Хайыры тиймей къалмажакъ


Понедельник, 18.06.2018г. — «ЁЛДАШ».


Ер юзюнде артдагъы йылларда айлана ягъыбызда гьаваны, сувланы, топуракъланы тазалыгъы къоркъунчлукъ тувдурагъаны гьакъда гьар тюрлю оьлчевлерде оьтгерилеген ёлугъувларда, генгешлерде, «дёгерек столларда» кёп эсгерилегени негьакъ тюгюл. Неге десегиз, айлана якъны аманлыгъы ва шолай да тазалыгъы бизин къолубузда, оьзюбюзню янашывубуздан гьасил бола.



Белгили болгъан кююнде, 2018-нчи йылны июн айыны 7-синде оьтгерилген уьлкебизни башчысы Владимир Путин булангъы къаравчуланы, россиялы ватандашланы соравларына жаваплар бермек учун онгарылгъан телеберилишде туврадан эфирде айлана якъны къалды-къулду наслар булан заралландырывну алдын алмакъ учун не этиле деген сорав да чыкъмай къалмады.



Шонда аян болгъан кююнде, бизин уьлкебизде айлана якъны заралландырагъан къалды-къулдуланы толу 10 проценти де ишлетилинмей, 70 миллион кубометрни оьлчевюнде чёплюклеге ташлана. Чёплюклени де янгыз 15 проценти тюгюл низамгъа-талаплагъа жавап бермей. Демек, чёп-чёпюре, къалды-къулдулар, промышленный отходлар ва шолай башгъалары экология гьалны бузукълашдыра. Шону алдын алмакъ учун гележекде тийишли чараланы гёрмеге тюшегени гьакъда регионланы башчыларына, гьукуматларына къатты кюйде буварыв этилинди.



Яшырмагъа тарыкъ болмай, республикабызны кёбюсю районларында ва шагьарларында айлана якъны тазалыгъына зиян гелтиреген къалды-къулдулар якъ-якъгъа ташланып, оьтеген-барагъанланы разисизлигин тувдура. Неге десегиз, чёплюклени авадан пайы гьалиги талапланы шартлары гьисапгъа алынмайлы, оьзбашына, башалман кюйде амалгъа гелген.



Озокъда, шо гьакъда арт вакътилерде бизин республикабызны башчылары да ойлашмай тюгюл. Бугюнлерде «Сатрак Кроуп» деген тюркия фирмасыны вакиллерини Дагъыстанда болувунда ДР-ни Гьукуматыны башчысы Артём Здунов булан ёлукъдулар. Шондан сонг гьакълашывланы ва пикру алышдырывланы натижасында Дагъыстанда гьар тюрлю къалды-къулду насланы ишлетеген заводну къурувгъа байлавлу гьазирленген ортакъ проектге разилик булан къоллар салынды.



– Тюрк кампаниялар бизин булангъы байлавлукъланы юрютме бугюн муштарлы болгъан, – деди, оьзюню разилигин билдире туруп, Артём Здунов. – Бу гьалиги масъалагъа байлавлу агьамиятлы проектни къабул этгинчеге алда да эки де якъны арасында асувлу кюйдеги экономика, маданият ва спорт байлавлукълар юрюлюп тургъан. Озокъда, айлана ягъыбызда ташланагъан къалды-къулдуланы алдын алыв, чёплюклени низамгъа гелтирив оланы жыйывда, ташывда ва ишлетивде бар да имканлыкъланы толу кюйде пайдаландырма ёл ачажакъ. Неге тюгюл, шоланы ишлетив де экономиканы хайырлы тармагъы экени англашыла. Айтмагъа сюегеним, къалды-къулдуланы, насланы ишлетив загьмат ерлер болдуруп хайыр бережеги де гьакъ.



Эсгерилген тюрк фирманы башчысы Абдулакъадыр Туран да гёз алгъа тутулгъан проектни яшавгъа чыгъармакъ учун Дагъыстанны экономика ва территория оьсювюню министерлиги булан байлавлукъда гележекде иш гёрежегине инандырды.



Дагъыстанны экономика ва территория оьсювюню министри Осман Хасболатов да малим этген кююнде, шолай завод биринчилей Магьачкъала ва Каспийск шагьарлардан чыгъарылагъан къалды-къулдуланы ишлетмек учун къурулажакъ. Шондан сонг республикабызны оьзге шагьарларындагъы ва районларындагъы чёплюклени гьисапгъа алып, оьзге ерлерде де къалды-къулдуланы ишлетеген бир нече заводлар къурмагъа умут этиле.



Белгили болгъан кююнде, «Сатрак Кроуп» деген фирма Тюркияда ва башгъа пачалыкъларда къалды-къулдуланы ишлетмек учун 1967-нчи йылдан тутуп иш гёрегени гьакъда да айрыча эсгермеге тюше. Демек, сынав якъдан да эсгерилген фирманы къуллукъларыны сан янына сёз тапмагъа къыйын болур.



Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля