Алдындагъы гюнлер Саратовда болгъан къайгъылы агьвалатдан сонг Пачалыкъ Думаны депутатлары, гьаман да йимик, явгъан янгурну артындан ямучу алып чабагъандай, бир-бир законланы алышдырмаса ярамай деп къувунлу сесин чыгъара. Бу гезик депутатланы жанланывуна Саратовда 9 йыллыкъ къызъяшны оьлтюрювю себеп болуп токътады. Мисал учун, Думадагъы «Справедливая Россия» деген фракцияны башчысы С. Миронов Уголовный кодексге жинаятчылагъа къаршы оьлюм гьукму гесивню къайтармакъны таклиф эте.
РФ-ни Ич ишлер министерлигини маълуматларына гёре, уьлкеде гьар йыл жинаятчыланы къолундан орта гьисапда 2 мингге ювукъ яш оьлюп гете. Шо вагьшилик ишлени къайсы да юрекде гьалекли, къарсалавлу гьислени тувдура. Гюнагьсыз яшны жанын къыйгъан жинаятчы мени къолума тюшгей эди деген ойлар къуршай. Бизин анадаш Дагъыстаныбызгъа бакъсакъ, тавлар элибиз де яшланы аманлыгъын болдуруп болагъан атав йимик гёрюнмей. Дагъысын айтмагъада, 8 йыллыкъ Калимат Омарованы къайгъылы къысматы нече-нече инсанны юреклерин титиретди. Арадан бир гьавур заман оьтсе де, гьали де ва дагъы да шо агьвалат эсинге тюшюп гетип, пашман ойлардан къутулуп болмайсан. Анасы Калиматны тюкенге аш алма йиберип, ол дагъы уьюне къайтмай къала. Арадан ай ярым оьтюп, амалсыз гиччипавну сюеги кетен сумканы ичинде татавулда табыла. Шо вагьшиликни этген «йыртгъыч» гьали де парахат яшап, орамлардан гезеп тура. Балики, гезикли къурбанын излей буса да билмейбиз.
Шо заман бизин депутатларыбыз неге сесленмеди? Неге жинаятчы гьали де тутулмагъан деп аманлыкъны къоруйгъан къурумлагъа къабунувлу кагъызлар бакъдырмай? Тюзюн айтгъанда, Пачалыкъ Думада оьлюм тёрени къайтармакъны масъаласы Саратовдан сонг арагъа чыкъгъанлыгъыны себебин мен башгъа затдан гёремен. Белгили кюйде, къызъяшны оьлтюрген адам тутулгъанда, юзлер булангъы ерли жамият полицейскийлени аралап, жинаятчыны оьзлени къолуна бермекни талап этген эди. Демек, халкъ жинаятчы тийишли такъсырын аларгъа инанмай, аманлыкъны къоруйгъан къурумлар, судлар законгъа гёре борчун кютежегине шеклик эте. Халкъ турса мююз … болагъанын бизин депутатларыбыз англамай тюгюл. Шо саялы, жамиятны арасында тувулуна гелеген разисизликлени басылтмакъ учун, такъсырлавну гючлендирмекни масъаласын арагъа чыгъара. Жинаятчы ишни айланасындагъы къувун солкъ болгъанда, оьзлени шо сиптесин де тез унутажакъ.
Мен яшланы жанын къыркъгъан, хорлагъан жинаятчыланы гюллелемекни яныман. Шогъар къаршы чыгъагъанлар оьзлени къаравун якъламакъ учун инамлыкъны тувдурмайгъан шекли далиллени гелтире. Сайки, Китайда шо тайпа жинаятчыланы судну гьукмусу булан оьлтюрсе де, шо уьлкеде жинаятчылыкъ тёбен тюшмей. Неге гьаман сайын Китайны мисалгъа гелтирегенин мен билмеймен. Тек олар аян этеген маълуматлар герти гьалдан кёп арек. Яда Европаны бизге хатири къалажакъ деп пушургъаналар. Къачандан берли Россия Европагъа тынглай, къулакъаса къалгъан? Неге Европаны оьлюм суд гесеген Американы Бирлешген Штатларына хатири къалмай? Россия 1997-нчи йылдан тутуп, Уголовный кодексинден оьлюм тёрени тайдырып, жинаятчыланы даимликге эркинликден магьрюм этеген къайдагъа гёчген.
Уьлкени бюджетинден гьар айда даимликге эркинликден магьрюм этилген жинаятчыгъа 19 минг манат харжлана. Йылгъа нечакъы чыгъа – санап къарагъыз. Неге мен, сен, бирдагъылар бизин алапаларыбыздан, гелимлерибизден тутулагъан акъчагъа оланы сакълама тарыкъбыз? Оьлюм тёреге къаршылар бирдагъы бир затны кёп эсгере болалар. Сайки, къалгъан оьмюрюн туснакъда оьтгережек жинаятчы этген ишине гьёкюнюп, къыйналып туражакъ. Шо да – уллу ялгъан. Олар бир затгъа да къыйналмай, бу дюньядагъы яшавун къыркъмаса, къырчын турувун не шартларда да, не гьалларда да узатма сюелер.
Бизге яшавубузну йыракъдагъы «агъайлагъа» къарамай, оьзюбюзню ич мердешлерибизге, тарихи сынавубузгъа гёре къурма тезден заман болгъан. Россияны Уголовный кодексине оьлюм тёрени къайтарма герек!
