Рамазан  – бусурманлагъа айрыча шабагьат болагъан ай

Бусурманлар учун инг де сыйлы  Рамазан ай етишип геле. Магьаммат Пайхаммарны (алайгьисалам) гьадисине гёре, Рамазан айны геливю булан женнетни къапулары ачыла, жагьаннемни къапулары ябыла. Шо айда товба этгенлеге гечилмекни умуту кёп къадар арта. Этген ишлери мизан терезелер булан чегилегенде де, олар яхшылыкъгъа багъып авур тартажакъгъа умут оьсе.

 

Шо саялы бу сыйлы гюнлер бусурманлар айрыча шабагьат болагъан Рамазан айдагъы оразаны тута, этилген гюнагьларына гьёкюне. Шондан къайры да, аралыгъы бузулгъанлар булан ярашмагъа алгъасамагъа, оьзюбюзню къардашларыбызны, ювукъ адамларыбызны уьстюне бармагъа, этилеген ибадатланы артдырмагъа садагъалар этиле. Яхшы ишлени кёп этмеге, жамият булан межитде намаз къылмагъа, ата-ананы, къардашланы ва оьзге айланабызда яшай­гъан адамланы сююндюрмеге къаст этмеге тюше. Оланы арасында гечмеге тарыкълар бар буса, гечип, къылынмагъан намазлар бар буса, мекенли кюйде таравихлени ва оьзге сюннет намазланы къылып, гери урулагъан амаллардан арек болмагъа гьаракат этиле.

Шо гьакъда айта туруп, Рамазан айны оразасын тутмакъны зувабы да уллу йимик, бола туруп ораза тутмай къоймакъны гюнагьы уллу экени гьакъда да эсгермеге тюше.  Ораза тутгъан адам бирев булан эришсе, хатирин къалдырса, башын сёйлеп, айтды-къуйтду юрютсе, экев эришер йимик ялгъан айтса, гьарам затгъа къараса, оразаны сыйлылыгъын, зувабын къутгъарадыр.

Ораза тутмакъны эки борчу бардыр. Шоланы биринчиси, гьар гече: «Мен негет этдим, тангала шу йылны Рамазан айыны борч болгъан оразасын Аллагь учун тутмагъа», – деп негет этмек. Негетни де юреги булан этмек борчдур, авзу булан этмек сюннетдир. Экинчиси – гьар гюн эртенги намаздан башлап, ахшам гюн батгъынчагъа оразаны бузагъан гьар-бир затдан сакъланмакъ. Адам гюндюз вакъти биле туруп ашаса, сув ичсе, сигарет тартса, ораза бузуладыр. Билмей туруп нечакъы кёп ашаса да, ичсе де, оьзюнден ихтиярсыз къусса да, оразасы бузулмайдыр. Укол этмек, тишин алдырмакъ, къан чыгъармакъ (кровопускание), тырнагъын, чачын гесмек булан ораза бузулмайдыр. Намаз жувунагъан адам авзун жувагъанда, бурнун чаягъанда, киринегенде ичине сув гетмекден сакъ болмагъа тарыкъ.

Шо гьакъда айта туруп, шу ерде ораза ачмагъа ювукъ болагъанда, олай да ораза ачагъанда охула­гъан  дуаланы   газетни охувчуларыны тергевюне бермекни тийишли гёребиз.  Ахшам ораза ачмагъа ювукъ болагъанда охулагъан дуа: «Аллагьумма йа васиъал магфирати игьфирлии». Маънасы: «Гьей Аллагь, рагьмуланы Есиси, мени гюнагьларымдан геч». Ораза ачагъанда охулагъан дуа: «Аллагьумма лякя сумту, ва бикяаа манту, ва ‘аляйкя таваккяльту, ва ‘аля ризкыкя афтарту, фагфирлии йя гаффаару маа каддамту ва маа аххарту». Маънасы: «Гьей Аллагь, Сени учун ораза тутдум. Сагъа инанаман. Сени рагьмунга аркъа таяйман. Сен буюргъан рызкъы булан оразамны ачаман».

Гьюрметли охувчулар, сизин етип гелеген сыйлы Рамазан ай булан къутлап, Яратгъан Есибиз Къудратлы Уллу Аллагь бизин оразаларыбызны къабул этсин, гюнагьларыбыздан гечсин, дюнь­ягъа парахатлыкъ, юреклерибизге сабурлукъ салсын! Рамазан айны барыбызгъа да оьр даражада оьтгермеге Аллагь насип этсин!

 

Насрулла БАЙБОЛАТОВ.