Алмашынывлар кимни пайдасына этиле?



Пятница, 22.06.2018г. — «ЁЛДАШ».


Бугюнлерде Россияны Гьукуматы пенсиялагъа байлавлу янгы законну Пачалыкъ Думадан болгъан чакъы тез оьтгермек учун бек белсенип айлана ва парламентни кёп яны оьзлени таклифлерин якъларгъа умут эте. Гьукуматны финанс ва экономика министерликлеринде гьазирленген проектге гёре, энниден сонг эргишилени пенсиягъа чыгъагъан заманы гьалиги 60 йылдан 65 йылгъа ерли узатылажакъ деп гёз алгъа тутула. Къатынгишилеге буса, оьзлеге 63 йыл битмей туруп, пенсиясын онгарма ихтияр берилмежек.



Оьр пачалыкъ гьакимият шанжалланы елеп олтургъанланы хыяллары жамиятны арасында уллу разисизликлер тувдурду. Артда юрюлген сорав алывлагъа гёре, россиялыланы 94 проценти пенсияланы айланасында болма турагъан янгылыкъланы арив гёрмей. Эл арадагъы разисизликлер ачыкъдан-ачыкъ къаршылыкъ билдиривлеге айланып къалмасын учун, гьакимиятны бир тюрлю вакиллери маълумат къураллардан таба алышынывлар янгыз пенсионерлени пайдасына оьтгерилежек деп халкъны инандырма къарай. Сайки, биз сизге яхшылыкъ ёрайбыз, сиз буса англавсузлугъугъуздан насибигизден къуру къала турасыз деме сюелер.



Тюзюн айтгъанда, мен бугюнге ерли олардан умуми сёзлерден, гьакъыкъатгъа къыйышмайгъан санавлардан, болур болмас ёравлардан къайры дагъы гьеч затны эшитмедим. Гьаман сайын тыш пачалыкъланы мисалгъа гелтирелер. «Гьона, къарагъыз гьали, Японияда адамлар 70 йыл чагъында пенсиягъа чыгъалар», – дейлер. Чыгъа. Амма Японияда, мен билсем, уллулар орта гьисапда 80 йыл болгъанча яшай. Гьар айда олар, бизин акъчагъа айландыргъанда, 90 минг манат пенсия ала. Ондан къайры, оланы 60 йыл битгенде де ишин къойма толу ихтияры бар. Тек шо заман пенсиясыны оьлчевю 22 минг манатгъа кем болажакъ. Оьзге пачалыкъланы алсакъ, Кувейтде пенсионерлени банкдагъы хас счётуна пачалыкъны янындан гьар айда низамлы кюйде 180 минг манат бакъдырыла, Данияда – 150 минг манат, Америкада – 84 минг манат, Щвейцарияда – 74 минг манат, Германияда – 72 минг манат…   Дагъы да мисаллар тарыкъмы? Бизин уллуларыбыз къолуна нечакъы пенсия алагъанын мен айтмасам да яхшы билесиз. Шону яртысы да дарманлагъа гетген сонг, не къала?



Эс этген бусагъыз, артдагъы вакътилерде уьлкени экономикасындагъы гьалгъа байлавлу уллу ва гиччи сагьналардан аслу гьалда макътавлу калималар чалына эди. Сайки, бизин алгъа барывубузгъа чатакъ салма къарай­гъанлыкъгъа да къарамай, оьсебиз, оьрленебиз. Тек гьакъ юрекден айтгъанда, халкъны аслам яны шо оьрленивню неге буса да оьзлени гьар гюнлюк яшавунда сезмей. Налог­лар, багьалар гюн сайын арта, урушбатсыз бир ишинг де алгъа юрюмей, дос-къардаш, агьлю намуслардан къутулмакъ учун, адамлар борчлагъа гирип, терисин сыдырып алма гьазир банкланы ва оьзге финанс къурумланы торуна тюше, жагьиллер, эбе-хырлы иш табылмай, адамшавлу яшав къуруп болмайлар… Шо да азлыкъ этегендей, гьукумат пенсияланы хабарын арагъа чыгъарып геле.



Мен чи 90-нчы пакарсыз йыллар битгенми экен деп тура эдим. Тек, къарагъанда, янгылыш болгъанман. О заманларда йимик гьали де гьакимият уьлкени яшавунда тувулунгъан бир тюрлю четим масъаланы простой халкъны гьисабына чечме айланамы экен деген ой тува. Гьукумат бары да янлары мекенли ахтарылмагъан алышынывланы алгъасавлу кюйде оьтгерме къарайгъаны ачыкъдан гёрюнюп тура.



Магъа гелеген йыл 60 йыл бите. Пенсиягъа чыкъмакъ учун тийишли кагъызланы онгарып турагъанда, Россияны Гьукуматы: «Токъта гьали, алгъасама. Бир йылгъа чыдасанг да ярай», – дей. Демек, мени 2019-нчу йылда пенсионер гьисапда алма имканлы 140 минг манатдан къуру къалдырма сюелер. Шо мени, мени йимик дагъы да минглени   Конституция булан берилген ихтиярларын ачыкъдан бузув болуп токътамаймы?



«Пачалыкъ сизге пенсиялар бере», – деп, заманда бир эшите боламан. Пачалыкъ бизге бир зат да бермей, пачалыкъ бир заман бизден борчгъа алып, сюйген кюйде харжлап ва заманы гелгенде къайтаражакъман деп ант этген эди. Заманында борчун къайтармагъан къурумгъа дагъы гезик ким инанажакъ дагъы?! Инамлыкъны тас этмеге тынч, къайтарма оьтесиз къыйын. Шону пачалыкъны атындан къарарлар чыгъарагъанланы эсине салма гиши ёкъму экен?




Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля