы гьакъында айтмайман. Неге оланы имканлыкъларын юрт ерлерибизде фермер хозяйстволаны, увакъ ва уллу предприятиелени къурувгъа къоллама ярамай?!


Олар оьзлер де Ватанын онча сагъы­нагъангъа ошамай дейгенлеге айтма биргине-бир зат бар – бизин элибиз онда тюгюл, мунда. Шо саялы ят тарапларда турагъан къумукъланы умуми милли масъалаланы чечивге къуршамакъны гьайын инг башлап оьз топурагъында турагъанлар этме борчлу.

Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля