Бабаюрт районну яшёрюмлери булан не йимик чаралар оьтгериле? Гёнгюллю кюйде жамият ишлеге къуршалмагъа гьазир яшёрюмлер эсгерилген районда бармы? Бугюнгю яшёрюмлер тангала халкъыбызгъа ва савлай жамиятгъа пайдалы болсун учун олар булан не йимик ишлер юрютмеге герек? Шолай ва оьзге соравлагъа район администрацияны яшёрюмлени, маданиятны ва спортну ишлерине къарайгъан бёлюгюню ёлбашчысы Илмидин Абдуразакъов бизин соравларыбызгъа жаваплар берди.
– Илмидин, район администрацияны яшёрюмлени, маданиятны ва спортну ишлерине къарайгъан бёлюкню башын тутгъанынг да хыйлы йыллар бола. Шо бёлюк аслу гьалда не йимик масъалаланы уьстюнде ишлей, не йимик къуллукълар булан байлавлукъ юрюте?
– Район администрацияда яшёрюмлени, маданиятны ва спортну ишлерине къарайгъан бёлюк оьзюню ишин алданокъ онгарылгъан плангъа гёре юрюте. Шо ишде бизин алдыбызда токътагъан аслу масъалалар болуп яшёрюмлени спортгъа къуршамакъ, оланы оьсювюне оьзтёречелик бермек, загьмат ва чеберлик йимик асил хасиятланы болдурмакъ, ватандаш сиптечиликге ёл ачмакъ ва районну ругь байлыгъын оьсдюрювге къуршамакъ токътагъан.
Оьзюбюзню гьар гюнлюк ишибизде район администрацияны билим берив бёлюгю, яшланы ва яшёрюмлени спорт школасы ва оьзге къурумлар, бёлюклер булан тыгъыс байлавлукъда юрютмеге къаст этебиз. Бизин ишибизде район администрацияны террорчулукъгъа ва наркоманиягъа къаршы иш гёреген комиссияларыны да ортакъчылыгъы аслам.
– Озокъда, бугюн яшёрюмлени алдында токътагъан масъалалар аз тюгюлдюр. Оланы оьз заманында ва тюз чечивден де кёп зат гьасил бола. Оьзюнгню янынгдан шо масъалаланы чечивде нечик иш гёресен ва аслу тергевюнгню негер бакъдырасан?
– Тюз айтасан. Бугюн яшёрюмлер булан тыгъыс байлавлукъда иш юрютмесе бажарылма да бажарылмай. Бугюнгю яшёрюмлени оьсювюн ва жамиятда аякъгъа турувун оьз агъымында къоймагъа бизин ихтиярыбыз да ёкъ. Шолай этсек, биз оьсюп гелеген яш наслуну толу кюйде къолдан чыгъармагъа болабыз. Шо саялы да биз, аслу гьалда яшёрюмлени тарбиялавда биринчилей болмагъа герек масъалаланы уьстюнде ишлейбиз.
Шо гьакъда айта туруп, мен ёлбашчылыкъ этеген бёлюк яш наслуну патриот ругьда тарбиялавгъа, террорчулукъну ва экстремизмни алдын алывгъа аслу тергев бакъдырагъанны эсгермеге сюемен. Шо не учун этилегенни ачыкъ этип айтып турмаса да англашыла. Аз алда республика оьзюню башындан гечирген гьаллар бугюн де эсибизден таймагъан ва шолай гьаллар гене тувмасын учун биз оьсюп гелеген яш наслу булан англатыв ишлер юрютмеге борчлубуз. Шо ишде бизге Бабаюрт жума межитни имамы Муслим Алтавов, районну имамы Ирамдин Мугьажиров дин якъдан да оьз кёмегин этелер. Районну юртларында Дагъыстанны бизин республиканы ругьани управлениесини къуллукъчуларыны ортакъчылыгъы булан гьар тюрлю темалагъа форумлар, къылыкъ ахшамлар чакъда-чакъда оьтгерилеген болгъан. Шолай чаралар яшёрюмлени токъташып турагъан гьакъылына этеген таъсири артыкъ болуп чыгъа.
Сонг да, бизге яшёрюмлени савлугъун сакълавгъа тергев бермей къоймагъа да бажарылмай. Савлукъ – байлыкъ деп негьакъ айтылмай. Шо масъаланы уьстюнде ишлей туруп, биз гьар йыл дегенлей районну яшёрюмлерин къуршап, тюрлю-тюрлю спорт чаралар оьтгеребиз. «Наркотиклени орнунда – спорт», «Сигаретни орнунда – спорт» деген спорт ярышланы оьтгерив районда мердешленген. Йылдан-йылгъа шолай гьаракатланы ортакъчыларыны санаву да арта, оьмюр чагъы да генглеше.
Сонг да, оьсюп гелеген яш наслу жамиятны аслу бутагъы экенни унутмагъа бирдокъда ярамай. Олар яшавда янгыз шатлыкъ барны билип къоймай, шатлыкъ булан бирге къайгъы да юрюйгенни, къайгъы къучакълагъан адамлагъа жамиятны янындан тергев де, кёмек де герекни мисаллар булан олагъа гёрсетмеге гьаракат этебиз. Йылны боюнда районну школаларында «Яхшылыкъны жумалыгъы» оьтгериле. Шо гьаракат юрюлеген сав жуманы боюнда яшёрюмлер яшав гьаллары осал уьягьлюлерде тарбияланагъан яшлагъа кёмек къолун узатмакъ учун, оьзлени гьаракатлыгъы булан гьар тюрлю ярмакюлер оьтгерип, къазангъан акъчаны шолай яшланы тарыкъ-герегине харжлайлар. Сонг да, гьар йыл Яшланы якълав гюнде районну школаларындагъы волонтёрлар район больницаны яшлар бёлюгюне баралар, аврувлу яшлагъа татлиликлер, оюнчакълар савгъат этелер, йырлайлар, шиърулар айталар, демек, оланы гёнгюн алалар. Айтагъаным, шолай гьаракатларда ортакъчылыкъ этив яшёрюмлени тарбиялавда уллу агьамиятлыгъы бар: олар айланасындагъы касип адамлагъа рагьмулу болмагъа, тарыкъда кёмек къолун узатмагъа гьазир болар йимик тарбияланалар.
– Сен террорчулукъну ва экстремизмни алдын алывгъа этилеген тергев аслам экенни эсгерип гетдинг. Шо тергев гьакъыкъатда яшавгъа нечик чыгъа, яшёрюмлер булан не йимик чаралар оьтгересиз?
– Озокъда, сен оьзюнг де эсгерген кюйде, янгыз тергев этип, оланы артындан «вёре» деп тургъан учун да болмайгъанны биз яхшы англайбыз. Терекни де чубугъунда иелтмеге герек. Шо саялы да савлай йылны боюнда, районну школаларында болуп, охувчу яшлар булан «Ислам террорчулукъгъа къаршы» ва «Яшёрюмлени патриот ругьда тарбиялав» деген темалагъа гёре профилактика чаралар оьтгеребиз.
Шо ишде бизин булан Россияны ОМВД-сини район бёлюгюню оьрюм чагъына етмеген яшланы ишлерине къарайгъан бёлюгюню, район администрацияны билим берив бёлюгюню къуллукъчулары ва юртланы имамлары ортакъчылыкъ этдилер. Шо гьаракатда яшлар кёп сююп ортакъчылыкъ этелер. Олар береген соравланы кёплюгюне биз оьзюбюз де тамаша бола къалабыз. Шо буса бугюнгю яшлар ва яшёрюмлер жамиятда болуп турагъан гьаллардан баш алагъанны, олар бютюндюнья тору Интернет булан пайдаланагъанны гёрсете.
– Сен районда ишлейген кёмекчи отрядланы гьакъында уьстденсув эсгерип гетдинг. Шолай отрядлар оьзлени гьар гюнлюк ишинде не булан машгъул ва шолагъа яшёрюмлени къуршав нечик юрюле?
– Яшёрюмлени гьар тюрлю гёнгюллю отрядлагъа къуршав бизин районда яман тюгюл. Мисал учун айтгъанда, гетген йыл районда «Яхшы ишлени гюню» деген республика гьаракат оьтгердик. Шону барышында 800 волонтёр ортакъчылыкъ этди. Чараны барышында районну юртларында гёнгюллюкню яймакъ, огъар болгъан чакъы кёп яшёрюмлени къуршамакъ муратда шайлы иш оьтгердик ва бу йылда да шо ишлени давам этебиз. Шо якъдан алгъанда, бизин район республиканы лап да яхшы районларыны бирисинден санала. Санавлар булан айтсам, артдагъы бир йылны ичинде янгыз «Россияны гёнгюллю адамлары» деген порталда гьисапгъа алынгъан яшёрюмлени санаву 200 процентге артгъан ва умуми санаву 500-ге етишген ва шо санавлар дагъы да артмагъа имканлы.
Озокъда, санавгъа бар, сангъа ёкъ дегенлей, янгыз санавлар болуп къалса да болмай, оланы жамиятгъа пайдалы кюйде къолламагъа де герек. Шо ишден де бизин районну яшёрюмлери баш къачырмайлар, биревлейине, район ва республика оьлчевде юрюлеген гьар тюрлю гьаракатда ортакъчылыкъ этмеге къаст этелер.
Тарихибизни лап да гёрмекли байрамы – Уллу Уьстюнлюкню гюнюню алдында гёнгюллю отрядланы сиптечилиги булан «Ветеран къырыйыбызда яшай», «Халкъны сююнчю учун яхшы ишлер эт», «Эсделикге элтеген ёл» деген гьаракат оьтгерилди. Эсгерилген гьаракатланы барышында яшёрюмлер загьматны ва тылны ветеранларыны уьйлеринде болуп, оланы етишип гелеген байрам булан къутладылар, уьй къуллугъун, тарыкъ-герегин этдилер ва уллуларыбызны разилигин къазандылар. «Эсделикге элтеген ёл» деген гьаракатны яшавгъа чыгъара туруп буса, гёнгюллю отрядлагъа къуршалгъан яшёрюмлер районну гьар юртунда къурулгъан Уллу Ватан давда оьлгенлеге салынгъан Эсделиклени айланасын тазаладылар, гюл-чечеклер орнатдылар.
Шолай ва оьзге гьаракатлар районда йылны боюнда онлар булан оьтгериле ва оланы лап да аслу яны: яшёрюмлени юреклеринде рагьмулукъну ва Ватаныбызгъа бакъгъан сюювню оьсдюрмек болуп токътагъан.
– Илмидин, яшёрюмлер бизин уллу Ватаныбызны лайыкълы ватандашлары болмагъа гереги ачыкъ зат. Олар бизин аталарыбызны ёлларын узатмагъа герек. Салгъан чыгъар къазандан дегенлей, тангалабыз талайлы болсун учун биз бугюн тангалабызны гьайын этмеге герекбиз. Бизин тангалабыз буса – яшёрюмлер. Баянлыкъ учун да савбол!
– Сен де савбол! Гертилей де, тангалабызны гьайын биз бугюн этмеге герекбиз. Этилмеге герек ишлер дагъы да кёп бар. Тек, юрюген ёл алыр дегенлей, ёлубузну ахырына чыгъажакъгъа умут этемен.
Баянлыкъны алгъан Герейхан ГЬАЖИЕВ,
бизин мухбирибиз.
Суратда: Илмидин Абдуразакъов.
