ЯЛ АЛЫВНУ МАСЪАЛАСЫ АЛГЪА ЧЫГЪА


        Макъалада санавлар кёп буса, шону ахырына ерли охуп чыкъмагъа да гёнгюнг болмай. Балики, мен оьр охув ожакъда танглагъан касбу бухгалтериядан хыйлы арек экенлигини   таъсири билине буса да ярай. Амма бу гезик нечакъы къаст этсек де, шолардан къачмагъа бажарылмас. Ондан къайры, бир-бирде санавлар сёзлерден эсе дурус гьасиллеге гелмеге, умуми гьалны гёз алгъа гелтирмеге артыкъ имканлыкъ бере.


Бугюнгю лакъырыбыз Россияны федерал бюджетинден Дагъыстангъа гёрсетилген 1,2 миллиард манат грант акъчаны айланасында юрюлежек. Грантны шартларына гёре, республиканы шо маяланы сюйген кюйде харжлама ихтияры бар. Москвадан бакъдырылагъан акъча кёмекни нечик ва негер къолласа яхшы деген масъала арагъа чыкъгъанда, Дагъыстанны Башчысы В.Васильев бир башлап адамланы пикрусуна тынглап къарайыкъ деген ойну арагъа чыгъарды.


Бир айны узагъында дагъыстанлылар оьзлени таклифлерин электрон почтадан таба республиканы экономика министерлигине бакъдырып турду. Алдындагъы гюнлер министерлик ватандашлардан гелген чакъы бары да таклифлени топлап, башлапгъы гьасиллерин оьзлени сайтында ерлешдирди. Гелигиз, шоланы бирче гёзден гечирип къарайыкъ.


Таклифлени умуми санаву 11 мингден де артгъан. Шолар барысы да тармакълагъа гёре бёлюнген: яшавлукъ-коммунал хозяйство, ёллар, билим берив ва савлукъ сакълав, маданият, инчесаният, илму, экология, туризм ва шолай оьзгелери. Масъаланы арагъа салып ойлашывда Магьачкъала (4929 таклиф), Каспийск (1015) шагьарланы ватандашлары айрокъда жанлы кюйде ортакъчылыкъ этген. Уьчюнчю ерде – Буйнакск (90). Лап аз таклифлер Хасавюртдан (49) гелген. Районларыбызны алгъанда да, Буйнакск район (23) яхшы гьаракатчылыкъ гёрсетген. Осал сесленгенлерден Хумторкъали (2) районну эсгермеге тюше.


Бизин адамланы не масъала лап да къыйнай деп эсигизге геле? Магъа санавланы гёргенче шо соравну берген болгъан буса, бир де шо масъаладыр деп эсиме де гелмес эди, инанып да битмес эдим. Министерликни сайтында ерлешдирилген маълуматлар дурус буса, 11159 таклифни арасындан 9042 адам грантны акъчасына Каспий денгизни ягъаларын онгармакъны, шо бойларда парклар, ял алыв зоналар къурмакъны арив гёре. Гьали оьзге таклифлер булан тенглешдирип къарайыкъ. Юртлагъа газ тартыв – 55 таклиф, янгы школаланы ва яшлар бавларын къурув – 66, таза, сан янлы сув булан таъмин этив – 55, ёлланы ­онгарыв – 187, рак аврувдан авруйгъанлар учун медицина центрны къурув – 70, янгы заводланы ва фабриклени ачыв – 39, муаллимлени алапаларын артдырыв – 12…


Бу сиягьны дагъы да узатма бола. Тек эсгерилгенлери де бир тюрлю натижалар чыгъармагъа таманлыкъ этеми экен деп эсиме геле. Таклифлени арасында къужурлулары да бар. Мисал учун, 3 адам Магьачкъалада метро къурмакъны ёрайлар. Бешев Таргъу тавда ял алагъан паркны ачмакъны оравлу гёре. Дёртев тахшагьарда саякъ итлени сакълайгъан приют болмаса ярамай деп гьисап эте. 12 адам буса халкъны башын инжитмей, бары да акъчаны дагъыстанлыланы арасында тенг этип пайламакъны яны.


Озокъда, нечакъы адам бар буса, шончакъы ой, пикру арагъа чыкъмакъ да бар. Санавлагъа къарагъанда, гьакимият къайсы таклифни якълажакъгъа тюшюнме къыйын тюгюл. Тек гьакъ юрекден айтгъанда, мен грант акъчаны шогъар харжламажакъ эдим. Денгиз бойланы онгаргъанча, бир алдын аманлыкъны къоруйгъан къурумлагъа ону ягъаларын законсуз кюйде бийлеп къалалар къургъанланы масъаласын чечмеге тюшмейми?

Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля